Chodzi np. o kwoty pochodzące z wynajmu sal, a nie ze środków przekazanych z budżetu.

Specjalistyczne szkolenia

Uczelnie publiczne mają też problemy ze stosowaniem zwolnienia z VAT w stosunku do specjalistycznych szkoleń zawodowych dla swoich pracowników (np. kwestury, działu administracji, kadr etc.).

Bezspornie usługi te spełniają wymogi w zakresie kształcenia lub przekwalifikowania zawodowego. Obejmują one bowiem nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych, pozostające w bezpośrednim związku z branżą bądź zawodem. Czy jednak przychody uczelni wyższej można zaliczyć do środków publicznych? Naszym zdaniem na to pytanie to należy odpowiedzieć twierdząco.

Wynika to z art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy o finansach publicznych. Zgodnie z nim środkami publicznymi są przychody jednostek sektora finansów publicznych pochodzące z prowadzonej przez nie działalności oraz pochodzące z innych źródeł. Tymczasem z art. 9 pkt 11 ustawy o finansach publicznych wynika, że wyższa uczelnia publiczna jest jednostką sektora finansów publicznych.

Z taką wykładnią przepisów zgadzają się organy podatkowe. Przykładem jest interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 23 listopada 2011 r. (IPPP1 /443-1434/11-2/Igo). Czytamy w niej: „Przedstawione okoliczności sprawy w odniesieniu do obowiązujących przepisów prawa podatkowego wskazują, iż wnioskodawczyni, realizując przedmiotowe usługi w zakresie prowadzonych zajęć (warsztatów) dla studentów studiów podyplomowych, świadczy usługi nauczania pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności, spełniona jest pierwsza z przesłanek warunkująca zwolnienie dla realizowanych przez wnioskodawcę szkoleń. Ponadto, z uwagi, iż szkolenia finansowane są w całości ze środków publicznych, gdyż takimi są przychody państwowych uczelni wyższych, usługa prowadzenia zajęć (warsztatów) na studiach podyplomowych, będzie korzystać od 1 stycznia 2011 r. ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy”.

Ważne, kto uczestniczy

Argumenty te można stosować także do innych szkoleń z zakresu kształcenia lub przekwalifikowania zawodowego, w których koszty uczestnictwa finansowane są przez inne jednostki sektora finansów publicznych. Są one zdefiniowane w art. 9 ustawy o finansach publicznych.

Z przepisu tego wynika, że chodzi m.in. o przychody: gmin, powiatów i województw (oraz ich związków), sądów i trybunałów, ZUS, KRUS, NFZ, publicznych samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej, państwowych i samorządowych instytucji kultury, państwowych instytucji filmowych, PAN, PFRON czy Funduszu Pracy. Usługi te również będą korzystały ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy o VAT.

W konsekwencji dla świadczących usługi w zakresie szkoleń zawodowych niezwykle istotne jest określenie osób uczestniczących w szkoleniach, a właściwie podmiotów je zgłaszających (zamawiających usługę). Jeśli osoby te reprezentują jednostki sektora finansów publicznych, to szkolenie (jako finansowane z środków publicznych) będzie korzystało ze zwolnienia. Potwierdzają to organy podatkowe.

Wiele zależy od zamawiającego

Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 28 listopada 2011 r. (IPPP3/443-1214/11-2/JK)

wyjaśniła, że „Spółka przedmiotowe usługi szkoleniowe realizuje w trybie przetargu nieograniczonego prowadzonego przez Kancelarię Sejmu – Ośrodek Informatyki – jednostkę sektora finansów publicznych.

Powyższe świadczy, iż niniejsze usługi w całości są finansowane ze środków publicznych. Mając bowiem na uwadze przepisy ustawy o finansach publicznych, należy stwierdzić, iż środki finansowe otrzymane przez Spółkę z rachunku jednostki sektora finansów publicznych, w przedmiotowym przypadku Kancelarii Sejmu – Ośrodka Informatyki, stanowią środki publiczne, o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o finansach publicznych”. Takie same wnioski wynikają z odpowiedzi Izby Skarbowej w Poznaniu z 3 listopada 2011 r. (ILPP1/443-1057/11-/NS).

Czytamy w niej: „przy świadczeniu ww. usług dla pracowników instytucji państwowych, tj. m.in. urzędów jednostek samorządowych, urzędów skarbowych, urzędów celnych, szkół publicznych, które finansują szkolenie w całości ze środków publicznych, spełniona jest przesłanka wynikająca z art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy, umożliwiająca korzystanie ze zwolnienia od podatku. (...) należy stwierdzić, iż przeprowadzane przez Wnioskodawczynię szkolenia dla pracowników firm prywatnych, które z własnych środków opłacają szkolenie, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według obowiązującej od 1 stycznia 2011 r. stawki 23 proc.

Natomiast szkolenia dla pracowników instytucji państwowych, które w całości są finansowane ze środków publicznych, korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy”.

Paweł Barnik jest kierownikiem zespołu ds. podatku VAT w ECDDP sp. z o.o.

Agnieszka Pabiańska jest młodszą konsultantką podatkową w tym zespole