Gminy i inwestorzy protestują przeciw pomysłowi, by Wody Polskie mogły pobierać opłaty za usługi wodne już z chwilą wydania pozwolenia wodnoprawnego, a nie dopiero gdy pobiera się wodę lub odprowadza ścieki.

Więcej precyzji w przepisach

Trwają prace nad projektem nowelizacji prawa wodnego. Na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji pojawiła się nowa wersja projektu, która nadal zawiera niekorzystne rozwiązania.

– Dodajemy przepis jednoznacznie wskazujący, od którego momentu nalicza się opłatę stałą – tłumaczy Michał Kania z Ministerstwa Gospodarki Morskiej.

Projekt zakłada, że opłatę za usługi wodne w formie stałej będzie się ponosiło od dnia, w którym pozwolenie wodnoprawne albo pozwolenie zintegrowane stało się ostateczne, do dnia jego wygaśnięcia, cofnięcia lub utraty mocy bez względu na przyczynę (art. 271 ust. 5a prawa wodnego).

Unijne wymagania

Ministerstwo Gospodarki Morskiej uważa, że niekorzystanie z pozwolenia wodnoprawnego (np. z powodu niezakończenia inwestycji), nie ma wpływu na obowiązek ponoszenia opłaty stałej.

– W celu pełnego wdrożenia do krajowego porządku prawnego zasady zwrotu kosztów usług wodnych wynikającej z art. 9 dyrektywy 2000/60/WE ustawodawca wprowadził do prawa wodnego opłatę, która składa się z dwóch części: stałej oraz zmiennej. Opłata stała to skutek finansowy rezerwacji i dostępności środowiska wodnego. Udzielenie pozwolenia wodnoprawnego na rzecz jednego podmiotu ogranicza, a nawet wyłącza możliwość przyznania tego uprawnienia innemu podmiotowi w celu zaspokojenia jego potrzeb wodnych – wyjaśnia Michał Kania z tego resortu.

Prawnicy są jednak innego zdania.

– To zła propozycja sankcjonująca dzisiejszą praktykę Wód Polskich. Opłatę powinno naliczać się z chwilą, gdy wykona się urządzenie, które pozwoli korzystać z wody lub odprowadzać ścieki – uważa Maciej Obrębski, adwokat.

Nowy przepis jest na rękę Wodom Polskim.

Opłata jest za rezerwację

Już dziś naliczają one opłatę razem z pozwoleniem wodnoprawnym.

– Większość osób i firm odwołuje się jednak do sądów administracyjnych i na ogół wygrywają. Sądy wychodzą bowiem z założenia, że opłatę wnosi się dopiero po zakończeniu inwestycji, czyli z chwilą, gdy korzysta się już z wody lub zaczęło się odprowadzać ścieki – mówi Maciej Obrębski, adwokat.

Do tej pory nie zapadło jednak żadne orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego.

– Czekamy na pierwsze rozstrzygnięcie – mówi Daniel Kociołek z Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.

– Natomiast na początku tego roku zapadła decyzja, że do czasu wydania orzeczenia przez NSA wszelkie spory będziemy rozstrzygać na korzyść użytkowników wody – podkreśla Daniel Kociołek.

Jeżeli jednak projekt nowelizacji prawa wodnego wejdzie w życie, nie będzie to już potrzebne.

Nowe prawo wodne obowiązuje od 1 stycznia 2018 r., a było już dwukrotnie nowelizowane. Obecnie Ministerstwo Gospodarki Morskiej pracuje nad trzecią zmianą.

W pierwszej nowelizacji wyjaśniono wątpliwości dotyczące przepisów przejściowych. Druga zmiana wniosła ułatwienia w prowadzeniu postępowań administracyjnych, w których jest wiele stron postępowania. Zmiana dotyczyła przede wszystkim doręczania postanowień o wszczęciu postępowania oraz zapewnienia możliwości zapoznania się z dowodami lub uczestniczenia w postępowaniu. Nowe przepisy likwidują obowiązki ogłaszania w prasie lokalnej informacji o wszczęciu postępowań w sprawie wydawania pozwolenia wodnoprawnego. Podmioty korzystające z usług wodnych, które zawarły umowy z Wodami Polskimi, mogą je kontynuować bez przeprowadzania przetargu.

Etap legislacyjny: Komitet Stały Rady Ministrów