- Kupiliśmy suszarnie – wolnostojące urządzenia przeznaczone do suszenia drewna podlegającego obróbce w ramach prowadzonej przez nas działalności gospodarczej. Suszarnia jest w całości wykonana z płyty termoizolacyjnej, która tworzy pionowe przegrody wydzielające urządzenie z przestrzeni. Urządzenie jest przykryte dachem oraz związane z betonowym podłożem. Czy taki obiekt powinien być wykazany do opodatkowania podatkiem od nieruchomości?

– pyta czytelniczka.

Odpowiedź na pytanie czytelniczki jest uzależniona od prawidłowej klasyfikacji obiektu suszarni w obszarze prawa budowlanego (z uwagi na odesłanie do regulacji prawa budowlanego zawarte w ustawie z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych). Takie urządzenie, zależnie od okoliczności stanu faktycznego i jego właściwości konstrukcyjnych, można zakwalifikować jako budynek, budowlę lub tymczasowy obiekt budowlany. W każdym przypadku konsekwencje podatkowe będą inne.

Czy posiada fundamenty

Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych poprzez odwołanie do prawa budowlanego definiuje budynek jako obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Należąca do czytelniczki suszarnia jest wydzielona z przestrzeni za pomocą przegród izolacyjnych, a także posiada dach. Istotne jest zatem ustalenie, czy suszarnia posiada również fundamenty. Jeśli taki obiekt nie posiada fundamentów, to mimo powyższej charakterystyki nie powinien być on uznany za budynek. Jeżeli natomiast obiekt posadowiony jest na specjalnie do tego przeznaczonych fundamentach, to należy uznać, że jest on budynkiem. W takim przypadku czytelniczka powinna wykazać taki obiekt do opodatkowania. Podstawą opodatkowania jest wtedy powierzchnia użytkowa suszarni, mierzona po wewnętrznej długości jej ścian >patrz ramka.

Instalacje przemysłowe lub techniczne

Zgodnie z art. 3 pkt 3 prawa budowlanego budowlą jest każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury. Przepis ten wymienia jednocześnie przykładowe obiekty będące budowlami. W tym wyszczególnieniu znajdują się m.in. „wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne". Biorąc pod uwagę ten przepis, można zatem stwierdzić, że suszarnia nieposiadająca fundamentów może być sklasyfikowana jako budowla.

Tego typu obiekty – jeśli są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej - również podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, jednak na innych zasadach. Podstawą opodatkowania jest w tym przypadku, co do zasady, wartość stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji, niepomniejszona jednak o odpisy amortyzacyjne (a zatem wartość wynikająca z ewidencji księgowej prowadzonej przez podatnika). Natomiast gdy podatnik z różnych przyczyn nie dokonuje odpisów amortyzacyjnych od budowli, podstawę opodatkowania stanowi jej wartość rynkowa określona przez podatnika na dzień powstania obowiązku podatkowego.

Właścicielka suszarni powinna dodatkowo zwrócić uwagę, czy takie urządzenie - niezależnie od braku fundamentów – jest trwale powiązane z gruntem. W orzecznictwie sądowym pojawił się pogląd, zgodnie z którym konieczną cechą budowli (zarówno w rozumieniu prawa budowlanego, jak i ustawy podatkowej) jest trwałe połączenie takiego obiektu z gruntem (np. wyrok NSA z 22 grudnia 2011 r., II FSK 1389/11). Przy braku takiego powiązania, suszarnia nie powinna być uznana za budowlę podlegającą opodatkowaniu. Należy jednak pamiętać, że takie stanowisko nie znajduje bezpośredniego oparcia w przepisach, a w orzecznictwie wyrażane jest również inne stanowisko.

Brak trwałego połączenia z gruntem

Możliwa jest jeszcze inna klasyfikacja budowlana suszarni. Zgodnie z art. 3 pkt 5 prawa budowlanego  tymczasowym obiektem budowlanym jest obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem, jak m.in.: przekrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, barakowozy, obiekty kontenerowe. Jeśli konstrukcja suszarni jest taka, że jest ona posadowiona na gruncie, ale jednocześnie nie jest z nim trwale związana, to jest to podstawa do przyjęcia, że suszarnia może być takim tymczasowym obiektem.

Istotne jest zatem to czy suszarnia jest powiązana z gruntem w taki sposób, który może być uznany za trwały. Orzecznictwo sądowe jak dotąd nie sformułowało jasnych i jednolitych kryteriów w tym zakresie, jednak o braku takiego powiązania może świadczyć np. to, że:

Orzecznictwo sądowe nie wypracowało również jednolitego stanowiska odnośnie do opodatkowania podatkiem od nieruchomości tymczasowych obiektów budowlanych. Zdaje się jednak dominować pogląd, zgodnie z którym urządzenie, które jednocześnie stanowi tymczasowy obiekt budowlany, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości (np. wyrok NSA z 11 października 2006 r., II OSK 1099/05). W tej sytuacji czytelniczka nie musiałby uiszczać podatku od należącej do niej suszarni.

Podjęcie decyzji w tym zakresie powinno być jednak poprzedzone dokładną analizą okoliczności danego stanu faktycznego, w tym w szczególności posiadanej przez podatniczkę dokumentacji budowlanej.

Autor jest radcą prawnym w kancelarii Olesiński & Wspólnicy we Wrocławiu

W jaki sposób mierzyć powierzchnię

Powierzchnię pomieszczeń o wysokości w świetle od 1,40 m do 2,20 m zalicza się do powierzchni użytkowej budynku w 50 proc., a jeżeli wysokość pomieszczenia jest mniejsza niż 1,40 m, to taką powierzchnię pomija się przy pomiarze.