- Za kilka dni jedna z pracownic wraca z urlopu wychowawczego. Stanowisko, które zajmowała przed tą przerwą (specjalista ds. logistyki), zostało jednak zlikwidowane. Nie mogę jej zapewnić innego etatu. Czy w związku z tym mogę z nią rozwiązać umowę za wypowiedzeniem? – pyta czytelnik.
Pracodawca ma obowiązek dopuścić podwładnego, który zakończył urlop wychowawczy, do pracy:
- na odpowiednim stanowisku – powinno to być stanowisko dotychczasowe, a jeżeli nie jest to możliwe – równorzędne z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu; ewentualnie inne stanowisko, nawet niższe, pod warunkiem że odpowiada kwalifikacjom zawodowym rodzica,
- za wynagrodzeniem nie niższym niż to, które przysługiwało podwładnemu w dniu podjęcia zadań służbowych na stanowisku zajmowanym przed tym urlopem.
Gdy w trakcie urlopu wychowawczego rodzica doszło do zmian płacowych, które dotyczą również jego stanowiska, trzeba te modyfikacje zastosować również do przypisanej mu pensji. „Podstawą określenia wysokości wynagrodzenia pracownika powracającego do pracy po urlopie wychowawczym nie jest wynagrodzenie pobierane przez niego przed urlopem, lecz wynagrodzenie przysługujące w dniu podjęcia pracy na stanowisku, które zajmował przed urlopem..." – tak uznał Sąd Najwyższy w wyroku z 29 stycznia 2008 r. (II PK 143/07).
Z kolei z uchwały SN z 27 września 1979 r. (PZP 37/79) wynika, że „Zakład pracy nie czyni zadość przepisom prawa, jeżeli zatrudnia pracownicę (...) na stanowisku, dla którego górna granica wynagrodzenia jest niższa niż dla stanowiska poprzednio przez nią zajmowanego".
Obowiązki stron
Wynika z tego jednoznacznie, że z chwilą zakończenia urlopu wychowawczego dochodzi do wznowienia realizacji umowy. Podwładny ma obowiązek stawić się do pracy w stanie gotowości do jej świadczenia. Natomiast po stronie pracodawcy aktualizuje się obowiązek dopuszczenia rodzica do pracy.
Jeśli pracownik nie podejmie bez usprawiedliwienia obowiązków służbowych po zakończeniu urlopu wychowawczego, jest to podstawa do zakończenia z nim współpracy w trybie dyscyplinarnym. Z kolei niedopuszczenie zainteresowanego do zadań służbowych rodzi po jego stronie roszczenie o dopuszczenie do pracy, a ewentualnie także o wypłatę wynagrodzenia za czas jej niewykonywania.
Brak wolnych miejsc
Gdy pracodawca dopuszcza podwładnego do pracy na innym stanowisku niż zajmowane przed rozpoczęciem przerwy wychowawczej, nie musi stosować wobec niego wypowiedzenia zmieniającego. Jeśli zaś nie dysponuje żadnym stanowiskiem, może złożyć podwładnemu wypowiedzenie na ogólnych zasadach. Tak np. stwierdził SN w wyroku z 3 listopada 1994 r. (I PRN 77/94).
—Anna Borysewicz, adwokat
podstawa prawna: art. 1864 kodeksu pracy – ustawa z 26 czerwca 1974 r. (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 1502)
