- Jestem przedsiębiorcą, wykonuję usługi biurowe, nie płacę VAT (zwolnienie podmiotowe). Oprócz tego wynajmuję lokal użytkowy w ramach najmu prywatnego (lokal odziedziczyłam), rozliczam się ryczałtem (8,5 proc.). Mój najemca już drugi miesiąc nie płaci mi czynszu. Myślę, że ma kłopoty finansowe. Wysłałam mu kilka dni temu wezwanie do zapłaty. Czy muszę teraz (do 20 lipca) zapłacić podatek od najmu, skoro nie dostałam zapłaty? – pyta czytelniczka.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, przychodami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych są, co do zasady, otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Przepis ten wyraża zasadę kasowego rozpoznawania przychodów podlegających opodatkowaniu PIT.

Czytaj także: Najem prywatny niezwiązany z działalnością przedsiębiorcy - jaka forma opodatkowania

Metoda kasowa

Jak czytamy w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 24 listopada 2016 r. (I SA/Po 808/16): „przez użyte w art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. pojęcie »otrzymane« należy rozumieć takie pieniądze i wartości pieniężne, które zostały podatnikowi dane. Pozostawionymi do dyspozycji są takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik – wykazując określoną aktywność – ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone środki do jego dyspozycji. Przytoczony przepis wyraża zasadę kasowego rozpoznawania przychodu, zgodnie z którą przychód powstaje jedynie w razie otrzymania przez podatnika rzeczywistego przysporzenia majątkowego".

Także przy ryczałcie

Zasada ta obowiązuje również w przypadku uzyskiwania przychodów z prywatnego najmu, w tym jeżeli przychody z takiego najmu są opodatkowane w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Wynika to także z treści art. 6 ust. 1a ustawy o ryczałcie, który stanowi, że opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dlatego też Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 7 sierpnia 2014 r. (IPPB1/415-501/14-2/IF) wyjaśniła, że „podstawą generowania przychodów z najmu jest fakt zawarcia stosownej umowy między stronami. Określona w umowie wysokość czynszu stanowi przysporzenie majątkowe wynajmującego, tym samym generuje przychód w rozumieniu podatkowym. Jednakże, aby powstał przychód po stronie wynajmującego, muszą zaistnieć przesłanki określone w wyżej powołanym art. 6 ust. 1a ustawy, czyli czynsz musi zostać otrzymany lub postawiony do dyspozycji wynajmującego".

Uwaga! Zasada ta nie obowiązuje w przypadku uzyskiwania przychodów z najmu w ramach działalności gospodarczej.

A zatem nieotrzymanie przez Panią czynszu najmu za czerwiec spowodowało, że w czerwcu nie powstał u Pani przychód z najmu przedmiotowego lokalu użytkowego. Nie musi Pani w związku z tym płacić ryczałtu od tego przychodu (w terminie do 20 lipca). ?

Autor jest doradcą podatkowym

Podstawa prawna: art. 11 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 200 ze zm.), art. 6 ust. 1a ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 2157 ze zm.)