Jak pisaliśmy wielokrotnie na łamach „Rz”, Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad „małą nowelizacją” ustawy o systemie nieodpłatnej pomocy prawnej (NPP). Zakłada ona wprowadzenie możliwości udzielania porad za pomocą środków komunikowania się na odległość oraz zniesienie wymogu składania przez beneficjenta oświadczenia, że nie stać go na poniesienie kosztów pomocy prawnej komercyjnie. Pomysł zgodnie krytykują samorządy prawnicze, powiaty oraz większość organizacji pozarządowych.
Kwestia ta była przedmiotem dyskusji na konferencji organizowanej przez Naczelną Radę Adwokacką i Akademię Nauk Stosowanych w Bielsku-Białej. Eksperci wskazali, jaką drogę przeszły regulacje dotyczące nieodpłatnej pomocy prawnej przez niemal dziesięć lat obowiązywania. Regulacja, która początkowo była kierowana do ściśle określonych grup, jak seniorzy powyżej 60. roku życia czy też młodzież do lat 26., z czasem zaczęła być rozszerzana na coraz to nowe grupy i formy porad.
Czytaj więcej
Rząd pracuje nad nowelizacją przepisów o nieodpłatnej pomocy prawnej. Ma ona wprowadzić na stałe...
Marek Tatarczuk, radca prawny z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, wskazał przy tym, że aby system działał sprawniej, można rozważyć inną formę jego promowania, np. aby urzędnicy, informując o prawie do odwołania, wskazywali, że mogą w tym pomóc doradcy w punktach NPP. Ważnymi problemami jest też korzystanie z nieodpłatnej pomocy przez osoby, które mają środki na opłacenie usług prawnych, a z drugiej strony – mechanizmu usuwania z systemu tych doradców, którzy nie mają odpowiedniego podejścia do beneficjentów.
Trwają prace koncepcyjne nad większą reformą nieodpłatnej pomocy prawnej
Na konferencji głos zabrała Natalia Szmulik, naczelnik Wydziału Nieodpłatnej Pomocy Prawnej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Wskazała ona, że do resortu wciąż spływają pytania obywateli, kiedy zostaną przywrócone porady zdalne (były one możliwe w czasie pandemii) i ministerstwo nie zamierza rezygnować z ich wprowadzenia. Podkreśliła jednak, że resort jest świadomy problemów z działaniem systemu NPP i planuje poważną jego reformę.
