Począwszy od 1 stycznia 2001 r., a więc już ponad 20 lat, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości wspiera rodzime firmy. Tylko z samych funduszy europejskich na rozwój skorzystało ponad 30 tys. przedsiębiorstw. Trafiło do nich 46 mld zł.
Mija już trzecia unijna perspektywa finansowa, w której Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) pomaga rodzimym przedsiębiorcom, wzmacniając tym samym polską gospodarkę. „Przygoda” PARP z funduszami unijnymi, a co za tym idzie z finansową pomocą dla firm, zaczęła się wraz z programami przedakcesyjnymi, aby wymienić tylko cztery edycje programu PHARE realizowane w latach 2000-2004. Już wtedy z dotacji na rozwój mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) skorzystało niemal 9 tys. przedsiębiorców. Pojawiały się wówczas m.in. projekty związane z inkubatorami biznesu. Realizowano wiele inwestycji infrastrukturalnych. Dominowały te związane z uzbrojeniem terenu (m.in. budowa sieci kanalizacyjnych i wodociągowych czy oczyszczalni ścieków) oraz budowa dróg.
Polska w UE, PARP przyspiesza
Wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej (red. – 1 maja 2004 r.) działania Agencji nabrały rozmachu. Swe struktury organizacyjne PARP uruchamiała w okresie, gdy Polska stawała się wielkim placem budowy. Stąd pierwsze lata aktywności Agencji koncentrowały się na szczególnie pilnych projektach infrastrukturalnych, transporcie oraz komunikacji, co było pokłosiem ówczesnych potrzeb naszego kraju. PARP współfinansowała budowę wielu dróg, w tym przyspieszonych, głównych i wojewódzkich.
Wraz z nadejściem kolejnej perspektywy unijnej, pierwszej pełnej dla Polski, a więc lat 2007–2013, Agencja zmieniła charakter pomocy dla biznesu, wspierając głównie konkurencyjność firm, start-upy i innowacje. Z kolei w okresie 2014–2020 nadszedł czas m.in. na badania i rozwój, cyfryzację i wzornictwo przemysłowe.
Różnorodność wsparcia
Pomoc PARP dla biznesu zmienia się wraz z postępującym rozwojem gospodarczym kraju. Świadczą o tym zarówno obszary wsparcia: inwestycje, innowacyjność, kompetencje, startupy (Agencja wsparła do tej pory ponad 3 tys. start-upów), ekspansja zagraniczna, pomoc w trudnych czasach, jak i formy wsparcia: twarde/finansowe, szkolenia i doradztwo, bezpłatna wiedza, raporty. Aktualnie Agencja, będąc częścią grupy Polskiego Funduszu Rozwoju, jest elementem szerszego ekosystemu wspierania przedsiębiorczości.
PARP wspiera biznes na każdym etapie rozwoju – od pomysłu po rozwój, ekspansję na rynki zagraniczne, reorganizację czy sukcesję. W ciągu ostatnich dwudziestu lat w ramach dofinansowanych projektów powstały hale produkcyjne, laboratoria, zakupiono nowoczesne wyposażenie, a także prowadzono działalność badawczo-rozwojową, komercjalizowano wyniki badań, wspierano wykorzystanie wzornictwa w firmach, tworzono strategie ekspansji zagranicznej, promocji marek, programy rozwoju start-upów oraz programy podnoszenia potencjału kapitału ludzkiego.
Nie będzie nadużyciem stwierdzenie, że Agencja, będąc operatorem licznych unijnych, rządowych i zagranicznych funduszy, zapisała się w dziejach przemian gospodarczych Polski. Dofinansowanie transferowane przez PARP płynęło w ramach ośmiu programów operacyjnych w trzech perspektywach finansowych UE: sektorowego programu „Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw” oraz sektorowego programu „Rozwój zasobów ludzkich” (lata 2004–2006), programów operacyjnych: „Innowacyjna gospodarka”, „Kapitał ludzki”, „Rozwój Polski wschodniej” (lata 2007–2013), a także od 2015 r.: „Inteligentny rozwój”, „Wiedza edukacja rozwój” i „Polska wschodnia”.
