Wspólny sekretariat programu Interreg Południowy Bałtyk ogłosił nabory wniosków do pięciu działań w czterech priorytetach (częściach) tego programu. Wnioski o dofinansowanie będą przyjmowane do czwartego lutego przyszłego roku. A jakich przedsięwzięć oczekuje instytucja zarządzająca programem? Odpowiedź na to pytanie zależy oczywiście od tego, którym priorytetem oraz działaniem zainteresowany będzie wnioskodawca.

Cyfryzacja i OZE

Pierwsza część programu koncentruje się na uczynieniu Południowego Bałtyku miejscem innowacyjnym i przyjaznym innowacjom. Jedną z dróg do tego ma być dalsza cyfryzacja. Stąd oczekuje się działań cechujących się innowacyjnym podejściem i związanych z digitalizacją usług publicznych i zwiększeniem poziomu cyfryzacji różnych sektorów. Wszystko to w celu lepszej integracji usług i wzmocnienia łączności w obszarze Południowego Bałtyku. Oczekuje się, że wnioski będą wspierać rozwój umiejętności cyfrowych i stymulować rozwój, zwłaszcza sektorów związanych z niebieską i zieloną gospodarką.

Priorytet drugi poświęcony jest zrównoważonemu rozwojowi, a wnioski można składać w ramach dwóch działań. Jedno z nich (działanie 2.1) koncentruje się na wspieraniu regionu w kierunku zwiększenia produkcji i wykorzystania zielonej energii, drugie (2.2) na oszczędnym, gospodarnym i ekologicznym korzystaniu z wód. W związku z tym projekty transgraniczne powinny mieć na celu zarówno podnoszenie świadomości, jak i opracowywanie rozwiązań poprawiających produkcję i wykorzystanie energii odnawialnej, co może dodatkowo pomóc w realizacji transformacji energetycznej. Wprowadzane rozwiązania mogą obejmować działania uzupełniające, koncentrujące się na rozwoju i dostosowaniu systemów magazynowania i dystrybucji energii odnawialnej w celu zapewnienia bezpiecznego i efektywnego jej wykorzystania.

Realizacja drugiego działania uzasadniona jest tym, że Morze Bałtyckie i jego dopływy cierpią z powodu wysokiego poziomu zanieczyszczenia (np. tworzywami sztucznymi i chemikaliami) oraz eutrofizacji. Stąd działania zaplanowane we wnioskach powinny mieć na celu m.in. rozszerzenie wsparcia dla efektywnej i zrównoważonej gospodarki wodnej, w szczególności w zakresie ograniczania ujścia składników biogennych i substancji niebezpiecznych do dorzeczy, a w konsekwencji do Morza Bałtyckiego w celu poprawy jakości wód.

Całoroczne atrakcje

Priorytet trzeci „Atrakcyjny Południowy Bałtyk” daje szansę uzyskania wsparcia na wspólne, ponadnarodowe przedsięwzięcia związane z rozwojem turystyki. Takiej, która nie będzie wywierać negatywnego wpływu na środowisko. Innymi słowy, ponownie pojawia się tu termin zrównoważonej turystyki. Do tego można dodać określenia: prężnej oraz innowacyjnej i mamy nazwę działania 3.1, w ramach którego został właśnie ogłoszony konkurs. Wczytując się w jego założenia, należy przyjąć, że oczekuje się tutaj podjęcia działań poprawiających ofertę turystyczną i kulturalną, tworzących nowe i innowacyjne usługi i produkty w tym obszarze, przy ograniczeniu negatywnego wpływu podróży i turystyki na środowisko naturalne, dbaniu o zrównoważone wykorzystanie zasobów, takich jak energia, woda. Dla Południowego Bałtyku ważne jest także ograniczenie sezonowości turystyki i przejście na całoroczną ofertę. Wnioskodawcy mogą także postawić na kreowanie i promocję wspólnej marki Południowego Bałtyku oraz wspólnego dziedzictwa kulturowego lub przyrodniczego.

Wreszcie priorytet czwarty, czyli aktywny Południowy Bałtyk. W przypadku tej części programu nabór wniosków został uruchomiony w ramach działania 4.1, które poświęcone jest wzmacnianiu współpracy różnych podmiotów z obszaru objętego programem, w tym podmiotów społeczeństwa obywatelskiego. Oczekuje się, że projekty będą koncentrować się na budowaniu zdolności i wzmacnianiu współpracy transgranicznej różnych podmiotów działających na kwalifikującym się obszarze w celu rozwiązywania wspólnych problemów transgranicznych i budowania wzajemnej zależności. Proponuje się, aby projekty obejmowały szeroką grupę aktorów, w szczególności aktorów lokalnych (np. organizacje pozarządowe, instytucje kultury, organizacje niesformalizowane, organizacje wspierające osoby z niepełnosprawnościami i z grup wrażliwych, organizacje młodzieżowe), w celu współpracy, stworzenia szerokich możliwości nawiązywania kontaktów, wymiany doświadczeń i budowania zdolności współpracy w ramach realizacji wspólnego projektu.

