PiS chce zmian w prawie po śmierci Barbary Skrzypek

Gwarancje dla świadka i możliwość odsunięcia prokuratora – PiS domaga się zmian w sprawie po kontrowersjach dotyczących przesłuchania Barbary Skrzypek.

Publikacja: 30.04.2025 04:30

Teren Zakładu Medycyny Sądowej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Teren Zakładu Medycyny Sądowej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Foto: PAP/Jakub Kamiński

Świadek w sprawie karnej przesłuchiwany z pełnomocnikiem i nagrywany. W przypadku gdy prokurator nie dopełni tego obowiązku zostanie odsunięty od śledztwa – klub PiS złożył w Sejmie projekt zmian w prawie i choć w uzasadnieniu nie pada nazwisko Barbary Skrzypek, nowelizacja jest pokłosiem wydarzeń z marca tego roku. Czy to lex Skrzypek? – Nie chcę używać takiego określenia, choć zapewne tak ten projekt będzie nazywany. Proszę pamiętać, że za tymi zmianami stoi tragedia konkretnej osoby – mówi „Rzeczpospolitej” poseł Zbigniew Bogucki (PiS), sprawozdawca projektu.

Tragedia bliskiej współpracowniczki Jarosława Kaczyńskiego

Barbara Skrzypek, wieloletnia współpracownica prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego, zmarła 15 marca w efekcie – jak wynika z sekcji zwłok – rozległego zawału. Jej śmierć wywołała poruszenie, bo trzy dni wcześniej zeznawała jako świadek w prokuraturze w podjętym z umorzenia po sześciu latach śledztwie, dotyczącym tzw. dwóch wież. Prowadzącą śledztwo jest prok. Ewa Wrzosek, a pełnomocnikami Austriaka Geralda Birgfellnera, który czuje się oszukany przez prezesa PiS, są mec. Jacek Dubois i Roman Giertych. Wrzosek odmówiła Skrzypek zeznawania w obecności pełnomocnika, uznając że nie ma tu „interesu świadka”. Nie zdecydowała się też na nagrywanie przesłuchania (takiej czynności dokonuje się np. na wniosek stron).

„Obecne przepisy Kodeksu postępowania karnego pozwalają prokuratorowi na ograniczenie tego prawa – obecności pełnomocnika, co prowadzi do nadużyć i podważa zasady rzetelnego procesu. (...) Takie działania prowadzą do obniżenia standardów ochrony praw obywateli i tworzą atmosferę strachu przed instytucjami wymiaru sprawiedliwości ” – wyjaśnia w uzasadnieniu PiS i podkreśla, że „Prawo do obecności pełnomocnika na etapie przesłuchań świadka funkcjonuje w wielu krajach europejskich, m.in. w Niemczech, Francji i Hiszpanii”.

Czytaj więcej

Co wynika z zeznań Barbary Skrzypek? Sensacji nie ma

Ograniczenie uznaniowości prokuratora z karą odwołania, możliwość nagrywania przesłuchania przez samych świadków, ale tylko w sądzie

Co proponuje PiS? Gwarancję, że „osoba niebędąca stroną postępowania ma prawo do ustanowienia pełnomocnika i jego obecności na każdym etapie postępowania z jej udziałem”. Obecnie o tym, czy świadek może zeznawać z prawnikiem, decyduje arbitralnie tylko prokurator. PiS chce wprowadzić także restrykcje dla śledczych, którzy nie dostosują się do prośby świadka. „Osoba prowadząca czynność, która uniemożliwi obecność pełnomocnika strony innej niż oskarżony albo osoby niebędącej stroną postępowania zostaje wyłączona z mocy prawa ze sprawy, której czynność dotyczy” – czytamy w projekcie.

PiS chce wprowadzić również zasadę, że przesłuchanie świadka lub biegłego utrwala się za pomocą urządzenia rejestrującego obraz i dźwięk, gdy zachodzi niebezpieczeństwo, że przesłuchanie tej osoby nie będzie możliwe w dalszym postępowaniu lub został złożony wniosek przez uczestnika czynności (a więc świadka). Jeśli nie ma takich możliwości technicznych, przesłuchanie nie może się odbyć. Projekt zakłada również, że „każdy uczestnik rozprawy ma prawo utrwalać dźwięk i obraz za pomocą własnych urządzeń rejestrujących”. – Ale tylko na etapie postępowania sądowego. W postępowaniu w prokuraturze taką czynność może wykonać tylko prokurator dodaje poseł Bogucki.

Propozycje zmian chwali prof. Zbigniew Ćwiąkalski, karnista, były minister sprawiedliwości. – Są one bardzo potrzebne i oczekiwane. Zabawne jest to że PiS chce ograniczyć władzę prokuratury, chociaż przez osiem lat wprowadził wiele przepisów, które ją umacniały. Nie tylko uznaniowość czy świadek może zeznawać z pełnomocnikiem, ale też sprawa listu żelaznego czy zmiany środka zapobiegawczego – ocenia prok. Ćwiąkalski. 

Czy nagrywanie przesłuchań ma sens? – Oczywiście, choć się obawiam, że nie będzie to możliwe bez doposażenia prokuratur. Z mojego doświadczenia wynika, że obecnie, zwłaszcza w prokuraturach rejonowych, jest jeden pokój z możliwościami technicznymi – dodaje adwokat.

Czytaj więcej

Przesłuchanie Barbary Skrzypek. Tajemnica czcionki w protokole

Śledztwo po śmierci Barbary Skrzypek. Czy opinia ZMS wyjaśni wszystko?

Po śmierci Barbary Skrzypek śledztwo w sprawie nieumyślnego spowodowania śmierci kobiety wszczęła Prokuratura Okręgowa Warszawa-Praga. Przesłuchani zostali Jarosław Kaczyński, adwokaci Jacek Dubois i Krystian Lasik, substytut Romana Giertycha, obaj uczestniczyli w przesłuchaniu Skrzypek w prokuraturze), pełnomocnik Barbary Skrzypek – adwokat Krzysztof Gotkowicz, który decyzją prok. Wrzosek nie został dopuszczony do czynności, oraz sama prokurator Ewa Wrzosek. 

– Śledztwo jest w toku. Oczekujemy na opinię z Zakładu Medycyny Sądowej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego – mówi nam prok. Norbert Woliński, rzecznik prokuratury. Czy prokuratura zadała pytanie o to, czy czterogodzinne przesłuchanie mogło wpłynąć na stan zdrowia Barbary Skrzypek? – Jakie pytania zostały zawarte we wniosku do biegłych, nie informujemy – ucina pytania rzecznik.

Prokurator generalny Adam Bodnar nie zdecydował się odsunąć Ewy Wrzosek od śledztwa dotyczącego „dwóch wież”. – Taki wniosek złożyliśmy. Do dziś nie otrzymaliśmy odpowiedzi – dodaje poseł Bogucki.

Polityka
Donald Tusk nie zgłosił drogocennego prezentu od Erdogana. Czy złamał prawo?
Polityka
Koniec sporu? W Monitorze Polskim ukazały się komunikaty o mianowaniu ambasadorów
Polityka
Rusza Trzaskobus. Sztab kandydata KO z nową akcją na ostatniej prostej
Polityka
Sprawa mieszkania. Karol Nawrocki się tłumaczy, Mentzen, Hołownia, Zandberg i Biejat zabierają głos
Polityka
Oświadczenie majątkowe Karola Nawrockiego. Sztab kandydata publikuje dokument
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku