Zmiany dotyczą przede wszystkim zasad określania miejsca opodatkowania usług i rozpoznawania momentu powstania obowiązku podatkowego. Jednocześnie modyfikacjom zostały poddane wzory deklaracji podatkowych.

[srodtytul]Cyklicznie albo sporadycznie[/srodtytul]

W zdecydowanej większości przypadków podatek od importu usług jest rozliczany razem z innymi czynnościami podlegającymi VAT w składanych przez podatników miesięcznie (lub kwartalnie) deklaracjach podatkowych VAT-7 (VAT-7K, VAT-7D).

Jedynie w sytuacji gdy podatnicy nie rozliczają się cyklicznie z urzędem skarbowym, import usług wykazać należy w deklaracji VAT-9M. Taką deklarację składa się do 25 dnia miesiąca następnego po tym, w którym powstał obowiązek podatkowy.

[srodtytul]Nowa rubryka w deklaracji[/srodtytul]

Wzory tych deklaracji podatkowych zawierają nową dodatkową rubrykę przeznaczoną dla rozliczeń z tytułu importu usług (w deklaracjach VAT-7, VAT-7K i VAT-7D są to pozycje oznaczone numerami 39 i 40; natomiast w deklaracji VAT-9M – część C).

Wykazuje się tam łączną kwotę podstawy opodatkowania i podatku należnego w związku z nabyciem usług od podatników podatku od wartości dodanej, dla których miejsce świadczenia określa się na podstawie art. 28b [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT[/link] (a więc na zasadach ogólnych, w miejscu zamieszkania/siedziby usługobiorcy).

W pozycjach tych należy zatem wykazać jedynie część łącznej wartości świadczeń rozliczanych w ramach importu usług. Z całą pewnością w rubrykach tych nie wykazujemy transakcji z podatnikami z krajów pozaunijnych.

[srodtytul]Wszystkie transakcje...[/srodtytul]

Wątpliwości może natomiast budzić to, czy każdą usługę nabytą od podatnika unijnego wykazujemy w tych pozycjach.

Warto zauważyć, że wprowadzenie omawianych zmian wymuszone zostało generalną modyfikacją przepisów unijnych w zakresie określania miejsca opodatkowania usług dla celów VAT. Obecnie główny ciężar rozliczenia podatku spoczywa na nabywcy usługi, wskutek czego wykonawca zwolniony jest w szerszym niż dotychczas zakresie z obowiązku rejestracji dla celów VAT w kraju opodatkowania usługi.

W celu ograniczenia nadużyć podatkowych w zakresie świadczenia usług transgranicznych wprowadzony został natomiast obowiązek podawania NIP czy składania informacji podsumowujących. Cel taki realizowany jest również poprzez wskazywanie w deklaracjach podatkowych wartości świadczeń nabywanych od unijnego podatnika.

Czy zatem intencją prawodawcy nie było objęcie obowiązkami sprawozdawczymi wszystkich transakcji wewnątrzunijnych?

[srodtytul]...czy tylko niektóre[/srodtytul]

Analiza językowa, której w każdym przypadku należy przyznać pierwszeństwo w razie wątpliwości interpretacyjnych, prowadzi do wniosku, że jednak nie wszystkie usługi, które polski przedsiębiorca nabywa od unijnego podatnika, należy ująć w tych odrębnych pozycjach deklaracji podatkowych.

Przyjąć należy, że obowiązek taki wyłączony jest w odniesieniu do rozliczeń dotyczących usług, dla których miejsce świadczenia (opodatkowania) określa się na zasadach szczególnych, a więc na podstawie przepisów innych niż art. 28b [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT[/link]. Skoro bowiem w deklaracjach zamieszczone zostało wyraźne odwołanie do tego przepisu, trudno bronić odmiennego stanowiska, nawet gdyby taki był (ewentualnie) zamiar prawodawcy.

[srodtytul]Właściwe inne pozycje[/srodtytul]

Przypomnijmy tu, że od ogólnej zasady, że usługi rozliczane są w miejscu siedziby/zamieszkania usługobiorcy będącego podatnikiem VAT, jest wiele wyjątków.

Takie wyłączenie będzie przykładowo dotyczyć usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami czy usług zakwaterowania w hotelach oraz innych usług związanych z nieruchomościami, których miejsce świadczenia (opodatkowania) określa się na podstawie art. 28e ustawy o VAT. Podobnie jest w razie nabycia usług krótkoterminowego wynajmu środków transportu (art. 28j).

Mając to na uwadze, konsekwentnie powinno się zatem przyjąć, że polski podatnik nabywający te usługi od kontrahenta unijnego nie powinien wykazywać kwoty podatku z tych transakcji w pozycjach 39 i 40 deklaracji VAT-7.

[i]Autor jest doradcą podatkowym w kancelarii Ożóg i Wspólnicy[/i]