Warto podkreślić, że dla działania 4.1 określono specyficzne kryterium dostępu. Mianowicie co najmniej 1/3 partnerów projektu musi być nowicjuszami. Rozumie się przez to podmioty (organizacje, zrzeszenia, porozumienia itp.), które:

- nie uczestniczyły jako partner projektu w zatwierdzonych projektach w programie Interreg Południowy Bałtyk 2014-2020,

- nie są zaangażowane jako partner projektu w zatwierdzonych projektach regularnych lub projektach małej skali w programie Interreg Południowy Bałtyk na lata 2021–2027.

Szukaj partnerów

Wszystkie realizowane projekty muszą cechować się tym, że angażują zagranicznych partnerów. W przypadku programu Południowy Bałtyk mogą to być podmioty z wybranych regionów Niemiec, Danii, Szwecji oraz Litwy. Po polskiej stronie kwalifikują się następujące obszary:

- chojnicki,

- miasto Szczecin,

- szczeciński,

- stargardzki,

- koszaliński,

- słupski,

- szczecinecko-pyrzycki,

- gdański,

- trójmiejski,

- elbląski,

- olsztyński.

Szczegółowe informacje o wszystkich naborach wniosków, w tym wytyczne służące przygotowaniu prawidłowego wniosku o dofinansowanie oraz kryteria oceny projektów, są dostępne na stronie programu: southbaltic.eu.

PIENIĄDZE

Ile na dofinansowanie projektów

Łącznie na dofinansowanie projektów trafi nieco ponad 27 mln euro. Środki te pochodzą z budżetu Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Pula to została podzielona na poszczególne działania w następujący sposób:

- działanie 1.1. Cyfryzacja regionu – 2,9 mln euro,

- działanie 2.1 Promowanie przechodzenia na zieloną energię – 7,3 mln euro

- działanie 2.2 Promowanie zrównoważonego użytkowania wody – 4,4 mln euro,

- działanie 3.1 Rozwój zrównoważonej, odpornej i innowacyjnej turystyki – 8,3 mln euro,

- działanie 4.1 Wzmocnienie zdolności współpracy podmiotów z siedzibą w obszarze Południowego Bałtyku (w tym społeczeństwa obywatelskiego) – 3,7 mln euro. ∑

NABÓR

Dla małych projektów

W ramach działania 4.1 „Wzmocnienie zdolności współpracy podmiotów z siedzibą w obszarze Południowego Bałtyku (w tym społeczeństwa obywatelskiego)” przyjmowane są także wnioski o dofinansowanie projektów tzw. małej skali. Analogicznie jak przy projektach regularnych powinny one umożliwiać budowanie potencjału i wzmacniać współpracę transgraniczną różnych podmiotów, które działają na obszarze Południowego Bałtyku. Szczególnie tych podmiotów, które reprezentują sektory publiczne i społeczeństwo obywatelskie. Celem zgłaszanych projektów ma być rozwiązywanie wspólnych problemów transgranicznych i budowanie wzajemnego zaufania w obszarach administracji, rozwoju regionalnego i mobilności transgranicznej.

Mile widziana będzie tutaj współpraca pomiędzy zróżnicowanymi grupami, tj. reprezentującymi: przemysł, środowisko akademickie, podmioty publiczne, przedsiębiorców społecznych i społeczeństwo obywatelskie. Szczególny nacisk należy przy tym położyć na wzmocnienie pozycji społeczności lokalnych i udział społeczeństwa obywatelskiego, w tym młodzieży. Podobnie jak przy naborze na regularne projekty oczekuje się, że co najmniej 1/3 podmiotów zaangażowanych w realizację przedsięwzięć nie będzie miała doświadczenia w projektach współfinansowanych z programu Południowy Bałtyk (2014-2020 lub 2021-2027), czyli że będą nowicjuszami w tym zakresie. Kryterium to ma na celu rozszerzenie grupy beneficjentów o nowe podmioty (instytucje, stowarzyszenia, organizacje), które do tej pory nie nawiązywały współpracy z zagranicznymi odpowiednikami lub nie angażowały się w ponadgraniczne przedsięwzięcia.

Na dofinansowanie projektów małej skali zarezerwowano kwotę 1,6 mln euro. 

CEL PROGRAMU

Współpraca transgraniczna

Celem programu Interreg jest uwolnienie potencjału Południowego Bałtyku dla „niebieskiego” i „zielonego” wzrostu poprzez współpracę transgraniczną między podmiotami lokalnymi i regionalnymi z Danii, Niemiec, Litwy, Polski i Szwecji. Opierając się na morskim charakterze programu, „niebieski wzrost” odnosi się do potencjału Bałtyku dla dalszego wzrostu gospodarczego i zatrudnienia na wybrzeżach Południowego Bałtyku. Jednocześnie „zielony wzrost” podkreśla potrzebę podążania ścieżką wzrostu gospodarczego w równowadze ze środowiskiem, w szczególności poprzez wykorzystanie bogatego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego Południowego Bałtyku w sposób zrównoważony i zachowujący wszelkie dziedzictwo.