- Zamierzam wejść do spółki komandytowej w charakterze komandytariusza. Będą w niej uczestniczyć także inne osoby fizyczne. Zasady, na jakich wspólnicy uczestniczą w zysku oraz stracie, będą zawarte w umowie spółki. Początkowo zostanie to ustalone proporcjonalnie do wniesionych przez nich wkładów (tzw. proporcja tymczasowa). Po rozpatrzeniu i zatwierdzeniu sprawozdania finansowego spółki za ubiegły rok obrotowy będzie podejmowana uchwała o podziale zysku lub pokryciu straty. Walne zgromadzenie może zmienić wtedy wysokość udziału poszczególnych wspólników w zysku/stratach (tzw. proporcja ostateczna). Proporcja tymczasowa może się różnić od ostatecznej proporcji. Możliwe są tutaj dwie sytuacje:

- udział w zysku przypisany wspólnikowi na podstawie proporcji tymczasowej będzie niższy niż jego udział w zysku na podstawie ostatecznej proporcji,

- udział w zysku przypisany wspólnikowi na podstawie proporcji tymczasowej będzie wyższy niż jego udział w zysku na podstawie proporcji ostatecznej.

Czytaj także: PIT: jak rozliczyć dochody ze sprzedaży przez przedsiębiorcę akcji i udziałów

Ponadto, wspólnicy będą mieć prawo do otrzymywania zaliczek na poczet udziału w zysku. Sposób kalkulacji zaliczek nie zostanie określony umową spółki. Nie jest też określony przepisami kodeksu spółek handlowych, będzie więc ustalany w drodze uchwały, także w oderwaniu od ustalonej proporcji udziału w zysku. Wypłacone zaliczki na poczet udziału w zysku mogą więc przekroczyć kwotę zysku przypadającą zgodnie z proporcją ostateczną, lub odwrotnie – być niższe.

Po podziale zysku za dany rok obrotowy już po jego zakończeniu wspólnik, w zależności od sytuacji, zwróci spółce kwoty pobranych zaliczek w tej części, która będzie przekraczała zysk przypadający zgodnie z proporcją ostateczną, lub spółka zwróci wypłatę w wysokości różnicy pomiędzy otrzymanymi zaliczkami a zyskiem przyznanym zgodnie z proporcją ostateczną.

Nie korzystam z uproszczonej metody kalkulacji zaliczek.

Czy takie rozliczenie spowoduje konieczność korekty odprowadzonych w ciągu zakończonego roku podatkowego zaliczek na PIT i potencjalnie zapłatę odsetek za zwłokę? – pyta czytelnik.

Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz (z zastrzeżeniem przychodów z działalności gospodarczej rozliczanych tzw. podatkiem liniowym) łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali podatkowej. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Zasady te stosuje się odpowiednio do rozliczania

- kosztów uzyskania przychodów,

- wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat; a także

- ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną (zob. art. 8 ust. 1–2 ustawy o PIT).

Podatnik ma być komandytariuszem w spółce komandytowej. W myśl art. 123 § 1 kodeksu spółek handlowych, komandytariusz uczestniczy w zysku spółki proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

Do podziału przychody, koszty

Wspólnicy spółki komandytowej partycypują zatem w przychodach i kosztach ponoszonych przez tę spółkę stosownie do posiadanego udziału w jej zysku. Osiągany w ten sposób dochód podlega opodatkowaniu u każdego ze wspólników. Od tak ustalonego dochodu wspólnik spółki komandytowej zobowiązany jest odprowadzać zaliczki na podatek dochodowy. W sytuacji opisanej w pytaniu udział wspólnika w przychodach i kosztach spółki ustala się odpowiednio do przyznanego mu udziału w jej zysku. Zaliczki stanowią jedynie wpłaty na poczet nieustalonego jeszcze zobowiązania podatkowego. Ostateczne ustalenie podstawy obliczenia podatku następuje dopiero po zakończeniu roku podatkowego, w zeznaniu rocznym. Jeżeli łączna wysokość zaliczek odprowadzonych przez podatnika w ciągu roku będzie niższa od wysokości podatku należnego za dany rok, to powstanie różnica, którą podatnik jest obowiązany wpłacić do urzędu skarbowego w terminie złożenia zeznania rocznego. W przeciwnym przypadku nadwyżka wpłaconych zaliczek podlega zwrotowi na rzecz podatnika.

