Zagadka dotycząca dinozaurów sprzed 150 mln lat. Naukowcy bliżej rozwiązania

Archeopteryks bywa nazywany „pierwszym ptakiem”. Jego skamielinę po raz pierwszy znaleziono ponad 160 lat temu na terenie niemieckiego kamieniołomu.

Naukowcy zbadali doskonale zachowaną skamieniałość archeopteryksa

Przedmiotem badań była doskonale zachowana skamieniałość archeopteryksa. Okaz ten, podobnie jak wszystkie pozostałe skamieliny tego gatunku, znaleziony został w złożach wapienia w pobliżu Solnhofen w Niemczech. Odnalazł go prywatny kolekcjoner i od 1990 roku znajdował się w rękach prywatnych. W sierpniu 2022 roku został nabyty przez Field Museum of Natural History w Chicago.

Wyniki badań opublikowano 14 maja w czasopiśmie naukowym „Nature”. Kierowała nimi Jingmai O'Connor zastępczyni kuratora ds. gadów kopalnych z Field Museum of Natural History w Chicago.

Czytaj więcej

Paleontologia

Zagadka tyranozaurów rozwiązana? Nowe badanie rzuca światło na ewolucję króla dinozaurów

Pochodzenie jednego z największych prehistorycznych drapieżców jest od dawna przedmiotem debat pa...

Badania skamieniałości archeopteryksa: Na czym polegały?

Niewielkie i delikatne kości archeopteryksa zachowały się w płycie niezwykle twardego wapienia. Aby możliwe było ich dokładne zbadanie, naukowcy musieli w pierwszej kolejności ostrożnie odłupywać kawałki skały pokrywające skamielinę. Szczególna trudność związana była z faktem, że skała oraz zachowane kości i tkanki miały niemal ten sam kolor.  

W czasie prac badacze wykorzystali tomografię komputerową do wyznaczenia granic skamieniałości. Ponadto oświetlili je światłem ultrafioletowym w celu uwidocznienia tkanek miękkich, aby mieć pewność, że w trakcie odłupywania kawałków skały nie zostaną usunięte przez przypadek żadne tkanki miękkie niewidoczne gołym okiem.

Cały proces, zwany preparacją, zajął ponad rok. Analiza otrzymanego materiału dostarczyła naukowcom nowych informacji na temat tego, jak pierwsze ptaki wzbiły się w powietrze 150 mln lat temu.

Jak pierwsze ptaki wzbiły się w powietrze 150 mln lat temu?

Zachowanie wyjątkowej ostrożności i wykorzystanie nowoczesnych technologii sprawiły, że w archeopteryksie z Chicago udało się zachować dużo więcej szczegółów niż w jakimkolwiek innym okazie do tej pory. Dzięki temu możliwe było odkrycie nigdy wcześniej niewidzianych u przedstawiciela tego gatunku piór trzeciorzędowych, czyli długiego zestawu piór na górnej części ramienia.

Czytaj więcej

Kosmos

Wszechświat skończy się szybciej, niż zakładano. Ile czasu nam zostało? Nowe badanie

Naukowcy z Uniwersytetu Radboud w Nijmegen w Holandii wykorzystali wiedzę z zakresu astrofizyki,...

- Tych piór brakuje u upierzonych dinozaurów, które są blisko spokrewnione z ptakami, ale nie są do końca ptakami. Ich pióra skrzydeł kończą się na łokciu. To mówi nam, że te nieptasie dinozaury nie mogły latać, ale archeopteryks mógł – wyjaśniła Jingmai O'Connor cytowana w komunikacie zamieszczonym na stronie internetowej Field Museum of Natural History w Chicago.

Naukowcy podkreślają, że była to kluczowa zmiana ewolucyjna, która umożliwiła archeopteryksowi wzbicie się w powietrze.