Nie każda podjęta działalność zarobkowa daje możliwość opłacania składek na preferencyjnych zasadach, tj. liczonych od 30 proc. minimalnej płacy. Prawo to przez pierwsze 24 miesiące prowadzenia biznesu ma osoba, która rozpoczyna pozarolniczą działalność gospodarczą. Nie może przy tym współpracować ?z byłym pracodawcą (w zakresie usług, które świadczyła dla niego jako pracownik) ani zarejestrować firmy przed upływem pięciu lat od zamknięcia poprzedniej.
W 2014 r. uprawnieni do tej ulgi mogą opłacać składki ustalone od podstawy wynoszącej 504 zł. Miesięczna ich kwota, łącznie z dobrowolną chorobową i obowiązkową zdrowotną, wynosi 431,18 zł. Przedsiębiorca, który nie ma prawa do tej zniżki, co miesiąc musi płacić minimum 1042,46 zł. Jest więc o co zabiegać.
Jednak nie każdy przedsiębiorca jest przez ZUS tak samo traktowany. Ulga przysługuje tylko prowadzącym biznes na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych. Z preferencji mogą też skorzystać osoby, które pod firmowym szyldem wykonują wolny zawód, a także wspólnicy spółek cywilnych.
Niższych składek nie mogą natomiast płacić pozostali przedsiębiorcy – wspólnicy jednoosobowych spółek z o.o., a także spółek jawnych, komandytowych i partnerskich. Obowiązują ich ogólne zasady podlegania ubezpieczeniom, ?a składki muszą płacić od minimum 60 proc. przeciętnej planowanej na dany rok płacy.
Taryfa ulgowa nie przysługuje również prowadzącym prywatną lub publiczną szkołę czy przedszkole. Startujący w takim oświatowym „biznesie" nie może więc liczyć na żadne przywileje składkowe.
Z kolei całkowicie zwolnieni z opłat na ZUS są członkowie zarządu spółki z o.o, którzy pełnią swoje obowiązki na podstawie powołania. Jeśli taka osoba zdecyduje się świadczyć te doradcze usługi dla spółki w zakresie własnej działalności gospodarczej, może liczyć na składkową ulgę. Oczywiście pod warunkiem, że spełni ogólne ustawowe warunki uprawniające do preferencji (art. 18a ustawy ?o systemie ubezpieczeń społecznych) i przy założeniu, że przychody uzyskiwane z usług doradztwa będą traktowane ?w zakresie podatkowym jako przychody z działalności.
Aby oszczędzić na składkach do ZUS, można też zmienić zasady prowadzenia własnego biznesu. Z punktu widzenia ubezpieczeń społecznych opłaca się przekształcić spółkę osobową (np. jawną) w kilkuosobową spółkę z o.o. Dla ZUS udziałowcy takiego podmiotu nie mają statusu ubezpieczonych. Wspólnicy wieloosobowych spółek ?z o.o. oraz wspólnicy spółek akcyjnych nie są objęci systemem ubezpieczeń społecznych. Posiadanie przez nich udziałów lub akcji nie jest powiązane z obowiązkiem świadczenia usług. W związku z tym ich ubezpieczenie społeczne, jako osób czerpiących środki utrzymania z własności, jest systemowo wyłączone (tak B. Gudowska, „Komentarz do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych", C.H. Beck, 2011).
