Reklama

Lot Polaka w kosmos to początek. Teraz poleci tam laboratorium

Polska robi kolejny krok w kosmosie – po locie Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego teraz przyszła pora na wystrzelenie własnego satelity badawczego. Za projektem stoi Sieć Badawcza Łukasiewicz.

Publikacja: 08.08.2025 13:10

Polskie technologie będą testowane w kosmosie. Za projektem stoi stoi Sieć Badawcza Łukasiewicz

Polskie technologie będą testowane w kosmosie. Za projektem stoi stoi Sieć Badawcza Łukasiewicz

Foto: Space X

Mowa o projekcie SPARK (Satellite Platform for Advancement of Research and Knowledge), którego celem jest z jednej strony opracowanie i wyniesienie na orbitę eksperymentalnego satelity badawczego, zaś z drugiej – prowadzenie testów polskich technologii w warunkach kosmicznych. To strategiczny projekt realizowany przez Sieć Badawczą Łukasiewicz: Instytut Lotnictwa, Instytut Metali Nieżelaznych oraz Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów.

Czym są projekty SPARK i Bursztyn?

W piątek dr Hubert Cichocki, prezes Łukasiewicza, a także minister nauki i szkolnictwa wyższego Marcin Kulasek, oficjalnie zainaugurowali SPARK-a. Projekt ma kosztować ok. 15 mln zł. Według ministra Polska robi milowy krok naprzód, a stworzenie tej tzw. platformy orbitalnej, to pionierski ruch, który ma być motorem napędowym dla całego sektora kosmicznego i badawczego nad Wisłą. Satelita ma być bowiem kosmicznym laboratorium, w którym – w warunkach mikrograwitacji – testowane będą najróżniejsze technologie, m.in. z zakresu awioniki. To pozwoli naukowcom przeprowadzać różne zaawansowane doświadczenia bez potrzeby wyjazdu za granicę. Harmonogram zakłada, iż satelita zostanie wyniesiony na orbitę w ciągu dwóch lat.

Czytaj więcej

Polacy pomogą w badaniu Słońca. W kosmos ruszyła niezwykła misja

W praktyce Polska intensyfikuje działania w sektorze kosmicznym, realizując dwa strategiczne projekty, które mają zapewnić krajowemu przemysłowi i nauce realną niezależność technologiczną. Drugi z nich to również przedsięwzięcie Łukasiewicza – projekt rakiety suborbitalnej ILR-33 Bursztyn 2K. Tu już można mówić o sukcesie, bo 3 lipca 2023 r. rakieta (w całości zaprojektowana i zbudowana w Instytucie Lotnictwa) osiągnęła pułap 101 km, przekraczając umowną granicę kosmosu. Start z norweskiego portu Andøya był zwieńczeniem prac nad innowacyjnym, ekologicznym napędem hybrydowym. Co ważne, Bursztyn 2K jest rozwiązaniem „wysoce konkurencyjnym cenowo”, a technologia ta jest w pełni skalowalna. Instytut podał, że w ciągu 6-8 lat jest w stanie na jej bazie zbudować system nośny zdolny do wynoszenia na niską orbitę satelitów o masie do 70 kg. To pokazuje, że Polska wychodzi z okresu inkubacji i staje się krajem posiadającym kompleksowe zdolności w sektorze kosmicznym – od projektowania i budowy satelitów, po rozwijanie własnych, tanich systemów ich wynoszenia.

Polski astronauta dał impuls?

O naszej rosnącej roli w tym sektorze świadczyć może misja dr Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. 14 lipca kapsuła Dragon Grace z drugim w historii Polakiem w kosmosie odłączyła się od Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS), kończąc orbitalną fazę pierwszej polskiej misji technologiczno-naukowej (w ramach projektu IGNIS). Nasz astronauta na pokładzie ISS przeprowadzał szereg badań naukowych i doświadczeń. To przełomowe przedsięwzięcie realizowała Polska Agencja Kosmiczna we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA).

Reklama
Reklama

Czytaj więcej

Polacy ratują Ziemię. Kluczowa misja kosmiczna z urządzeniem z Warszawy

Wśród 13 eksperymentów zrealizowanych przez Uznańskiego-Wiśniewskiego na pokładzie ISS, w module Columbus (pełniącym rolę europejskiego laboratorium badawczego) szczególne znaczenie miał LeopardISS. To autonomiczny system przetwarzania danych oparty na sztucznej inteligencji, opracowany przez firmę KP Labs z Gliwic. To niewielka, specjalistyczna jednostka zaprojektowana z myślą o testowaniu zaawansowanych algorytmów sztucznej inteligencji bez potrzeby wysyłania całych satelitów. Urządzenie zostało zintegrowane na pokładzie ISS z platformą ICE Cubes Facility, zapewniającą zasilanie, stabilizację termiczną oraz transmisję danych i łączność w czasie rzeczywistym. W ramach misji Uznański-Wiśniewski uruchomił na nim algorytm mapowania terenu 3D, stworzony przez zespół z Politechniki Poznańskiej. Dzięki zastosowanemu algorytmowi, system może w czasie rzeczywistym identyfikować przeszkody terenowe, wyznaczać optymalne trajektorie i podejmować decyzje na miejscu – bez konieczności polegania na komunikacji z kontrolą naziemną.

Realizując wszystkie eksperymenty, polski astronauta przeznaczył łącznie około 95 godzin na prace badawcze w mikrograwitacji, obejmujące zarówno projekty polskich instytucji, jak i eksperymenty ESA.

Technologie
Armia USA kupi auta Elona Muska, aby… zniszczyć rakietami. Powód zaskakuje
Technologie
Chińska armia wypuściła watahy uzbrojonych robo-wilków. To przyszłość wojny
Technologie
Nowy król AI? Zaprezentowany GPT-5 ma zmieść konkurencję
Technologie
Wyciekły informacje o nowym ChatGPT. Co wiadomo o GPT-5, przełomowej AI?
Technologie
Nowy procesor z Tajwanu może zrewolucjonizować sztuczną inteligencję
Materiał Promocyjny
Nie tylko okna. VELUX Polska inwestuje w ludzi, wspólnotę i przyszłość
Reklama
Reklama