Reklama

Jakie są normy TSH dla dorosłych? Eksperci o aktualnych wytycznych

Nawet co piąty Polak może mieć problem z tarczycą. Najczęściej badanym hormonem tarczycy jest TSH. Jakie są jego normy dla osób dorosłych?

Publikacja: 08.08.2025 19:47

Endokrynolodzy, interpretując wynik TSH, muszą brać też pod uwagę objawy, obraz tarczycy w USG, wywi

Endokrynolodzy, interpretując wynik TSH, muszą brać też pod uwagę objawy, obraz tarczycy w USG, wywiad rodzinny, badania krwi przeciwciał tarczycowych i innych parametrów.

Foto: Adobe Stock

Wśród problemów z tarczycą wyróżnia się ponad 20 jednostek chorobowych. Najczęściej wymieniane są upośledzenia funkcji wydzielniczej tarczycy, których objawem jest nadczynność lub niedoczynność narządu. Zaburzenia w jego funkcjonowaniu i produkcji hormonów sprawiają, że inne narządy i układy mogą nieprawidłowo działać.

Problemy z tarczycą mogą być sygnalizowane przez różne objawy, które mogą dotyczyć wielu obszarów. Niepokoić może na przykład wypadanie włosów, uczucie zimna, niskie ciśnienie krwi, drżenie mięśni, szybsze bicie serca, senność, stany depresyjne, utrata wagi lub przyrost masy ciała, problemy z pamięcią, wzmożona potliwość czy biegunka.

Jak rozpoznać choroby tarczycy?

Jak wskazuje raport „Profilaktyka chorób tarczycy”, przygotowany przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, aby rozpoznać schorzenia związane z tym narządem, najczęściej zlecane są badania laboratoryjne. Przede wszystkim jest to pomiar stężenia tyreotropiny, czyli TSH, w surowicy. To podstawowa metoda diagnostyki, którą później można rozszerzyć o poszczególne hormony tarczycowe. Ponadto bada się również przeciwciała, wykonuje badania USG, RTG, rezonans magnetyczny lub tomografię komputerową, by sprawdzić zmiany strukturalne tarczycy.

Czytaj więcej

Jakie są normy poziomu witaminy D? Aktualne wytyczne

Czym jest TSH?

TSH (ang. thyroid stimulating hormone), czyli tyreotropina, to hormon stymulujący tarczycę. Badanie TSH wykonuje się jako pierwsze w celu oceny czynności tarczycy. Aktualnie najczulszą metodą oceny poziomu TSH we krwi jest oznaczenie hormonu w surowicy – czułość wynosi powyżej 95 proc.

Reklama
Reklama

We wskazanym powyżej raporcie można przeczytać, że synteza i wydzielanie TSH są pobudzane przez hormon przysadki. Jeśli mamy do czynienia z niedoborem tego hormonu, oznacza to, że hormonalna czynność tarczycy jest spowolniona, stąd nie jest produkowana odpowiednia ilość tyreotropiny, by organizm otrzymywał odpowiednie zapotrzebowanie. Natomiast gdy TSH jest za dużo, to zostaje ona uwolniona do krwiobiegu.

Normy poziomu TSH u osób dorosłych

Według informacji przekazanych nam przez Polskie Towarzystwo Endokrynologiczne, na stężenie TSH wpływa wiele czynników, takich jak wiek, płeć, masa ciała czy też stosowane leki, w związku z tym ustalenie sztywnych norm poziomu TSH we krwi nie jest możliwe bez uwzględnienia innych czynników. Ponadto normy laboratoryjne są ustalane na podstawie wyników badań dużej grupy zdrowych osób z danej populacji, a jeśli przebada się na przykład różne grupy etniczne w różnych populacjach, wartości także będą się różnić.

Czytaj więcej

Jakie są normy cholesterolu we krwi? Aktualne wytyczne

Jak jednak wskazuje PTE, najczęściej normy poziomu TSH określa się w powołaniu na pracę Serum TSH, T(4), and thyroid antibodies in the United States population (1988 to 1994): National Health and Nutrition Examination Survey (NHANES III), J. G. Hollowell i in., która została opublikowana w 2002 roku w czasopiśmie „The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism”. W pracy tej analizowane są dane zebrane na 17 353 zdrowych osobach powyżej 12 roku życia. Z grupy osób, które nie zgłosiły chorób tarczycy, wola oraz stosowania leków tarczycowych wybrano populację referencyjną liczącą 13 355 osób – dodatkowo wykluczono kobiety w ciąży, osoby przyjmujące androgeny lub estrogeny, osoby z obecnością przeciwciał przeciwtarczycowych oraz osoby z biochemiczną niedoczynnością lub nadczynnością tarczycy. Zbadano też wpływ cech demograficznych między innymi na poziomy TSH.

Ustalono wówczas, że mediana, czyli wartość środkowa TSH wynosiła 1,39 uIU/ml, natomiast odrzucając wartości poniżej 2,5 percentyla i powyżej 97,5 percentyla, wyznaczono dolną granicę normy TSH na poziomie 0,45 uIU/ml, a górną granicę na poziomie 4,12 uIU/ml.

Jednak jak informuje PTE – już analiza tej samej grupy podzielona na wiek i płeć przyniosła inne wartości. Ponadto sprawę komplikuje też ścisła korelacja między TSH i BMI – nawet niewielki przyrost masy ciała może podnieść stężenie TSH.

Reklama
Reklama

Dlatego endokrynolodzy, interpretując wynik TSH, muszą brać też pod uwagę objawy, obraz tarczycy w USG, wywiad rodzinny, badania na obecność przeciwciał tarczycowych i innych parametrów – na przykład morfologię, lipidy lub cukier. W związku z tym PTE nie określa ściśle wartości TSH u osób dorosłych i młodych.

Źródła:
Polskie Towarzystwo Endokrynologiczne
https://www.aotm.gov.pl/wp-content/uploads/2024/05/Raport-AOTMiT.pdf
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11836274/

Artykuł ma charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny, nie może zastąpić kontaktu z lekarzem. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy medycznej, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.

Nauka
Ta choroba może popsuć urlop. Objawy atakują w trakcie czasu wolnego
Nauka
Starzenie się przebiega inaczej, niż dotychczas sądzono. Nowe odkrycie
Nauka
Pandemia Covid-19 fatalnie wpłynęła na mózgi. Te skutki pojawiły się nawet u niezarażonych
Nauka
Co dzieje się z organizmem, gdy odczuwasz lęk przed poniedziałkiem? Nowe wyniki badań
Nauka
Jakie są normy poziomu witaminy D? Aktualne wytyczne
Materiał Promocyjny
Nie tylko okna. VELUX Polska inwestuje w ludzi, wspólnotę i przyszłość
Reklama
Reklama