Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika: paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, o których mowa wart. 86 ust. 3 tej ustawy (dalej będziemy je nazywać samochodami osobowymi).
W art. 86 ust. 3 ustawodawca ograniczył prawo do odliczenia VAT od takich samochodów (do 60 proc. kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktury, nie więcej jednak niż 6 tys. zł), jednocześnie wskazując, że to ograniczenie nie dotyczy szczególnych kategorii samochodów. Wymienia je art. 86 ust. 4. Zgodnie z nim wskazane ograniczenie nie ma zastosowania m.in. wówczas, gdy przedmiotem działalności podatnika jest odprzedaż samochodów osobowych lub oddanie ich w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze i te samochody (pojazdy) są przez podatnika przeznaczone wyłącznie do wykorzystania na te cele przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy (art. 86 ust. 4 pkt 7 lit. b).
Pojawia się pytanie, czy to wyłączenie dotyczy także prawa do odliczenia VAT od paliwa? Bowiem przepis, który je wprowadza, jest powiązany z tym, który mówi o odliczeniu VAT przy nabyciu samochodów osobowych.
Taka konstrukcja przepisów powoduje, że są poważne wątpliwości co do możliwości odliczenia VAT od paliwa do samochodów będących m.in. przedmiotem najmu lub leasingu, o których mowa w art. 86 ust. 4 ustawy o VAT. Nie byłoby problemu, gdyby przepis zakazujący odliczenia VAT od paliwa do samochodów osobowych odwoływał się nie tylko do art. 86 ust. 3, ale i do art. 86 ust. 4 ustawy o VAT. Wówczas prawo do odliczenia byłoby bezsporne. Ale tak nie jest.
Organy podatkowe w większości stoją jednak na stanowisku, że gdy podatnik nabędzie samochód osobowy, z przeznaczeniem do oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innych umów o podobnym charakterze, przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy, ma prawo do odliczenia VAT przy zakupie paliwa wykorzystywanego do jego napędu. Samochód ten nie będzie bowiem podlegał art. 86 ust. 3 ustawy o VAT, a zatem w konsekwencji nie będzie miał do niego zastosowania przepis zakazujący odliczenia VAT od paliwa.
Przykładowo w postanowieniu Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego z 22 grudnia 2006 r. (1471/NUR2/443-372/06/JP)czytamy: "zakaz odliczania podatku od paliwa, o którym mowa w art.88 ust. 1 pkt 3, nie odnosi się do paliwa wykorzystywanego do napędu pojazdów wymienionych w art. 88 ust. 4 pkt 7 ustawy o VAT. Pojazdy te nie stanowią bowiem samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, o których mowa w art.86 ust.3 ustawy o VAT". Pogląd ten podzieliły także: Pierwszy Urząd Skarbowy w Opolu (pismo z 17 lipca 2006 r., PP/443-91-1/06), Trzeci Mazowiecki Urząd Skarbowy w Radomiu (pismo z 5 grudnia 2005 r.,1473/WV/443/330/226/2005/JZ) oraz Pierwszy Urząd Skarbowy Łódź-Górna (pismo z 3 października 2005 r., III/443-51/05WI).
Takie stanowisko ma również swoje potwierdzenie w piśmie Ministerstwa Finansów, zamieszczonym na jego stronach internetowych. Zgodnie z nim: "art. 86 ust. 4 jednoznacznie i w sposób niebudzący wątpliwości wskazuje, że przepis art. 86 ust. 3 nie dotyczy, a zatem nie obejmuje pewnych kategorii pojazdów. Tym samym zakaz odliczenia podatku od paliwa, o którym mowa w art. 88 ust. 1 pkt 3, nie odnosi się do paliwa wykorzystywanego do pojazdów, których ten przepis nie dotyczy. Oznacza to zatem, że podatnikowi będzie przysługiwało odliczenie podatku od paliwa wykorzystywanego do pojazdów wymienionych w art.86 ust.4".
Dodajmy jednak, że nie wszystkie organy podatkowe są tak przychylne. Przykładowo zdaniem Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie "zarówno w samym art. 86 ust. 3, jak i w art. 88 ust. 1 pkt 3 ustawy brak jest odwołania do ust. 4 art. 86. (...) oznacza to, iż przepis ten nie może mieć odpowiedniego zastosowania w przypadku nabywania przez podatnika paliwa silnikowego (oleju napędowego lub gazu) do napędu wymienionych w nim pojazdów. Jego zastosowanie zostało przez ustawodawcę ograniczone wyłącznie do przypadków nabycia takich pojazdów przez podatnika" (postanowienie z 13 września 2006 r., 1471/NTR1/443-234/06/MP).
Reasumując, choć konstrukcja przepisów budzi znaczące zastrzeżenia i wątpliwości, w praktyce większość urzędów skarbowych nie kwestionuje prawa do odliczania VAT od paliwa do samochodów osobowych mających być przedmiotem leasingu lub najmu. Niemniej możliwa jest także odmienna interpretacja przepisów (co potwierdza postanowienie Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego). Podatnik będzie więc w pełni bezpieczny dopiero po uzyskaniu pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w trybie art. 14a ordynacji podatkowej, którą od 1 lipca 2007 r. wydaje minister finansów (a raczej upoważnione przez niego cztery izby skarbowe).
Autor jest doradcą podatkowym w TPA Horwath Sztuba Kaczmarek sp. z o.o.; Autorka jest konsultantem w tej firmie