Konsekwencja we wsparciu
Wiele programów jest kontynuowanych z perspektywy na perspektywę, co świadczy o konsekwencji. Dobrym przykładem są dwa następujące bezpośrednio po sobie programy operacyjne kierowane do wschodnich województw. Piątce wschodnich regionów (lubelskie, podlaskie, podkarpackie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie) dedykowano najpierw program „Rozwój Polski wschodniej” (na lata 2007-2013), a następnie program „Polska wschodnia” (2014-2020) z łącznym budżetem ok. 4 mld euro. W ich ramach m.in powstało pięć centrów wystawienniczych i konferencyjnych, uzbrojono ponad 500 ha terenów inwestycyjnych oraz wybudowano lub zmodernizowano ok. 380 km dróg. Powstały też mosty łączące województwa – w miejscowości Kamień (lubelskie-mazowieckie) i w Połańcu (świętokrzyskie-podkarpackie) oraz liczący ponad 2 tys. km Wschodni Szlak Rowerowy – GREEN VELO. Dzięki środkom, które były w dyspozycji PARP w Lublinie zrewitalizowano śródmieście, w Białymstoku rozwinięto infrastrukturę drogową, do Olsztyna wróciły tramwaje, a w Rzeszowie powstało Podkarpackie Centrum Innowacji. Zaś Kielce wyremontowały dworzec autobusowy.
Nie tylko fundusze UE
Przedstawiciele Agencji wiedzą jak mało kto, że nie da się przecenić pomocy z Unii Europejskiej dla polskich firm i jej znaczenia dla poprawy infastruktury, ale PARP odpowiada także za inwestycje finansowane ze środków budżetu państwa oraz z innych źródeł międzynarodowych, m.in. funduszy szwajcarskich i norweskich. Przez dziesięć lat realizacji Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy, skupionego głównie na rozwiązaniach ekologicznych, zrealizowano kilkadziesiąt dużych projektów i ponad 1,7 tys. mniejszych. W formie dotacji wypłacono 489 mln CHF. Kolejne środki wsparcia zasilą innowacyjną działalność firm w obszarze tzw. zielonych i niebieskich technologii, a także technologii poprawiających jakość życia w ramach programu „Rozwój przedsiębiorczości i innowacje” Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014-2021 z budżetem w wysokości 100 mln euro.
Badania, raporty, kompetencje
Działalność PARP nie ogranicza się jednak do transferu dotacji. Agencja prowadzi też działania badawczo-analityczne, publikując corocznie kilkadziesiąt opracowań, raportów i poradników dla przedsiębiorców. Rozwinęła też ofertę szkoleniowo-doradczą – np. Bazę Usług Rozwojowych oraz e-learningową platformę z bezpłatnymi szkoleniami „Akademię PARP”.
Z programów zarządzanych przez PARP od 2000 r. do przedsiębiorców trafiło ok. 1,7 mld zł na rozwój kapitału ludzkiego. Pracownicy polskich MŚP korzystali ze szkoleń i doradztwa podnoszących kompetencje, m.in. w zakresie zamówień publicznych czy sukcesji w firmach rodzinnych.
Od dwóch lat kolejni absolwenci Akademii Menadżera Innowacji udoskonalają proces zarządzania innowacjami w wielu polskich firmach. A już 3 tys. osób zdecydowało się na podnoszenie kompetencji zarządczych w ramach Akademii Menadżera MŚP.
Od dwóch lat kolejni absolwenci Akademii Menadżera Innowacji udoskonalają proces zarządzania innowacjami w wielu polskich firmach. A już 3 tys. osób zdecydowało się na podnoszenie kompetencji zarządczych w ramach Akademii Menadżera MŚP.
PARP stoi też za licznymi wydarzeniami edukacyjnymi i kampaniami informacyjnymi dla przedsiębiorców, jak np. Forum Edukacyjne MSP, Start-up Summit czy cykle konferencji „Prawo do Przedsiębiorczości” i Start-up Summer Camp.
– Promujemy również innowatorów łącząc świat nauki z biznesem dzięki konkursowi Polski Produkt Przyszłości, którego popularność rośnie z roku na rok – mówi Małgorzata Oleszczuk, prezes PARP.
Ekspansja zagraniczna
To także jeden z ważnych obszarów działania Agencji. PARP realizuje programy zmierzające do zwiększenia eksportu produktów i usług oraz ekspansję polskich MŚP na rynkach międzynarodowych. W ciągu ostatnich sześciu lat Agencja wsparła kwotą prawie 800 mln zł ekspansję zagraniczną prawie 2 tys. polskich firm.
PARP nie tylko finansuje promocję rodzimych marek poza granicami kraju czy przygotowanie firm do ekspansji. W ramach Enterprise Europe Network – największej na świecie sieci wspierającej internacjonalizację MŚP – pomaga firmom w nawiązywaniu współpracy z partnerami z innych państw, umożliwiając udział w giełdach kooperacyjnych i wydarzeniach branżowych. W 2020 r. ponad pięćset polskich firm odbyło niemal dziewięćset spotkań z zagranicznymi partnerami.
Nowe wyzwania
Z kolei w dobie pandemii koronawirusa przedsiębiorcy mogą liczyć na szybką pomoc kierowaną do firm, które znalazły się w trudnej sytuacji. W dwudziestu wideokonferencjach dla firm dotkniętych kryzysem COVID-19 na temat rozwiązań Tarczy antykryzysowej wzięło udział ponad 20 tys. uczestników.
