Nasza pracownica w listopadzie ukończy 22 lata. Aktualnie jest na trzecim roku studiów. Zatrudniamy ją od 1 października br. na podstawie umowy o pracę. W jakim terminie musi podjąć decyzję, czy zawrze umowę z otwartym funduszem emerytalnym czy jej składki emerytalne mają trafiać do ZUS? – pyta czytelniczka.

Osoba urodzona po 31 grudnia 1968 r., rozpoczynająca pierwszą pracę w życiu, powinna jak najszybciej podjąć decyzję, czy chce, aby część jej składki emerytalnej trafiała do otwartego funduszu emerytalnego czy też ma zostać w ZUS. Jeśli nie podpisze umowy ?z żadnym OFE w ciągu najbliższych czterech miesięcy, składki emerytalne trafią ?w całości do ZUS.

Wcześniej obowiązek...

Przed wejściem w życie zmian wprowadzonych ustawą z 6 grudnia 2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ?z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych (DzU ?z 2013 r., poz. 1717) osoby, które urodziły się w 1969 r. lub później i po raz pierwszy podejmowały pracę albo rozpoczynały prowadzenie działalności gospodarczej, musiały wybrać jeden z otwartych funduszy emerytalnych. Obowiązek wyboru OFE dotyczył wyłącznie osób, które rozpoczynały odprowadzać do ZUS składkę emerytalną.

Jeśli debiutant na rynku pracy nie wybrał OFE, ZUS wzywał go do tego listownie. Gdy przypomnienie nie podziałało, trafiał do jednego ?z funduszy po losowaniu przeprowadzanym przez ZUS. Losowania odbywały się dwa razy w roku – na koniec stycznia i lipca.

W praktyce, aby uniknąć trafienia do przypadkowego OFE, należało samemu dokonać wyboru w terminie do ?10 stycznia lub 10 lipca danego roku (w zależności od daty podjęcia pracy czy działalności). Otwarty fundusz emerytalny, z którym została podpisana umowa, zgłaszał taką osobę do ZUS jako swojego członka. Na tej podstawie ZUS wyłączał go z grupy osób objętych losowaniem.

...obecnie możliwość

Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 81 ust. 1 ustawy ?z 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych uzyskanie członkostwa w otwartym funduszu następuje z chwilą zawarcia umowy z funduszem, jeżeli:

- ?w dniu zawarcia pierwszej umowy z OFE osoba przystępująca do funduszu podlega lub podlegała – w okresie czterech miesięcy przed dniem zawarcia umowy – ubezpieczeniu emerytalnemu w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych,

- ?ZUS dokona odpowiedniego wpisu lub zmian w Centralnym Rejestrze Członków Otwartych Funduszy Emerytalnych.

Otwarty fundusz nie może odmówić zawarcia umowy, jeśli występujący z wnioskiem o przyjęcie do funduszu spełnia warunki określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych.

Jeśli umowa nie spełnia jednego z wymienionych warunków, nie wywołuje skutków prawnych. ZUS musi wtedy w terminie 30 dni roboczych poinformować otwarty fundusz, że osoba, która zawarła umowę z funduszem, nie spełnia tych warunków.

Jeżeli jednak okaże się, że ?w dniu zawarcia umowy istniały faktyczne i prawne podstawy do jej zawarcia, to ubezpieczony uzyska członkostwo w otwartym funduszu, a ZUS ma obowiązek przekazać na konto w OFE należne składki za okres podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu. Część składki, jaką przekaże, wynosi 2,92 proc. wynagrodzenia.

Zatem osoba obecnie podejmująca zatrudnienie, która nie wybierze żadnego otwartego funduszu, nie będzie tak jak wcześniej przypisywana do któregoś z nich ?w drodze losowania. Całość składki na jej ubezpieczenie emerytalne trafi na subkonto w ZUS.

Konieczne oświadczenie

Osoba, która po podjęciu od października br. zatrudnienia wybrałaby OFE, powinna złożyć w tej sprawie oświadczenie do ZUS w ciągu czterech miesięcy. Oświadczenie to jest deklaracją ubezpieczonego, że chce, aby odpowiedni procent odprowadzanej za niego składki emerytalnej trafiał na konto w OFE. Jednocześnie trzeba w nim wskazać, który to ma być fundusz.

Możliwa jest forma pisemna albo też przekazanie do ZUS dokumentu elektronicznego. Druk oświadczenia znajduje się w rozporządzenia Rady Ministrów ?z 27 stycznia 2014 r. w sprawie określenia wzoru oświadczenia członka otwartego funduszu emerytalnego o przekazywaniu składki do otwartego funduszu emerytalnego oraz o zapoznaniu się z informacją dotyczącą powszechnego systemu emerytalnego oraz informacją dotyczącą otwartych funduszy emerytalnych (DzU z 2014 r., poz. 140).

Decyzja o przynależności nie jest ostateczna

Dokonany przez ubezpieczonego wybór, że chce przystąpić do OFE lub chce odprowadzać składki do ZUS, nie jest ostateczny. Począwszy od 2016 r., co cztery lata, w okresie od 1 kwietnia do 31 lipca, ubezpieczeni będą mogli złożyć w ZUS pisemnie lub w formie dokumentu elektronicznego oświadczenie o przejściu do ZUS lub przystąpieniu do II filaru.