Gdy szacunki okazały się inne

W analizowanej sprawie zmiana, po zakończeniu roku obrotowego, proporcji, w jakiej wspólnik uczestniczy w zysku spółki, nie spowoduje u niego konieczności korekty odprowadzonych w ciągu zakończonego roku obrotowego zaliczek na PIT oraz zapłaty odsetek od zaległości podatkowych. Nie może być tu mowy o niezapłaconej w terminie zaliczce na podatek. Zaliczka zostanie uregulowana przez wspólnika w ustawowym terminie, w wysokości wynikającej z wewnętrznych regulacji spółki, obowiązujących w dniu kalkulacji i zapłaty tej zaliczki. Gdy kwota wpłaconych w ciągu roku obrotowego (podatkowego) zaliczek będzie niższa niż kwota podatku obliczonego od ostatecznie ustalonego dochodu wspólnika z tytułu udziału w zysku spółki, to nie powstanie u niego zaległość podatkowa.

Co z różnicą

Z kolei, kwoty zwracane przez wspólnika spółce, jako częściowy lub całkowity zwrot wypłaconych im wcześniej zaliczek na poczet udziału w zysku spółki nie będą dla niego oznaczać powstania przychodu z jakiegokolwiek tytułu i powinny być dla wspólnika całkowicie neutralne podatkowo.

Jeżeli kwota wypłaconych wspólnikowi zaliczek przekroczy przypadający mu zgodnie z proporcją ostateczną udział w zysku, a w dacie podjęcia uchwały o podziale zysków (według proporcji ostatecznej) nie rozliczy się on ze spółką z tytułu zaliczek, to w zasadzie otrzyma on prawo nieodpłatnego korzystania z kapitału spółki. Tym samym, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, osiągnie on przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń. Przychód ten, zgodnie z art. 11 ust. 2a pkt 4 ustawy o PIT, powinien zostać określony w wysokości odsetek, jakie wspólnik musiałby zapłacić, gdyby pobrane w formie zaliczki środki (nadwyżka ponad udział wspólnika w zysku spółki ustalony na podstawie proporcji ostatecznej proporcji) stanowiły pożyczkę.

Uwaga! Gdy roszczenie spółki o zwrot pobranych przez wspólnika zaliczek się przedawni, kwota niezwróconych spółce zaliczek będzie przychodem wspólnika.

Takie stanowisko podzielają organy podatkowe (por. interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 1 lutego 2019 r., 0114-KDIP3-2.4011.23.2019.1.AK; z 1 lutego 2019 r., 0114-KDIP3-2.4011.24.2019.1.AK; z 1 grudnia 2019 r., 0114-KDIP3-2.4011.9. 2019.1.MG).

Autor jest doradcą podatkowym

Nie ma kodeksowych regulacji

Kodeks spółek handlowych nie zawiera regulacji dotyczących możliwości pobierania zaliczek na poczet udziału w zysku spółki komandytowej. Należy zatem uznać, że wspólnicy spółki komandytowej mogą podjąć decyzję, że będą uprawnieni do pobierania w trakcie roku zaliczek na poczet przyszłego zysku osiągniętego przez taką spółkę. Kodeks spółek handlowych nie zawiera również regulacji dotyczących zwrotu wypłaconych wspólnikom zaliczek jeśli spółka nie osiągnie zysku, na poczet którego zaliczki te zostały wypłacone.

Wypłacone w trakcie roku obrotowego (podatkowego) zaliczki na poczet udziału w zysku spółki nie podlegają opodatkowaniu i jako takie nie powinny być uwzględniane przy kalkulacji zaliczki wspólnika na podatek dochodowy w okresie, w którym zostały otrzymane. Wypłacane w trakcie roku zaliczki nie mają również wpływu na wysokość proporcji określonej w art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o PIT, według której na bieżąco w trakcie roku podatkowego podatnik ustala przychody i koszty z udziału w spółce komandytowej, a następnie odprowadza zaliczki na podatek. Dochodem wspólnika spółki komandytowej, podlegającym opodatkowaniu, jest różnica pomiędzy przychodami i kosztami spółki komandytowej, przypisanymi temu wspólnikowi zgodnie z przysługującym mu udziałem w zysku tej spółki. Ustawa o PIT nie przewiduje możliwości pomniejszenia tak ustalonego dochodu o kwotę wypłaconych wspólnikowi zaliczek na poczet zysku. W konsekwencji, opodatkowanie tych zaliczek powodowałoby dwukrotne objęcie tego samego dochodu opodatkowaniem.