W aktualne potrzeby przedsiębiorstw wpisuje się też projekt szkoleniowo-doradczy „Kompetencje dla sektorów zadanie Covid-19” – efekt współpracy z Sektorowymi Radami ds. Kompetencji. Same Rady to część systemu działającego na rzecz dopasowania kompetencji pracowników do wymagań pracodawców w siedemnastu branżach polskiej gospodarki – jednego ze sztandarowych przedsięwzięć PARP w zakresie rozwoju kapitału ludzkiego.
Niezależnie od pandemii Agencja realizuje bieżące programy. Aktualnie w ramach trzech unijnych programów operacyjnych z mijającej perspektywy (na lata 2014-2020) wdrażanych przez PARP, w fazie realizacji znajduje się prawie 5,9 tys. projektów. Zakończono ponad 4 tys. przedsięwzięć. Jednocześnie są jeszcze wolne środki, co oznacza, że zarówno w tym, jak i w przyszłym roku PARP będzie ogłaszała konkursy i kontynuowała nabory. Łącznie na przedsiębiorców czeka wciąż ok. 1,1 mld zł.
W br. PARP prowadzi nabór w konkursie „Badania na rynek” z budżetem 500 mln zł. Planuje kontynuację działania „Granty na Eurogranty” oraz kolejną edycję programu „Go to Brand” związaną z promocją rodzimych marek na Światowej Wystawie EXPO w Dubaju w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Kontynuowane będą nabory w ramach działań: „Design dla przedsiębiorców” dla projektów na rzecz dostępności oraz „Szkoleń i doradztwa wynikających z rekomendacji Sektorowych Rad ds. Kompetencji”. Dla firm ze wschodniej Polski Agencja ogłosi kolejny konkurs „Internacjonalizacja MŚP”. Kontynuowane są nabory w konkursach „Wzór na konkurencję” oraz „Rozwój start-upów w Polsce wschodniej”. Agencja uruchomi też nowy instrument pomagający firmom w transformacji działalności z wykorzystaniem technologii cyfrowych.
OPINIE DLA „RZ”
Jarosław Gowin, wicepremier, minister rozwoju, pracy i technologii
Od dwóch dekad PARP z powodzeniem wspiera rozwój polskiego biznesu. Wpływa na kształt i wizerunek polskiej gospodarki w kraju i poza jego granicami. Aktywność Agencji jest szczególnie istotna teraz, w dobie pandemii koronawirusa, kiedy przedsiębiorcy bardziej niż zwykle korzystają z jej finansowego i doradczo-szkoleniowego wsparcia.
Tadeusz Kościński, minister finansów, funduszy i polityki regionalnej
Polska wie, jak inwestować fundusze krajowe i europejskie. Jesteśmy jednym z liderów wykorzystania pieniędzy unijnych. Odbiorcami rekordowego budżetu dla Polski w nowej perspektywie UE na lata 2021–2027, podobnie jak w obecnej, pozostaną samorządy oraz przedsiębiorcy. Sprawdzonym partnerem dla firm, który już od 20 lat pomaga pozyskiwać środki unijne i krajowe, jest Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Małgorzata Oleszczuk, prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości
Mamy świadomość, że wiele firm z sektora MŚP odczuje dotkliwie skutki obecnego kryzysu gospodarczego. Dzięki rozmowom z przedstawicielami branż wiemy, że pandemia postawiła ich w sytuacji, która wymaga wielu zmian w prowadzonych biznesach. Dlatego włożyliśmy dużo wysiłku w zmianę funkcjonowania i dostosowanie oferty Agencji do aktualnych potrzeb przedsiębiorców.
PARP w liczbach
- 1 stycznia 2001 r. na mocy ustawy z 9 listopada 2000 r. zaczęła działalność Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
- ponad 3 tys. Tyle inwestycji w start-upy zrealizowała PARP.
- prawie 900 mln zł. Tyle pieniędzy z UE, za pośrednictwem PARP, otrzymały średnie firmy w 2020 r. na wsparcie w pandemii („Dotacje na kapitał obrotowy”).
- prawie 500 tys. Tyle konsultacji wnioskodawcom i beneficjentom udzieliła infolinia PARP w ciągu prawie 16 lat, ponad 100 tys. w 2020 r.
- prawie 63,5 tys. Tyle zapisów złożono w 2020 r. na bezpłatne kursy na platformie e-learningowej „Akademia PARP”.
- 508 tys. Tyle ogłoszeń szkoleniowo-doradczych pojawiło się w Bazie Usług Rozwojowych, serwisie administrowanym przez PARP, od początku jego istnienia.
Materiał powstał we współpracy z PARP.
