Od 1 stycznia 2014 r. zmieni się treść art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. Mianowicie, zwolniona z VAT będzie dostawa towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej z podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Definicja zniknie...

Ponadto, od początku przyszłego roku uchylony zostanie ust. 2 w art. 43 ustawy o VAT, czyli przepis definiujący pojęcie towaru używanego.

Zmiana ta powoduje odejście od dotychczasowego warunku, że tylko w stosunku do towarów używanych przez podatnika, gdy okres ich używania wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania nimi jak właściciel, możliwe było zastosowanie zwolnienia z VAT. Wobec tego okres używania towaru pozostanie bez znaczenia dla ewentualnego zastosowania zwolnienia z VAT.

Do zasad określających zwolnienie z VAT dodany zatem zostanie warunek wykorzystywania sprzedawanych towarów wyłącznie na cele działalności zwolnionej z VAT.

... ale przybędzie dodatkowa przesłanka

Oznacza to, że jeżeli towar nabyty przez firmę był używany na potrzeby działalności opodatkowanej lub mieszanej (opodatkowanej i zwolnionej), to warunek ten nie będzie spełniony. W konsekwencji jego dostawa będzie podlegała opodatkowaniu.

Od przyszłego roku nie zmieni się natomiast warunek braku prawa do odliczenia podatku naliczonego. Jednak, w porównaniu do obecnego przepisu, doprecyzowane będzie źródło pochodzenia towarów. Będzie bowiem chodzić o nabycie, import lub wytworzenie tych towarów.

Przykład

SPRZĘT W DZIAŁALNOŚCI OPODATKOWANEJ

Firma D prowadzi działalność w całości opodatkowaną VAT. Na potrzeby działalności opodatkowanej firma w lutym 2010 r. kupiła 10 laptopów, od których odliczyła podatek naliczony.

W 2014 r. zamierza sprzedać laptopy. Biorąc pod uwagę nowe brzmienie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, podatnik będzie musiał opodatkować dostawę według stawki 23 proc. VAT, gdyż sprzęt nie był wykorzystywany wyłącznie do działalności zwolnionej z podatku.

Przykład

URZĄDZENIA DO OPIEKI MEDYCZNEJ

Firma E prowadzi działalność w zakresie opieki medycznej (zwolnioną w całości z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 i 19 ustawy o VAT). W listopadzie 2013 r. firma kupi od kontrahenta (niebędącego podatnikiem VAT) sprzęt medyczny, który następnie sprzeda w styczniu 2014 r.

Dostawa będzie więc zwolniona z VAT, ponieważ towary wykorzystywane będą wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, a z tytułu ich nabycia firmie E nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Przykład

PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI MIESZANEJ

Firma F prowadzi działalność, która ma charakter mieszany, tj. dokonuje czynności opodatkowanych polegających na wynajmie pomieszczeń użytkowych (gabinety lekarskie) i zwolnionych z VAT – usługi opieki medycznej.

Do gabinetów lekarskich, które są wynajmowane, jak również używane przez firmę na potrzeby działalności medycznej, w styczniu 2011 r. zakupiono odpowiedni sprzęt.

W lutym 2014 r. firma F zamierza ten sprzęt sprzedać. Ze względu na to, że towary są wykorzystywane do działalności mieszanej (nie tylko do zwolnionej), sprzedając towary firma F nie będzie miała podstaw do zastosowania zwolnienia z VAT.

Inaczej przy samochodach

Zwolnienie z VAT sprzedaży samochodów osobowych jest uregulowane w rozporządzeniu ministra finansów z 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (DzU nr 73, poz. 392 ze zm.).

Stosownie do § 13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia, zwalnia się od podatku dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów i pojazdów przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50 proc. lub 60 proc. kwoty podatku:

a) określonej w fakturze lub

b) wynikającej z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ustawy o VAT, lub

c) należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub

d) należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca

– nie więcej jednak niż odpowiednio 5000 zł lub 6000 zł, jeżeli te samochody i pojazdy są towarami używanymi w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy.

Przykład

VAT ODLICZONY ZGODNIE Z LIMITEM

Firma G nabyła 10 grudnia 2009 r. samochód osobowy, który wykorzystywała w prowadzonej działalności gospodarczej w całości podlegającej opodatkowaniu VAT. Z tytułu nabycia samochodu odliczyła podatek naliczony w kwocie 6 000 zł. Samochód ten firma G sprzedała 7 marca 2013 r. Sprzedaż samochodu podlegała więc zwolnieniu, ponieważ był to samochód osobowy (a więc samochód, przy nabyciu którego przysługiwało ograniczone prawo do odliczenia podatku) i na moment dostawy spełniał definicję towaru używanego.

Poczynania ministerstwa

Na obecną chwilę, z publikowanych zmian dotyczących rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT, nie wynika, aby Ministerstwo Finansów planowało nowelizację w zakresie zwolnienia z VAT sprzedaży samochodów osobowych. Zmiany w tym rozporządzeniu zapewne nastąpią, chociażby po to, aby wprowadzić definicję towaru używanego (przy założeniu, że zwolnienie samochodów osobowych jako towarów używanych będzie dalej utrzymane).

Biorąc pod uwagę doświadczenia z lat poprzednich, podatnicy powinni pamiętać, że zmiany w rozporządzeniach wykonawczych są wprowadzane w ostatniej chwili. Powinni zatem szczególnie zwrócić uwagę na ewentualne zmiany, które będą przeprowadzone przez resort finansów pod koniec 2013 r. Mogą one bowiem dotyczyć właśnie zwolnienia z VAT sprzedaży samochodów osobowych.