Nie wiedzą oni, że zdaniem fiskusa nawet jedna sprzedaż samochodu osobowego pozbawia ich zwolnienia podmiotowego z podatku od towarów i usług, które wynika z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150 tys. zł.

Nie wszyscy jednak pamiętają, że od tej reguły jest kilka wyjątków, czyli sytuacji kiedy mimo nieprzekroczenia tego limitu przedsiębiorca musi zarejestrować się jako czynny podatnik. Problemy sprawia art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. b ustawy o VAT.

Wynika z niego, że zwolnienia podmiotowego nie stosuje się m.in. do podatników dokonujących dostaw towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, z wyjątkiem energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0) i wyrobów tytoniowych w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym.

W najnowszych interpretacjach organy podatkowe uważają, że wyjątek ten ma zastosowanie również do sprzedaży samochodu osobowego, który był środkiem trwałym firmy.

Przykładem są interpretacje: Izby Skarbowej w Warszawie z 3 lipca 2012 r. (IPPP2/443-544/ 12-2/DG) oraz Izby Skarbowej w Łodzi z 14 czerwca 2012 r. (IPTPP1/443-226/12-2/IG). Argumentem jest to, że sprzedaż samochodów osobowych, co do zasady, jest opodatkowana akcyzą.

Poza tym w związku ze sprzedażą samochodów może pojawić się obowiązek instalacji kasy fiskalnej. Najlepiej więc sprzedać je innemu przedsiębiorcy (taka transakcja nie podlega obowiązkowi ewidencji przy zastosowaniu kasy fiskalnej) lub pracownikowi (wtedy jest zwolniona z obowiązku dokumentowania paragonem). Jeśli natomiast nabywcą jest inna osoba fizyczna, to zastosowanie mają ogólne zasady zawarte w rozporządzeniu ministra finansów z 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (DzU nr 138, poz. 930).

Przypomnijmy, że przedsiębiorcy są co do zasady zwolnieni z obowiązku instalacji kasy fiskalnej, gdy ich roczne obroty detaliczne nie przekraczają 40 tys. zł. Zwolnienie to traci moc po upływie dwóch miesięcy, licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym obroty detaliczne przekroczyły 40 tys. zł. Dopiero wtedy powstaje obowiązek wystawiania paragonów (inne zasady dotyczą podatników rozpoczynających sprzedaż w danym roku podatkowym).

Przykład

Spółka z o.o. zajmuje się handlem hurtowym i co do zasady nie występuje u niej sprzedaż dla odbiorców detalicznych.

Spółka ta sprzedała pięć używanych wcześniej przez pracowników samochodów osobowych. Wartość każdego z nich to 35 tys. zł. Nabywcami były osoby fizyczne spoza firmy. Dwa samochody sprzedano w czerwcu, jeden w lipcu, jeden w sierpniu i ostatni we wrześniu.

W opisanej sytuacji spółka musi zainstalować kasę fiskalną od 1 września i sprzedaż ostatniego pojazdu udokumentować paragonem. Sprzedając dwa samochody już w czerwcu firma przekracza bowiem limit zobowiązujący do zainstalowania kasy. Zwolnienie traci jednak dopiero po dwóch miesiącach, czyli od września.

Warto podkreślić, że gdyby ostatni samochód został sprzedany do końca sierpnia, to na pewien czas (do kolejnej sprzedaży dla odbiorcy detalicznego) spółka uniknęłaby obowiązku zakupu kasy fiskalnej. Potwierdzają to interpretacje organów podatkowych, np. odpowiedź Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 19 grudnia  2011 r. (ITPP1/ 443-1412/ 11/AJ).