Nie każda ciąża przebiega bez komplikacji. Niektóre kobiety są zmuszone do przerwania pracy i skorzystania ze zwolnienia lekarskiego.

Niezdolność do wykonywania obowiązków spowodowana chorobą w ciąży jest każdorazowo opłacana 100 proc. stawką (wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku), nawet jeśli samo schorzenie nie ma związku ze stanem zatrudnionej.

W ciągu pierwszych 33 dni niezdolności do pracy pracownicy należy się tzw. wynagrodzenie chorobowe, zaś po tym okresie otrzymuje ona zasiłek chorobowy.

- Pracownica przedłożyła zwolnienie lekarskie na okres od 24 grudnia 2012 r. do 13 stycznia br. Na zwolnieniu był wpisany kod „B". Tego kodu nie ma jednak na kolejnym L4, wydanym na okres od 14 do 31 stycznia br., z czego osiem dni przypada na pobyt w szpitalu. Dodatkowo przedłożyła też zaświadczenie lekarskie o poronieniu, co miało miejsce 17 stycznia br. Pracownica ma prawo do zasiłku chorobowego, gdyż na początku 2012 r. wykorzystała 33 dni wynagrodzenia chorobowego. Jak należy prawidłowo naliczyć zasiłek chorobowy w tej sytuacji?

– pyta czytelnik.

Pracownica ma prawo do 100-proc. świadczeń za czas niezdolności do pracy m.in. wtedy, gdy spowodowała ją choroba trwająca w czasie ciąży.

Chodzi tu zarówno o wynagrodzenie chorobowe (art. 92 § 2 pkt 2 kodeksu pracy), jak również zasiłek chorobowy (art. 11 ust. 2 pkt 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa; tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm., dalej ustawa zasiłkowa). Stawka ta obowiązuje również za okres pobytu w szpitalu.

Podstawą L4

Wynagrodzenie/zasiłek chorobowy w czasie ciąży w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru wypłaca się na podstawie zwolnienia lekarskiego ZUS ZLA, na którym lekarz wpisał kodem B (oznaczający chorobę przypadającą w okresie ciąży). Pracownica może również udokumentować ten fakt odrębnym zaświadczeniem lekarskim.

Na jej pisemny wniosek lekarz może się jednak wstrzymać z wpisywaniem kodu B na L4. Zwykle proszą o to kobiety, które nie chcą się ujawniać ze swoim staniem, bojąc się o posadę. Mogą one jednak udokumentować ten fakt w terminie późniejszym i nie stracić prawa do 100-proc. świadczenia.

Pobyt w szpitalu

Zasiłek chorobowy za okres przebywania w szpitalu przysługuje w wysokości 70 proc. podstawy wymiaru. W określonych przypadkach może on być jednak wyższy. I tak:

- 70 procentowy przysługuje pracownikom, którzy nie ukończyli 50 lat, od 34 dnia choroby (za pierwsze 33 dni niezdolności do pracy przysługuje im wynagrodzenie chorobowe w wysokości 80 proc.),

- 80 proc.– przysługuje pracownikom, którzy ukończyli 50. rok życia (w ubiegłym roku lub wcześniej), za dni pobytu w szpitalu od 15 do 33 dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym (od 34 dnia choroby mają prawo do świadczenia w wysokości 70 proc.),

- 100 proc. – gdy przyczyną niezdolności do pracy jest wypadek przy pracy, w drodze do pracy lub z pracy albo choroba zawodowa lub też, jeśli absencja zdrowotna przypada na okres ciąży, lub gdy niezdolność do pracy powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów albo zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Dni na oddziale

Jeśli z zaświadczenia lekarskiego ZUS ZLA wynika, że wystawił je szpital, płatnik zasiłku przed dokonaniem wypłaty świadczenia musi sprawdzić, czy ubezpieczony był hospitalizowany przez cały okres niezdolności orzeczonej w tym zaświadczeniu, czy tylko przez jego część. Od tego zależy, za jaki okres obniży mu zasiłek do 70 proc.

Okres faktycznego pobytu ubezpieczonego w szpitalu określony jest w polu 14 zaświadczenia lekarskiego i tylko za tyle dni można obniżyć wysokość świadczenia.

Przykład

Pracodawca otrzymał zaświadczenie lekarskie stwierdzające niezdolność do pracy 25-letniego pracownika, pana Marka, od 22 grudnia 2012 r. do 27 stycznia br. Lekarz wydał je 22 stycznia br., wpisując w polu 14 cyfrę 32, oznaczającą liczbę dni pobytu pracownika w szpitalu.

Pan Marek w ubiegłym roku wykorzystał 33 dni wynagrodzenia chorobowego, dlatego za okres tego zwolnienia ma prawo do zasiłku. Pracodawca powinien mu wypłacić za okres od 22 grudnia 2012 r. do 22 stycznia 2013 r. (32 dni pobytu w szpitalu) zasiłek chorobowy w wysokości 70 proc., a za okres od 23 do 27 stycznia br. w wysokości 80 proc.

Ile wypłacić

Z pytania czytelnika wynika, że w zwolnieniu lekarskim od 24 grudnia 2012 r. do 13 stycznia 2013 r. był wpisany kod literowy B, oznaczający niezdolność do pracy przypadającą w okresie ciąży.

W związku z wykorzystaniem przez pracownicę w 2012 r. 33-dniowego limitu wypłaty wynagrodzenia chorobowego za cały okres objęty tym L4 zatrudniona miała prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru. W trakcie kolejnego zwolnienia lekarskiego od 14 do 31 stycznia br. pracownica poroniła. Jego część przypada zatem na okres, kiedy nie była już w ciąży, co udokumentowała odrębnym zaświadczeniem.

W związku z tym za dni niezdolności do pracy przypadające po dniu poronienia, pracownica nie powinna otrzymać zasiłku chorobowego w wysokości odpowiadającej 100 proc. podstawy wymiaru. W tej sytuacji należy jej wypłacić zasiłek chorobowy w wysokości:

- 100 proc. podstawy wymiaru za okres od 14 do 17 stycznia br. (do dnia poronienia włącznie),

- 70 proc. podstawy wymiaru za okres od 18 do 21 stycznia br. (za pobyt w szpitalu po poronieniu),

- 80 proc. podstawy wymiaru za okres od 22 do 31 stycznia br. (po wypisaniu ze szpitala).

Brak ciąży, brak przywilejów

Jeśli pracownica poroni, z tytułu niezdolności do pracy przypadającej po tym tragicznym dniu przysługuje jej zasiłek chorobowy w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru. Jeżeli jednak przebywa wówczas w szpitalu, świadczenie to jest jeszcze niższe, bo przysługuje na ogólnych zasadach, tj. w wysokości 70.

Okres trwania ciąży zatrudniona musi udokumentować odrębnym zaświadczeniem wydanym przez lekarza leczącego. Jeżeli dostarczy dowody wskazujące na jej prawo do niższego zasiłku chorobowego już po dokonaniu wypłaty świadczenia w wysokości 100 proc., nadpłaconą kwotę pracodawca potrąca z bieżącego zasiłku.