Niemal każdy przedsiębiorca musi płacić na rachunek gminy podatek od nieruchomości. Został on uregulowany w ustawie z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. W praktyce zdarzają się sytuacje, w których na skutek problemów z płynnością finansową podatek ten nie jest opłacany terminowo. Efektem jest powstanie zaległości podatkowej i konieczność zapłaty odsetek. Należy wobec tego rozstrzygnąć jakie skutki w zakresie kosztów podatkowych wywołuje nieuregulowaniem podatku od nieruchomości i powstanie zaległości podatkowej. Druga ważna kwestia to pytanie o możliwość zaliczenia do kosztów odsetek za zwłokę.
Za koszty uzyskania przychodów uważa się koszty poniesione w celu uzyskania przychodów bądź zachowania albo zabezpieczenia jego źródła, z wyjątkiem tych, które zostały wymienione w katalogu kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów (art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, art. 15 ust. 1 ustawy o CIT). Na podstawie tych regulacji podatek od nieruchomości opłacany od gruntów, budynków lub budowli firmowych kwalifikowany jest zazwyczaj jako koszt podatkowy, czyli wydatek wpływający na obniżenie wartości podatku dochodowego płaconego przez przedsiębiorcę.
Trzeba jednak zauważyć, że zarówno przepisy ustawy o PIT (art. 24d), jak i regulacje CIT (art. 15b) przewidują rozwiązanie polegające na korekcie kosztów. Oznacza ono, że podatnik ma obowiązek zmniejszyć wartość kosztów uzyskania przychodów, jeśli w ustalonym terminie nie zapłacił faktury (rachunku), a w przypadku ich braku – nie uregulował kwoty wynikającej z umowy lub innego dokumentu. Powstaje zatem pytanie, czy zasady te stosuje się także w odniesieniu do nieopłaconych w terminie podatków lokalnych, w tym podatku od nieruchomości.
Treść art. 24d ustawy o PIT, jak i art. 15b ustawy o CIT wskazuje na odniesienie do należności wynikających z faktury, rachunku, umowy lub innego dokumentu, a tym samym skłania do wniosku, że rozwiązanie to stosuje się do kosztów o charakterze cywilnoprawnym. Za takim stanowiskiem opowiedziało się także Ministerstwo Finansów w piśmie zastępcy Dyrektora Departamentu Podatków z 6 maja 2013 r. (DD6/0553/20/MZO/ 13/RWPD-38215). W dokumencie tym czytamy: „intencją ustawodawcy było ograniczenie zatorów płatniczych, które występują w relacjach między kontrahentami, a nie objęcie tą regulacją także płatności dokonywanych w relacjach podatnik – organ podatkowy". Oznacza to zatem, że w stosunku do nieuregulowanego w terminie podatku od nieruchomości (raty podatku), który uprzednio jako tzw. koszt pośredni został ujęty w kosztach podatkowych, nie stosuje się przepisów o korekcie kosztów.
Z kolei, jeśli chodzi o kwestię odsetek z tytułu powstania zaległości podatkowej w podatku od nieruchomości, to kluczowe jest wskazanie na art. 23 ust. 1 pkt 18 ustawy o PIT (art. 16 ust. 1 pkt 21 ustawy o CIT). Zgodnie z tymi przepisami, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych należności, do których stosuje się przepisy ordynacji podatkowej. W świetle art. 2 § 1 pkt 1 o.p., przepisy tej ustawy stosuje się do podatków oraz nieopodatkowanych należności budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego, do których ustalania lub określania uprawnione są organy podatkowe. Oznacza to, że odsetki od zaległości w podatku od nieruchomości nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów zarówno przez podatników PIT, jak i CIT.
Autor jest doradcą podatkowym
