Powołania kuratora chciał Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Skontrolował jedną z polskich firm. Okazało się, że nie odprowadzała m.in. składek od umowy z jednym ze swoich pracowników, który był obywatelem Ukrainy.

ZUS chciał wszcząć postępowanie administracyjne w tej sprawie, ale nie mógł, ponieważ były pracownik tej firmy mieszkał na Ukrainie, a korespondencja kierowana do niego ciągle wracała jako nieodebrana.

ZUS zwrócił się więc do Sądu Rejonowego w Radomiu z wnioskiem o ustanowienie kuratora, ale sąd odrzucił wniosek.

Według radomskiego Sądu Rejonowego nie ma w tym przypadku jurysdykcji sądu polskiego, co wynika z umowy z 24 maja 1993 r. zawartej między Polską a Ukrainą o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych i karnych. Umowa przewiduje wprost, że jurysdykcję w tego typu sprawach posiada wyłącznie strona ukraińska. Sądy polskie nie powinny się więc do takich spraw mieszać.

ZUS odwołał się do Sądu Okręgowego w Warszawie. Jego zdaniem polskie sądy mają prawo rozpatrywać takie sprawy, a SR źle zinterpretował zapisy międzynarodowej umowy.

Reklama
Reklama

Sąd okręgowy, rozpatrując zażalenie, nabrał wątpliwości natury prawnej i postanowił zadać pytanie Sądowi Najwyższemu. Chciał mianowicie ustalić, czy postanowienia art. 31 ust. 1 umowy zawartej pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Ukrainą stoją na przeszkodzie ustanowieniu przez sąd kuratora ad casum w postępowaniu administracyjnym na podstawie art. 184 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w związku z art. 34 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego.

Sąd okręgowy zauważył, że brak kuratora dla podmiotów nieprzebywających na terenie Polski wywołuje negatywne skutki. Istnieje ryzyko, że nie ze swojej winy nie mogą brać udziału w postępowaniu administracyjnym, które ma wpływ na ich sytuację prawną.

Niemniej z literalnego brzmienia art. 31 ust. 1 umowy wynika, że w tego rodzaju sprawach nie ma jurysdykcji polskich sądów, czyli nie można ustanowić kuratora.

Sąd Najwyższy nie wyznaczył jeszcze terminu posiedzenia w celu udzielenia odpowiedzi na to pytanie prawne.

Sygnatura akt: III CZP 50/19