Wielka gra Trumpa i Putina o zawieszenie broni w Ukrainie

– Wielkanocny rozejm, ogłoszony dość niespodziewanie przez Władimira Putina, był operacją marketingową, takimi zalotami, by prezydent Trump nie stracił cierpliwości i się nie rozzłościł – podsumował zawieszenie broni francuski minister spraw zagranicznych Jean-Noël Barrot.

Przed Wielkanocą zarówno amerykański sekretarz stanu Marco Rubio, jak i prezydent USA ostrzegli, że USA mogą porzucić rozmowy o zakończeniu wojny w Ukrainie, jeśli w ciągu najbliższych dni nie zostanie osiągnięty jakiś postęp w nich. Mimo tak sceptycznego nastroju w Waszyngtonie, już po wystąpieniach obu polityków, wiceprezydent J.D. Vance zapewnił, że „w najbliższym czasie” coś się stanie.

Putin ugiął się przed groźbami Trumpa

Dzień po, nikogo nie uprzedzając, Putin ogłosił jednostronne zawieszenie broni. – Operacja była utrzymana w ścisłej tajemnicy, jak przystało na prawdziwego kagebistę – śmiał się z nagłej propozycji Kremla jeden z niezależnych moskiewskich politologów. Ale Ukraina je przyjęła, by nie zostać oskarżona przez Trumpa o przeciwstawianie się dążeniom do zakończenia wojny.

Obie strony oskarżały się o jego naruszenie, Ukraińcy twierdzili, że ani na chwilę na zostały przerwane walki w rosyjskich obwodach kurskim i biełgorodzkim.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Zawieszenie broni na Ukrainie. Obie strony oskarżają się o złamanie ustaleń

Rosja i Ukraina oskarżyły się wzajemnie w niedzielę o złamanie jednodniowego, wielkanocnego zawie...

Prezydent Wołodymyr Zełenski przyznał jednak, że w ciągu tego czasu nie było ani jednego alarmu przeciwlotniczego w Ukrainie. Kreml nic nie przyznawał, ale rosyjscy imperialni blogerzy opublikowali nagranie z frontu w zaporoskich stepach, gdzie spotkały się pod białymi flagami i porozmawiały ze sobą dwie grupy żołnierzy, rosyjska i ukraińska, zbierające ciała poległych.

– W takiej formie Moskwa posłała sygnał Waszyngtonowi, reagując na groźby Trumpa porzucenia procesu negocjacji. (…) Moskwa nie chciałaby, by ekipa Trumpa porzuciła rozmowy, bo to zagrozi normalizacji stosunków USA–Rosja, a także znacznie zwiększy prawdopodobieństwo przyjęcia nowych sankcji przez Kongres – uważa jeden z rosyjskich politologów.

Ale gdy tylko rozejm się skończył, Charków przeżył ciężki rosyjski nalot, a na okolice rosyjskiego Biełgorodu spadły ukraińskie drony.

Co Kreml może otrzymać od USA w zamian za zgodę na rozmowy pokojowe?

Jednocześnie jednak prezydent Zełenski zaproponował wprowadzenie 30-dniowego moratorium na ataki na infrastrukturę cywilną, co miałoby obejmować zaprzestanie uderzeń na dalekie zaplecza frontu: po ukraińskiej i rosyjskiej stronie. Kijów w ten sposób zasugerował, że może zrezygnować z atakowania celów czysto wojskowych w głębi Rosji, jak lotnisko bombowców strategicznych w Engelsie nad Wołgą.

– W rzeczy samej Zełenski powtórzył propozycję Kijowa sprzed miesiąca o 30-dniowym zawieszeniu broni. Tylko tym razem w takim „humanitarnym opakowaniu” – by nie atakować obiektów cywilnych. Całkiem możliwe, że Waszyngton poprze tę inicjatywę i wtedy Moskwa będzie musiała jakoś zareagować – stwierdził moskiewski publicysta Gieorgij Bowt.

Putin już odrzucił propozycję Zełenskiego, ale z kolei zasugerował, że Kreml mógłby rozpocząć „rozmowy dwustronne” (z Kijowem), a jego rzecznik dodał, iż „należy usunąć prawne przeszkody” do takich kontaktów. Nie wiadomo jednak, co to oznacza: czy anulowanie dekretu prezydenta Zełenskiego zabraniającego rozmów z Putinem, czy może powrót do starych, rosyjskich żądań wyborów w Ukrainie, bo „Zełenski jest nieprawomocnym prezydentem”.

„Financial Times” poinformował natomiast, że podczas spotkania w Petersburgu, Putin powiedział specjalnemu wysłannikowi Donalda Trumpa, Steve'owi Witkoffowi, że w ramach wysiłków zmierzających do osiągnięcia porozumienia pokojowego, jest gotów zrzec się swoich roszczeń do czterech częściowo okupowanych obwodów Ukrainy – donieckiego, ługańskiego, chersońskiego i zaporoskiego. Zaproponował też „zamrożenie” inwazji rosyjskiej na obecnej linii frontu.

Na razie eksperci wskazują, że Kreml jest „w euforii” od plotek o tym, że jednym z warunków Trumpa zawieszenia broni (czy może już bardziej stabilnego pokoju) jest zakaz przyjmowania Ukrainy do NATO. – To satysfakcjonujące – przyznał rzecznik Kremla. Równie entuzjastycznie przyjęto informację, że Trump chce uznać Krym za rosyjski.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

USA uznają Krym za rosyjski? Nowe doniesienia ws. wojny na Ukrainie

Stany Zjednoczone rozważają uznanie kontroli Rosji nad Krymem, który został przez nią nielegalnie...

Najpierw jednak musiałby do tego przekonać samych Ukraińców oraz Europę. W środę przedstawiciele Ukrainy, USA, Francji i Wielkiej Brytanii spotkają się w Londynie, by omówić amerykańskie propozycje. Waszyngton już zastrzega, że to tylko tezy do negocjacji i nie ma mowy „o jakimś przymusie” względem Ukrainy.

Kreml chce własnej „strefy wpływów”, ale wojna utknęła

Niezależna, anglojęzyczna gazeta z Moskwy „Moscow Times” po przeprowadzeniu serii rozmów wśród urzędników kremlowskich i ekspertów obsługujących administrację rosyjskiego prezydenta doszła do wniosku, że Moskwa chce „wciągnąć Waszyngton w negocjacje »wielkiej umowy«: o nowym podziale stref wypływów”. Gdyby udało się uzyskać zgodę USA, „to Rosja rozprzestrzeni swe wpływy na strefę postsowiecką, oraz w pewnym stopniu zostanie uznany wpływ Moskwy w Europie”.

– Musimy jak najbardziej wydoić Trumpa, podrzucając mu możliwość zawieszenia broni na przynętę – miał powiedzieć dziennikarzom jeden z rosyjskich urzędników.