Wydane w grudniu 2014 r. postanowienie może uprościć działalność wielu firmom spożywczym, używającym alkoholu do produkcji wyrobów. Konkretnie chodzi o zastosowanie zwolnienia z akcyzy. Mimo że zarówno europejska dyrektywa o tym podatku, jak i polskie przepisy przewidują konkretny limit zużycia alkoholu dla skorzystania ze zwolnienia, to w art. 85 ustawy o akcyzie przewidziano dodatkowy warunek. Urząd celny może wydać decyzję określającą konkretną normę zużycia. I ten właśnie warunek obalił Trybunał, uznając go za sprzeczny z dyrektywą 92/83/EWG.

Cukiernik kontra celnik

Sprawa zaczęła się od sporu, jaki toczyła z celnikami firma cukiernicza Asprod z podszczecińskiej miejscowości Kliniska Wielkie. Kontrola wykazała, że firma nie uzyskała z urzędu celnego decyzji określającej normy zużycia alkoholu w wyrobach spożywczych. Wprawdzie po kontroli złożyła wniosek o ich wydanie i je uzyskała, ale dotyczyły jedynie przyszłości. Dlatego urząd celny nałożył na Asprod akcyzę od całego alkoholu zużywanego przed uzyskaniem norm.

Po odwołaniu szczecińska Izba Celna złagodziła decyzję. Uznała, że podatek należny jest z tytułu rzeczywistego zużycia wyrobów akcyzowych w danym okresie rozliczeniowym, a Asprod zapłaci go jako podmiot zużywający, a nie z tytułu nabycia i posiadania wyrobów akcyzowych. Izba jednak upierała się, że zwolnienie się nie należy, bo spółka nie uzyskała wymaganej decyzji.

Spółka postanowiła jednak dalej walczyć w sądzie administracyjnym, bo spełniała inne kryteria. Przede wszystkim zużycie alkoholu w jej ciastkach mieściło się w normach określonych w art. 32 ust. 4 pkt 3 d ustawy akcyzowej oraz we wspomnianej dyrektywie. W przypadku wyrobów czekoladowych jest to 8,5 l spirytusu na 100 kg i 5 l na 100 kg innych wyrobów spożywczych.

Nadmiar decyzji jest bezprawny

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie też nabrał wątpliwości, czy konieczność uzyskiwania „glejtu" od celników nie jest sprzeczna z dyrektywą. W czerwcu 2014 r. skierował w tej sprawie pytanie do luksemburskiego Trybunału. Ten uznał, że taka sprzeczność rzeczywiście zachodzi, a zatem na producentów spożywczych nie powinno się nakładać tego dodatkowego obowiązku.

W tej sprawie Trybunał orzekł w formie postanowienia, a nie wyroku, uwzględniając własne bogate orzecznictwo w podobnych sprawach. Dzięki temu od sformułowania pytania przez sąd krajowy do rozstrzygnięcia w TSUE upłynęło tylko niecałe pół roku. Na wyrok czeka się nawet kilka lat.

Postanowienie może skłonić Ministerstwo Finansów do zniesienia obowiązku uzyskiwania decyzji określającej zużycie alkoholu do wyrobów cukierniczych. Wprawdzie resort ten pracuje nad obszernym projektem ustawy znoszącej sporo biurokratycznych obowiązków, ale zakres przyjętych już przez rząd założeń nie dotyczy przepisów, o których orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE.

Sygn. akt: C-313/14

Bartosz Bołtromiuk - doradca podatkowy z Independent Tax Advisers

Postanowienie Trybunału powinno ograniczyć nadmierną biurokrację związaną z produkcją wyrobów spożywczych z alkoholem. Sędziowie słusznie uznali, że skoro i tak istnieje w prawie dopuszczalna norma zawartości alkoholu zwolnionego z akcyzy w tych wyrobach, to nie jest konieczne, by urząd celny wydawał dodatkową decyzję w tej sprawie. Ustawodawca powinien zatem rozważyć zniesienie wymogu uzyskiwania norm zużycia. Firmy, które uzyskały takie decyzje, mogą w ciągu miesiąca od opublikowania postanowienia TS UE złożyć wniosek o wznowienie postępowania w tej sprawie, a także w sprawach zakończonych decyzją wymierzającą podatek. Postanowienie pośrednio może mieć zastosowanie także do firm z innych branż, używających alkoholu zwolnionego z akcyzy, np. w produkcji farmaceutyków, kosmetyków, chemii gospodarczej itp.