Tutaj każdy jest szlachcicem

Zagranicznych gości zadziwiała liczebność szlachty w Rzeczypospolitej. Wydawałoby się, że skoro stanowiła ona mniej więcej osiem procent społeczeństwa polsko-litewskiego, to była to grupa nieliczna. W porównaniu z nowożytną Francją czy Anglią liczba ta była jednak zawrotna.

Publikacja: 09.05.2025 15:10

Przedstawiciele szlachty z różnych województw Rzeczypospolitej Obojga Narodów w lokalnych strojach na obrazie z XVIII wieku anonimowego autora

Foto: Muzeum Narodowe w Krakowie

Joanna Orzeł

Polska – jeśliby oceniać ją ogólnie – ma bardzo czyste powietrze i dobre, płaskie pola […]. Szlachta jest wysoka i silna, z zadziwiającą zręcznością umie korzystać z szabli, zna na ogół nie tylko język ojczysty, jest hojna i mocno papieska. Kiedy jednak spojrzysz uważniej, okaże się, że jest zuchwała, dumna, nadęta, uparta i tak jaloux [zazdrosna] o swoją wolność, że często buntuje się przeciw królowi, choćby przy tym wszystko miało lec w gruzach. Do mnicha i klechy mają dużo zaufania. Polskich kupców jest mało, chłopi są mizerni i prawie niewolnicy […]”.

Pozostało jeszcze 96% artykułu

Tylko 99 zł za rok czytania.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję? - możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Michał Płociński, Zastępca redaktora naczelnego „Rzeczpospolitej”

Plus Minus

Posłuchaj „Plus Minus”: Kiedyś to byli prezydenci

Wszyscy wiemy, że kiedyś było lepiej. Polityka wyglądała zupełnie inaczej, miała inny poziom i klimat, a debaty...

Materiał Promocyjny

Citi Handlowy: Konto oszczędnościowe do 200 tys. zł. Oferta ważna do 12.05.2025

Plus Minus

„Historia miłosna”: Konserwatysta na lekcjach empatii

Nowy spektakl Teatru Współczesnego za dyrekcji Wojciecha Malajkata pokazuje, że warto szukać w teatrze wzruszenia.

„Polska na prochach”, Arkadiusz Lorenc, wyd. Prószyński i S-ka

Plus Minus

„Polska na prochach”: Siatki pełne recept i leków

Nadmierne i niepoprawne stosowanie leków to w Polsce plaga. Książka Arkadiusza Lorenca pokazuje tło tego problemu.

Plus Minus

„Ale wtopa”: Test na przyjaźnie

„Ale wtopa” to gra, przez którą można nieźle zdenerwować się na znajomych.

Materiał Promocyjny

Fiat Ducato w leasingu 102,9% z promocyjnym ubezpieczeniem za 1% wartości auta

„Thunderbolts*”, reż. Jake Schreier, dystr. Disney Polska

Plus Minus

„Thunderbolts*”: Antybohaterowie z przypadku

„Thunderbolts*” przypomina, że superbohaterowie wcale nie są doskonali.

Materiał Promocyjny

Między elastycznością a bezpieczeństwem

W debacie o rynku pracy nie można zapominać o człowieku. Ideałem dla większości pozostaje umowa o pracę, ale technologie i potrzeba elastyczności oferują nowe rozwiązania.