Reklama
Rozwiń

Powszechne założenie dotyczące starzenia się jest błędne? Nowe odkrycie naukowców

Uważa się, że procesowi starzenia towarzyszy przewlekły, łagodny stan zapalny, który może być przyczyną różnych chorób związanych z wiekiem. Nowe badanie wykazało jednak, że nie pojawia się on w każdym przypadku, tylko może być wynikiem stylu życia.

Publikacja: 02.07.2025 12:52

Najnowsze badanie podważa założenie uniwersalnych biomarkerów starzenia.

Najnowsze badanie podważa założenie uniwersalnych biomarkerów starzenia.

Foto: Adobe Stock

O ile krótkotrwałe zapalenie jest niezbędne do leczenia infekcji, przewlekły stan zapalny uszkadza narządy i otwiera drzwi dla chorób, które często pojawiają się w starszym wieku, takich jak choroba Alzheimera, cukrzyca czy choroby układu krążenia. Do tej pory uważano, że występowanie stanu zapalnego jest uniwersalnym zjawiskiem i cechą charakterystyczną starzenia. Z badania przeprowadzonego przez zespół naukowców pod kierownictwem Maximiliena Francka z University of Sherbrooke w Kanadzie wynika jednak, że zapalenie jest produktem ubocznym uprzemysłowionego stylu życia i znacznie różni się w populacjach globalnych. Wyniki opublikowano w „Nature Aging”.

Stan zapalny a tryb życia. Co odkryli badacze?

Naukowcy przeanalizowali 19 cytokin, czyli białek, które są zaangażowane w powstanie stanu zapalnego. Dane na ich temat pochodziły z badań kohortowych przeprowadzonych w krajach uprzemysłowionych (włoskie badanie InCHIANTI i singapurskie Longitudinal Aging Study – SLAS) i nieuprzemysłowionych (dwie rdzenne populacje – Tsimane z boliwijskiej Amazonii i Orang Asli z Półwyspu Malajskiego).

Czytaj więcej

Jakie są normy poziomu cukru we krwi? Aktualne wytyczne

Po przeanalizowaniu danych okazało się, że sygnatura zapalna była podobna w obu uprzemysłowionych populacjach. W pierwszych dwóch kohortach stan zapalny pojawiał się wraz z procesem starzenia i był związany z przewlekłymi chorobami, typowymi dla starszego wieku, takimi jak udar, choroby układu krążenia czy nowotwory. Co ciekawe, w dwóch kohortach nieuprzemysłowionych stan zapalny również występował, ale jego przyczyna była inna – około 66 proc. populacji Tsimane miało co najmniej jedną infekcję pasożytniczą jelit, a ponad 70 proc. Orang Asli – powszechną infekcję. Naukowcy nie wykryli zwiększonego zapalenia wraz z wiekiem.

„W środowiskach uprzemysłowionych widzimy wyraźne powiązania między stanem zapalnym a chorobami, takimi jak przewlekła choroba nerek” — powiedział Alan Cohen, jeden z autorów badania. „Jednak wydaje się, że w populacjach o wysokim wskaźniku infekcji stan zapalny bardziej odzwierciedla obciążenie chorobami zakaźnymi niż samo starzenie się” – dodał.

Społeczeństwa nieuprzemysłowione są mniej narażone na choroby przewlekłe

Kolejną ciekawą obserwacją było to, że wśród populacji tubylczych, a szczególnie wśród Tsimane, zaobserwowano wysokie poziomy stanu zapalnego, jednak nie wzrastały one wraz z wiekiem i, co najważniejsze, nie prowadziły do ​​chorób przewlekłych, z którymi zmagają się społeczeństwa uprzemysłowione. Po przeprowadzeniu analizy okazało się, że choroby typu cukrzyca, choroby serca lub choroba Alzheimera niemal nie występują w kohortach nieuprzemysłowionych. Oznacza to, że nawet jeśli młode osoby pochodzące z populacji tubylczych mają profil stanu zapalnego podobny do osób z populacji uprzemysłowionych, nie wiąże się to z poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.

Czytaj więcej

Koszmary mają fatalny wpływ na organizm. Naukowcy dokonali nowego odkrycia

„Te odkrycia naprawdę podważają ideę, że stan zapalny jest sam w sobie zły” – powiedział Cohen. „Wydaje się raczej, że stan zapalny, a być może także inne mechanizmy starzenia, mogą być w dużym stopniu zależne od kontekstu. Z jednej strony jest to trudne, ponieważ nie będzie uniwersalnych odpowiedzi na pytania naukowe, a z drugiej – obiecujące, ponieważ oznacza to, że możemy interweniować i stan zmieniać rzeczy” – dodał.

Najnowsze badanie podważa założenie uniwersalnych biomarkerów starzenia. Zamiast tego wskazuje, że procesy starzenia immunologicznego są specyficzne dla danej populacji i silnie uwarunkowane środowiskiem, stylem życia oraz czynnikami zakaźnymi. Według Cohena „wyniki wskazują na ewolucyjną niezgodność między naszym układem odpornościowym a środowiskiem, w którym obecnie żyjemy”. Naukowiec przyznał również, że stan zapalny może nie być bezpośrednim produktem starzenia się, ale raczej reakcją organizmu na warunki uprzemysłowione.

Przyszłe badania mogłyby koncentrować się na tym, w jaki sposób określone warunki środowiskowe modulują zapalenie i jego wpływ na zdrowie. Dzięki temu być może naukowcy odkryją sposób na zapobieganie chorobom związanym z wiekiem.

Źródła:
www.publichealth.columbia.edu
www.nature.com
news.ucsb.edu

Nauka
Koszmary mają fatalny wpływ na organizm. Naukowcy dokonali nowego odkrycia
Nauka
Przełomowe badania nad popularnym lekiem przeciwbólowym. Odkryto jego nową właściwość
Nauka
Oto dieta, na której ankietowani zrzucili najwięcej kilogramów. Nowe wyniki badań
Nauka
Jaką kawę najlepiej pić? Naukowcy: Ten fakt ma największe znaczenie
Nauka
Naukowcy odkryli, co jeść, by lepiej spać. Poprawa snu już w 24 godziny