Tak stwierdziła Izba Skarbowa w Bydgoszczy ?w interpretacji z 3 kwietnia 2014 r. (ITPP2/443-77/14/AK).
Z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej VAT w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego dla usług spedycyjnych w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. wystąpił przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem VAT.
Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że przedsiębiorca w ramach prowadzonej działalności świadczy na rzecz podmiotów gospodarczych usługi spedycyjne, składające się z organizacji transportu towarów oraz innych dodatkowych usług ściśle związanych z transportem. Szczegółowy zakres usługi spedycyjnej, którą w konkretnym przypadku świadczy wnioskodawca dla swojego kontrahenta, jest wskazany w zleceniu. Wszystkie te czynności są dla kontrahenta elementami jednej kompleksowej usługi, jaką jest spedycja.
Do realizacji zamówienia dochodzi po uprzedniej akceptacji przez kontrahentów przedsiębiorcy warunków umownych, ?w których figurują m.in. zapisy dotyczące momentu wykonania usługi spedycyjnej świadczonej przez wnioskodawcę. Zgodnie z postanowieniami umownymi dzień doręczenia kontrahentowi raportu informującego o zakończeniu wszelkich działań składających się na kompleksową usługę spedycji jest dniem wykonania tej usługi. Wnioskodawca nie otrzymuje zaliczek od swoich kontrahentów na poczet wykonania usług spedycyjnych (wszystkie płatności są realizowane po wykonaniu kompleksowej usługi).
Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy w stanie prawnym obowiązującym od ?1 stycznia 2014 r. moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu świadczenia usług spedycyjnych, składających się ?z usługi podstawowej oraz usług dodatkowych związanych z przemieszczaniem towarów, będzie powstawał w dniu ich wykonania. Za ten moment przedsiębiorca przyjmuje dzień, w którym doręcza swoim kontrahentom końcowy raport dotyczący zrealizowanego przez niego całościowego zlecenia (wraz z dokumentacją transportową uzyskaną od przewoźnika, jeśli wykonanie usługi przewozu jest zlecane przewoźnikowi). Stanowisko wnioskodawcy zostało przez organ uznane za prawidłowe.
Komentarz eksperta
Marta ?Gmurkowska starsza konsultantka ?w Zespole ds. Podatków Pośrednich Działu Prawnopodatkowego PwC
W stanie prawnym obowiązującym do końca 2013 r. podatnicy VAT świadczący usługi spedycyjne mogli wybrać moment powstania obowiązku podatkowego w VAT:
Taką możliwość wyboru potwierdził minister finansów w ogólnej interpretacji wydanej ?8 sierpnia 2013 r.
Od 1 stycznia 2014 r. podatnicy VAT stracili prawo wyboru w zakresie wyznaczania momentu podatkowego w usługach spedycji. Usługi te rozlicza się obecnie na zasadach ogólnych, co oznacza, że wymagają one rozliczenia VAT w momencie wykonania usługi lub otrzymania zapłaty – w zależności od tego, które z tych zdarzeń nastąpi jako pierwsze. Warto również nadmienić, że zmienione przepisy nie przewidują uzależnienia momentu rozliczenia VAT od daty wystawienia faktury (poza nielicznymi wyjątkami wymienionymi wprost w ustawie).
Moment wykonania usługi spedycji jest zatem niezwykle istotny, jeśli chodzi o obecny stan prawny w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT. Niestety, ustawa o VAT nie definiuje tego momentu ani nie precyzuje w żaden sposób, jakimi kryteriami należy się posługiwać dla jego określenia.
W mojej ocenie co do zasady należy uznać, ?że usługa jest wykonana z chwilą zakończenia jej świadczenia, czyli w momencie wykonania ostatniej czynności wchodzącej w skład kompleksu usług spedycyjnych. W celu określenia terminu wykonania usługi warto jednak ustalić w umowie cywilnoprawnej, kiedy dane świadczenie zostanie wykonane, np. poprzez wskazanie konkretnego zdarzenia, które byłoby uznawane za moment wykonania czynności, bądź poprzez wskazanie dnia jej wykonania. Natomiast w przypadku braku postanowień umownych wykonanie usługi należałoby ustalić na podstawie okoliczności faktycznych potwierdzonych stosownymi dowodami.
Warto przypomnieć, że dla celów VAT ?w sytuacji, gdy podatnik wykonuje kilka świadczeń na rzecz kontrahenta i są one ze sobą ściśle powiązane, to elementy wchodzące w skład danej usługi stanowią jednolitą całość.
Nawiązując do przedstawionego stanu faktycznego, w mojej ocenie, świadcząc kompleksową usługę spedycji (złożoną z kilku powiązanych ze sobą świadczeń), wnioskodawca, począwszy od 1 stycznia 2014 r., prawidłowo określa obowiązek podatkowy, przyjmując, że powstaje on w dniu wykonania usługi konkretnie ustalonym w postanowieniach umownych (a więc gdy będą wykonane wszystkie zobowiązania składające się na określony rodzaj usługi spedycji). Stanowisko to jest podzielane także przez organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych, przykładowo w interpretacji z 3 września ?2010 r. (ILPP2/443-819/10-2/PG), wydanej przez Izbę Skarbową w Poznaniu.
Na koniec warto również podkreślić, że w związku ze zmianami w przepisach o VAT firmy spedycyjne powinny ze szczególną uwagą przeanalizować zawarte z kontrahentami umowy w celu weryfikacji postanowień, które mogłyby przesądzić o terminie wykonania usługi.