Prowadzę jednoosobowo działalność i jednocześnie pozostaję w stosunku pracy. Jako przedsiębiorca opłacam tylko składkę zdrowotną. Ze względu na nasilenie pracy we własnej firmie na przełomie roku chcę w grudniu i styczniu skorzystać z urlopu bezpłatnego. Czy spowoduje to zmianę zasad ubezpieczenia w ZUS? – pyta czytelnik.
Tak. Pracownik, którego wynagrodzenie ze stosunku pracy jest równe w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej minimalnemu, podlega z tytułu prowadzonej równocześnie działalności gospodarczej dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Gdy wynagrodzenie jest niższe od minimalnego, ubezpieczenia emerytalne i rentowe z działalności są obowiązkowe.
W czasie korzystania przez pracownika z urlopu bezpłatnego zasady ubezpieczenia z działalności ulegają modyfikacji. W okresie przebywania na wspomnianym urlopie pracownik nie podlega z tytułu umowy o pracę zarówno ubezpieczeniom społecznym, jak i zdrowotnemu. Stosunek pracy ulega swoistemu zawieszeniu. Pracownik co prawda w dalszym ciągu w nim pozostaje, ale nie świadczy pracy, a pracodawca nie wypłaca mu wynagrodzenia.
W okresie, na który udzielono urlopu bezpłatnego, nie występuje zbieg tytułów do ubezpieczeń, tj. z umowy o pracę i działalności gospodarczej. Zatem nawet gdy pracownik przebywa w danym miesiącu na urlopie bezpłatnym przez jeden dzień i gdy jego wynagrodzenie w tym miesiącu z umowy o pracę jest równe co najmniej minimalnemu, to i tak za okres urlopu bezpłatnego podlega on obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z działalności.
W przedstawionym stanie faktycznym jedynym tytułem do ubezpieczeń w grudniu i styczniu będzie prowadzona działalność gospodarcza. Obowiązkowe będą ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne, a dobrowolne tylko chorobowe. Zgłoszenie do tych ubezpieczeń musi być poprzedzone wyrejestrowaniem z ubezpieczenia zdrowotnego. Przedsiębiorca musi zatem złożyć formularz ZUS ZWUA i wyrejestrować się z ubezpieczenia zdrowotnego z datą od pierwszego dnia przebywania na urlopie bezpłatnym, a następnie od tej samej daty zgłosić się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego, składając formularz ZUS ZUA. Po zakończeniu urlopu prowadzący działalność będzie się musiał wyrejestrować z ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego oraz zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego.
podstawa prawna: art. 9 ust. 1a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2013 r., poz. 1442 ze zm.)
podstawa prawna: art. 82 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. DzU z 2008 r., nr 164, poz. 1027 ze zm.)