Prowadzę działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym. W 2013 r. nabyłem budynek (zakup udokumentowany aktem notarialnym i fakturą). W połowie 2014 r. zdecydowałem, że budynek będę wykorzystywać w prowadzonej działalności gospodarczej, i rozpocząłem prace remontowe. Obecnie remont jest już skończony i w najbliższych tygodniach zamierzam oddać budynek do używania. Niestety, nie mam dowodów (faktur, rachunków) potwierdzających poniesione wydatki remontowe. Czy mogę ustalić wartość początkową lokalu w drodze wyceny biegłego? – pyta czytelnik.
Ustalenie wartości początkowej środka trwałego w drodze wyceny, w tym dokonanej przez biegłego, regulują ust. 8 i 9 w art. 22g ustawy o PIT.
Jak wyjaśniła Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 9 października 2014 r. (ITPB1/ 415-687/14/WM): „(...) istnieje możliwość ustalenia kosztu wytworzenia środka trwałego w drodze wyceny dokonanej przez biegłego. Jednakże stanowi to sytuację szczególną, wyjątek od obowiązującej zasady ustalania wartości środka trwałego według kosztów wytworzenia. Niemożność ustalenia kosztu wytworzenia środka trwałego zgodnie z generalną zasadą ustanowioną w art. 22g ust. 1 pkt 2 w powiązaniu z art. 22g ust. 4 ww. ustawy musi być spowodowana szczególnymi, wyjątkowymi okolicznościami, winna przy tym mieć charakter obiektywny, a więc dotyczyć na przykład takich sytuacji, gdy podatnik nie posiada – ze względu na to, że nie musiał ich gromadzić – stosownych dokumentów stwierdzających poniesienie przez niego wydatków na wytworzenie środka trwałego. Z tego względu wycena biegłego ma z reguły zastosowanie w sytuacji, gdy podatnik wytworzył składnik majątkowy dla celów osobistych, a następnie uznał go za środek trwały w prowadzonej działalności gospodarczej, gdyż w takiej sytuacji nie był zobowiązany do gromadzenia rachunków, faktur dokumentujących wydatki na jego wytworzenie".
W przedstawionym stanie faktycznym nie mamy do czynienia z sytuacją, gdy ustalenie kosztu wytworzenia (względnie ceny nabycia) nie jest możliwe. Cena zakupu nieruchomości obejmującej cenę gruntu i znajdującego się na nim budynku jest znana. Podatnik może zatem wyodrębnić wartość zakupu obu środków trwałych, tj. budynku i gruntu. Jeśli natomiast chodzi o brak dowodów potwierdzających wysokość nakładów remontowych, to podatnik nie może wywodzić niemożności ustalenia kosztu wytworzenia środka trwałego z faktu, że nie gromadził wszystkich dokumentów potwierdzających prace remontowo-adaptacyjne.
Gdy podatnik podjął decyzję o zmianie przeznaczenia nieruchomości na cele działalności gospodarczej (połowa 2014 r.), kupując towary i usługi o charakterze inwestycyjnym, powinien – dla celów ustalenia wartości początkowej wytworzonego środka trwałego – gromadzić dowody poniesienia tych wydatków. Przy ustalaniu wartości początkowej budynku podatnik zobowiązany jest brać pod uwagę ustaloną przez siebie (na podstawie ceny zakupu podanej w akcie notarialnym) wartość tego budynku (a także odrębnie gruntu) oraz udokumentowanych kosztów prac remontowo-adaptacyjnych poczynionych do dnia, w którym wytworzony budynek stał się kompletny i zdatny do użytku (interpretacja Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 26 sierpnia 2014 r., ITPB1/415-619/14/MP). Skoro podatnik tych wydatków nie zna, to powinien wziąć pod uwagę jedynie cenę nabycia, tj. cenę zakupu powiększoną o koszty nabycia takie jak np. opłaty notarialne czy podatek od czynności cywilnoprawnych.
—Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy
