Do takiego wniosku doszedł wojewoda, a jego stanowisko podzielił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu. Spór dotyczył uchwały w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów położonych w sąsiedztwie autostrady A2, jaką przyjęła Rada Miasta i Gminy Buk.

Jakie postanowienia podważył wojewoda?

Wojewoda zakwestionował postanowienia planu, zgodnie z którymi w odległości 150 m od krawędzi jezdni autostrady, w strefie uciążliwości autostrady A2, ustalono zakaz lokalizacji obiektów z pomieszczeniami przeznaczonymi na stały pobyt ludzi oraz dopuszczono lokalizację obiektów budowlanych z pomieszczeniami przeznaczonymi na czasowy pobyt ludzi wyłącznie pod warunkiem zastosowania środków technicznych zmniejszających uciążliwości do poziomu określonego w przepisach odrębnych.

Wojewoda wskazał, że żaden przepis ustawy nie przyznaje radzie gminy kompetencji do ustalania w drodze planu miejscowego granic strefy uciążliwości od obiektów drogowych oraz rozstrzygania w zakresie obowiązków podejmowania działań mających na celu niwelowanie uciążliwości inwestycji drogowych.

Burmistrz chciał oddalenia skargi. Wyjaśnił, że kwestionowane ustalenia zostały wprowadzone w związku z wnioskiem Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Poznaniu, który złożony został w toku procedury planistycznej. Jego podstawą była treść § 11 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia ministra infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Burmistrz przekonywał, iż nie przekroczono granic władztwa planistycznego, gdyż art. 15 ust. 2 pkt 9 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jednoznacznie stanowi, że w planie miejscowym określa się szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu, w tym zakaz zabudowy.

Co orzekł wojewódzki sąd administracyjny?

Rozpatrujący skargę sąd w całości podzielił stanowisko wojewody, że przepisy prawa powszechnie obowiązującego nie przewidują możliwości tworzenia „stref uciążliwości od obiektów drogowych”.

Zdaniem WSA, wbrew argumentacji prezentowanej w odpowiedzi na skargę podstawy do wprowadzenia kwestionowanych ustaleń nie stanowi przepis art. 15 ust. 2 pkt 9 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w brzmieniu aktualnym na dzień podjęcia zaskarżonej uchwały.

– Ustalanie ograniczeń w zakresie przeznaczenia terenu i wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposób korzystania z terenów wynikających z przekroczenia standardów jakości środowiska powodowanego przez trasy komunikacyjne z mocy ustawy objęte jest kompetencją uchwałodawczą sejmiku województwa albo rady powiatu – wskazano. Jak przy tym podkreślono, postanowienia planu miejscowego stanowiącego uchwałę rady gminy winny ograniczać się do ustalenia przeznaczenia terenu, rozmieszczenia inwestycji celu publicznego oraz określenia sposobów i warunków zagospodarowania oraz warunków zabudowy terenu, ale z wyłączeniem tych kwestii, które zostały na mocy przepisów ustawowych zastrzeżone do kompetencji innych organów.

W podsumowaniu stwierdzono, że nie ma regulacji prawnej, którą można by rozpoznać jako obowiązkową lub fakultatywną kompetencję rady gminy do nałożenia na właścicieli nieruchomości objętych planem obowiązku stosowania środków technicznych zmniejszających uciążliwości autostrady A2 do poziomu określonego w przepisach odrębnych, czy też ustalania ograniczenia korzystania z prawa własności do nieruchomości w zakresie jej zabudowy obiektami budowlanymi przeznaczonymi na pobyt ludzi.

Wyrok WSA w Poznaniu z 6 czerwca 2024 roku.

Sygnatura akt: IV SA/Po 259/24