[b]Kobieta, wykonująca zawód adwokata, jest w dziewiątym miesiącu ciąży.
Od kilku tygodni przebywa na zwolnieniu lekarskim, a po porodzie zamierza pobierać zasiłek macierzyński. Zatrudnia jednego pracownika (sekretarkę), który nie jest prawnikiem.
Czy w okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim może wystawiać faktury za pomoc prawną udzieloną z urzędu (wezwanie z sądu do niezwłocznego wystawienia faktury w terminie siedmiu dni pod rygorem odmowy wypłaty wynagrodzenia)? Czy może wystawić miesięczne faktury za obsługę prawną dla firm (umowy długoterminowe)?[/b]
Czy ma prawo podpisać apelacje, wniosek o uzasadnienie itp., czyli pisma terminowe? Czy takie pisma ZUS może zakwalifikować jako świadczenie pracy i tym samym naruszenie warunków przebywania na zwolnieniu lekarskim? Te same pytania dotyczą okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego.
Wystawianie faktur i podpisywanie pism stanowi niewątpliwie działalność zarobkową i ZUS potraktuje je jako mieszczące się w tym pojęciu. Osoba wykonująca takie czynności musi się liczyć z koniecznością zwrotu zasiłku chorobowego.
Taki skutek przewiduje art. 17 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=F948029BAF312859A53877E0666D9D19?id=176768]ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.)[/link].
Przepis ten stanowi, że [b]ubezpieczony (tu adwokat), wykonujący na zwolnieniu lekarskim pracę zarobkową, traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres orzeczony w zwolnieniu lekarskim. Natomiast nie ma przeszkód, aby wykonywał działalność zarobkową po urodzeniu dziecka[/b]. Jej prowadzenie nie ma bowiem wpływu na wypłatę zasiłku macierzyńskiego.
Trzeba jednak przywołać stanowiska Sądu Najwyższego. Wskazuje on, że[b] w pewnych przypadkach wykonywanie niektórych ubocznych czynności związanych z prowadzoną działalnością może nie być kwalifikowane jako wykonywanie pracy[/b]. Będzie tak np. przy wykonywaniu „formalnoprawnych czynności, do jakich jest zobowiązany ubezpieczony jako pracodawca” [b](wyrok z 7 października 2003 r., II UK 76/03)[/b], czy przy „podpisaniu w trakcie zwolnienia lekarskiego dokumentów finansowych” [b](wyrok z 17 stycznia 2002 r., II UKN 710/00)[/b].
Jednak możliwość uznania, że nie dochodzi do utraty prawa do zasiłku chorobowego, występuje tylko w razie podjęcia incydentalnej i wymuszonej okolicznościami aktywności zmierzającej do osiągnięcia zarobku w czasie pobierania tego zasiłku – stwierdził [b]Sąd Najwyższy w wyroku z 15 czerwca 2007 r. (II UK 223/06)[/b].
[b]Jeśli zatem podpisanie przez czytelniczkę wystawionych przez jej sekretarkę faktur lub przygotowanych przez nią pism będzie spełniało te warunki, to w świetle przytoczonego wyroku nie nastąpiłaby utrata zasiłku chorobowego.[/b]
Ale należy przypomnieć, że wyroki sądowe wiążą tylko w sprawach, których dotyczą, a ocena konkretnej sytuacji zasiłkowej należy przede wszystkim do ZUS.
