„Niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika"– tak brzmi obowiązujący od 1 stycznia art. 2a ordynacji podatkowej. Zapisanie wprost w ordynacji zasady „in dubio pro tributario", która według niektórych ekspertów i tak już obowiązuje na mocy konstytucji, nie pozostawia urzędnikom skarbówki wyboru: gdy nie wiadomo, jaka jest treść przepisów, trzeba je interpretować tak, by było to korzystne dla podatnika.

To urzędnicy i oceniający ich decyzje sędziowie swoimi rozstrzygnięciami zdecydują jednak, czy nowy przepis rzeczywiście zmieni relacje na linii urząd–podatnik, czy zostanie pustą deklaracją.

Dużo zależy od tego, czy organy podatkowe będą przyznawać, że mają wątpliwości co do prawa. Choćby w przypadkach rozbieżnego orzecznictwa często fiskus upiera się przy swoim, nie mając wątpliwości tam, gdzie mają je inni. Nawet jeśli dwie izby skarbowe wydają rozbieżne rozstrzygnięcia, nie oznacza to jeszcze, że którakolwiek z nich ma jakiekolwiek wątpliwości.

Dlatego niektórzy eksperci twierdzą, że urzędnicy nie znajdą zastosowania dla przepisu, który mówi, że stosuje się go, tylko gdy pojawiają się wątpliwości co do prawa i gdy tych wątpliwości nie da się usunąć.

Gdyby tak się rzeczywiście stało, nadziei upatrywać można jeszcze w sądach administracyjnych. Jednym z zadań Naczelnego Sądu Administracyjnego jest podejmowanie uchwał rozstrzygających zagadnienia prawne budzące poważne wątpliwości w konkretnych sprawach. W tym przypadku ich istnieniu nie da się więc zaprzeczyć.

NSA podejmuje też uchwały wyjaśniające przepisy, które doprowadziły do rozbieżności w orzecznictwie. Taka uchwała może być zmieniona uchwałą jeszcze liczniejszego składu sędziowskiego, czego przykład już mieliśmy i co było wynikiem jednolitej i twardej linii organów podatkowych. Pomimo uchwały poszerzonego składu NSA, wyjaśniającego treść przepisów ordynacji podatkowej po myśli podatników, skarbówka była pewna, że treść ta jest inna i w końcu przeforsowała swoje stanowisko. Trudno przypuszczać, by w tej konkretnej sprawie zdanie fiskusa byłoby inne, gdyby wtedy w ordynacji podatkowej zapisana była zasada „in dubio pro tributario".

Nowela nie wprowadza żadnych przepisów przejściowych. Oznacza to, że nowy przepis ma zastosowanie do spraw rozstrzyganych od 1 stycznia, nawet jeśli postępowanie było wszczęte wcześniej.

podstawa prawna: ustawa z 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw DzU z 18 sierpnia 2015 r., poz. 1197