Tak uznał dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wydanej w imieniu ministra finansów 12 października 2007 r. interpretacji indywidualnej (nr ILPP1/443-17/07-2/HMW).

Podatnik, który wystąpił z wnioskiem, chciał się upewnić, czy ma rację, twierdząc, że otrzymane środki finansowe w wysokości 100 tys. zł powinien traktować jak zaliczkę i wystawić fakturę VAT w dniu jej otrzymania. Pieniądze dostał na poczet robót budowlanych.

Przebiegały one zgodnie z harmonogramem, ale wzrost cen materiałów budowlanych spowodował w firmie podatnika przejściowe zachwianie płynności finansowej. Podatnik zwrócił się więc do zleceniodawcy o dokonanie wpłaty na poczet wykonanych robót budowlanych. Zleceniodawca potraktował ją jednak jako pożyczkę i taką też umowę przygotował. We wniosku o interpretację podatnik wyjaśnił, że z umowy tej jednoznacznie wynika, iż przekazana kwota stanowi pokrycie kosztów związanych z robotami budowlanymi. Przeznaczona zostanie na materiały i usługi niezbędne do zakończenia budowy. Jej rozliczenie nastąpi w końcowej fakturze za wykonaną usługę.

W ocenie podatnika umowa pożyczki jest bezzasadna, bo wpłata stanowi zaliczkę na poczet świadczonej na podstawie pisemnej umowy usługi budowlanej. W związku z tym otrzymane pieniądze podlegają opodatkowaniu VAT.

Stanowisko to potwierdził dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu. W uzasadnieniu interpretacji podkreślił, że otrzymana przez podatnika kwota nie spełnia definicji pożyczki zawartej w art. 720 kodeksu cywilnego, ponieważ nie zostanie zwrócona zleceniodawcy.

Dyrektor izby uznał też, że do przekazanych na poczet świadczonych usług pieniędzy podatnik zobowiązany jest zastosować art. 19 ust. 11 ustawy o VAT. Zgodnie z nim obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania części należności, jeszcze przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi. W szczególności dotyczy to przedpłaty, zaliczki, zadatku i raty.

Dyrektor izby powołał się też na art. 106 ust. 1 w związku z ust. 3 ustawy o VAT. Zgodnie z nim podatnicy (w myśl art. 15 – osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne samodzielnie wykonujące działalność gospodarczą) mają obowiązek wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży oraz otrzymanie należności przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi. „Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część lub całość należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, to zgodnie z § 14 ust. 1 rozporządzenia ministra finansów z 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (DzU z 2005 r., nr 95, poz. 798 ze zm.), fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część należności od nabywcy z zastrzeżeniem ust. 2”– napisał w uzasadnieniu dyrektor izby.

Nie czuł się jednak uprawniony, by oceniać, jaką umowę zawarły strony: umowę pożyczki czy o świadczenie usług.