Sklep nie może doliczać do wody źródlanej obniżonej, 8-proc. stawki VAT, właściwej dla wody z wodociągów. Tak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny.
Choć obydwie wody są przeznaczone do spożycia, a woda źródlana – w przeciwieństwie do mineralnej – może mieć taki sam skład jak kranówka, to z punktu widzenia konsumenta różni się od wody z kranu.
Najlepszym na to dowodem, jak stwierdził NSA, jest fakt, że ludzie kupują wodę źródlaną. Gdyby w ich oczach rzeczywiście – jak uważała sieć handlowa – nie różniła się ona od wody z kranu, nie byłoby dla niej miejsca na sklepowych półkach.
Spór dotyczył możliwości opodatkowania wody źródlanej stawką 8 proc. VAT zamiast podstawowych 23 proc. Sieć handlowa twierdziła, że nieprawidłowe jest stosowanie dwóch stawek VAT do identycznego w gruncie rzeczy towaru.
Z analizy klasyfikacji statystycznych i przepisów o VAT wynika, że dostawa wody źródlanej sprzedawanej w butelkach jest opodatkowana stawką 23 proc. VAT. Woda zdatna do picia dostarczana wodociągami jest opodatkowana 8-proc. VAT.
Obydwa rodzaje wody są przeznaczone do spożycia przez ludzi i spełniają te same normy jakościowe.
Taka sytuacja jest w ocenie podatnika nie do utrzymania w świetle zasad neutralności VAT, zakazu zakłócania konkurencji i orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE. Podobne towary powinny bowiem być opodatkowane tą samą stawką VAT.
Izba skarbowa i sądy obydwu instancji nie przyznały jednak racji spółce. Jak tłumaczył NSA, nie było sporu o konieczność zastosowania kryteriów oceny, sprowadzających się do porównania cech towarów i odpowiedzi na pytanie, czy zaspokajają one te same potrzeby konsumenta.
Choć woda źródlana i woda z kranu mogą mieć te same cechy i spełniać takie same prawne kryteria, to przeciętny konsument się tym nie kieruje. W jego oczach butelkowana woda źródlana jest czystsza niż kranówka. Jakość wody z rurociągu może zależeć od jego stanu.
Przeciętne wykorzystanie też jest inne, bo kranówkę przeważnie się gotuje przed spożyciem, a dodatkowo wykorzystuje do higieny, czego z reguły nie robi się z wodą źródlaną. Dlatego uzasadnione jest stosowanie 8-proc. stawki do wody z rurociągu i 23-proc. do wody butelkowanej.
Sygnatura akt: I FSK 1622/15