Kiedy sprzedaż wysyłkowa ma wpływ na zwolnienie podmiotowe z VAT

- Jeden z klientów mojego biura rachunkowego od kilku lat prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą polegającą na handlu książkami. Korzysta ze zwolnienia z VAT z uwagi na nieprzekroczenie limitu 150 000 zł wartości sprzedaży. Towary sprzedaje za pośrednictwem internetowych portali aukcyjnych i wysyła klientom za pośrednictwem poczty. Zdecydowana większość odbiorców to osoby zamieszkałe w Polsce. Sprzedaż wysyłkowa dla klientów spoza kraju (osoby fizyczne niebędące podatnikami VAT, głównie nabywcy z Wielkiej Brytanii i Irlandii) to niewielki procent obrotu. Sprzedaż do państw członkowskich UE nie przekracza limitów ustalonych przez te państwa dla wysyłanych towarów. Podatnik nie wybrał miejsca opodatkowania tej sprzedaży w innym kraju członkowskim. Czy wartość sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju powinna być brana pod uwagę przy ustalaniu, czy nie przekroczył w trakcie 2015 r. limitu 150 000 zł uprawniającego do korzystania ze zwolnienia podmiotowego? – pyta czytelnik.

Zwolnienie podmiotowe z VAT dotyczy sprzedaży podatników, u których jej wartość nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Oprócz tego art. 113 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT wyklucza z sumowania limitu obrotów wartość sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju.

Nie każdy towar transportowany do UE

Sprzedaż wysyłkowa z terytorium kraju jest zdefiniowana w art. 2 pkt 23 ustawy o VAT. – To dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych przez podatnika podatku od towarów i usług lub na jego rzecz z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, które jest państwem przeznaczenia dla wysyłanego lub transportowanego towaru, pod warunkiem że dostawa jest realizowana na rzecz:

- podatnika podatku od wartości dodanej lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, lub

- innego niż wymienione powyżej podmiotu niebędącego podatnikiem podatku od wartości dodanej.

Z pytania wynika, że podatnik opodatkowuje sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju w Polsce, nie wybrał opcji opodatkowania w państwie członkowskim przeznaczenia towarów i nie jest zobligowany do opodatkowania w tych państwach z uwagi na przekroczenie granicznej kwoty ustalonej przez państwo członkowskie przeznaczenia dla wysyłanych lub transportowanych towarów. Na potrzeby odpowiedzi na pytanie zakładam, że podatnik słusznie opodatkowuje tę sprzedaż w kraju.

Unikanie podwójnego obciążenia

Organy podatkowe przyjmują, że do limitu 150 000 zł wartości sprzedaży uprawniającego do zwolnienia z podatku nie wlicza się obrotu wynikającego ze sprzedaży wysyłkowej podlegającej opodatkowaniu poza granicami kraju. Natomiast obrót ze sprzedaży wysyłkowej podlegającej opodatkowaniu na terytorium kraju jest wliczany do limitu zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT (interpretacja Izby Skarbowej w Łodzi z 28 kwietnia 2015 r., IPTPP2/4512-85/15-4/PRP).

Jak wyjaśniła Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 18 sierpnia 2014 r. (IBPP4/443-194/14/LG), „(...) podatnik korzystający ze zwolnienia podmiotowego powinien wliczyć do wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, sprzedaż, która podlega opodatkowaniu na terytorium kraju i nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego. Zatem będzie to sprzedaż na rzecz klientów krajowych oraz ta sprzedaż wysyłkowa w części podlegająca opodatkowaniu na terytorium kraju. Trzeba tu zauważyć, że niewliczanie – do limitu określonego w art. 113 ust. 1 ustawy – obrotu wynikającego ze sprzedaży wysyłkowej podlegającej opodatkowaniu poza granicami kraju ma na celu zapobieżenie podwójnemu opodatkowaniu tej samej transakcji, tj. w kraju, jak i w państwie przeznaczenia towaru. Natomiast wliczenie do ww. limitu obrotu ze sprzedaży wysyłkowej opodatkowanej na terytorium kraju ma na celu zapobieżenie uniknięcia opodatkowania podatkiem VAT tej sprzedaży (...)."

Czytelnik powinien uwzględnić wartość sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju przy obliczaniu limitu 150 000 zł wartości sprzedaży określonego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Kraj przeznaczenia

Jeżeli czytelnik nie chciałby wartości tej sprzedaży wliczać do limitu zwolnienia, to z uwagi na fakt, że wartość jego sprzedaży do państw członkowskich UE nie przekracza limitów ustalonych przez te państwa dla wysyłanych towarów (nie musi ich tam opodatkowywać), powinien wybrać opcję opodatkowania w państwie członkowskim przeznaczenia towarów. Opcję opodatkowania wybiera się w poszczególnych państwach członkowskich. Uwaga! Aby taki wybór był korzystny, podatnik powinien ustalić, czy i na jakich warunkach może skorzystać w danym państwie ze zwolnienia podmiotowego w stosunku do sprzedawanych tam towarów.

Przykład

Załóżmy, że czytelnik poza sprzedażą krajową sprzedaje książki dla osób fizycznych niebędących podatnikami VAT z Wielkiej Brytanii i Irlandii.

Wartość sprzedaży krajowej w 2015 r. wyniosła 144 000 zł, dla odbiorców z Wielkiej Brytanii 5000 zł, a klienci z Irlandii kupili łącznie za 3000 zł. To daje łączną kwotę sprzedaży 152 000 zł.

Przy takiej wielkości sprzedaży (łącznie w 2015 r. 152 000 zł) czytelnik utraci zwolnienie podmiotowe w trakcie 2015 r. Jeżeli podatnik wybrałby opcję opodatkowania sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju chociażby w stosunku do jednego z tych państw w całym 2015 r., to wartość sprzedaży do tego państwa (lub obu państw) nie byłaby wliczana do limitu określonego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT i nie utraciłby w 2015 r. prawa do korzystania ze zwolnienia podmiotowego.

—Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy