VAT: Jak kwalifikować nauczanie prywatne

Zwolnieniu z opodatkowania VAT podlegają usługi prywatnego nauczania, także na poziomie wyższym, świadczone przez nauczycieli (na mocy art. 43 ust. 1 pkt 27 ustawy o VAT). Powstaje więc wątpliwość czy wykładowca będący nauczycielem, a prowadzący w tym zakresie działalność gospodarczą, i prowadzący wykłady na uczelni może korzystać z ww. zwolnienia z opodatkowania VAT.

Należy tu najpierw określić, czy analizowane usługi mogą zostać uznane za nauczanie prywatne. Interpretacja powołanego przepisu prowadzi do wniosku, że usługi prywatnego nauczania powinny być utożsamiane z ponoszeniem przez nauczyciela (wykładowcę) bezpośredniej odpowiedzialności. A zatem powinny być wykonywane na własny rachunek, a nie de facto przez inny podmiot pośredniczący, czy prowadzący kurs (np. uczelnię).

Na tę zasadę wskazu- je również orzecznictwo TSUE. Przykładowo, w wyroku z 28 stycznia 2010 r. (sprawa C-473/08 Ingenieurbüro Eulitz GbR Thomas und Marion Eulitz przeciwko Finanzamt Dresden I), w którym Trybunał stwierdził: „(...) z postanowienia odsyłającego wynika, iż Thomas Eulitz działał jako nauczyciel w ramach kursu szkoleniowego proponowanego przez podmiot trzeci – EIPOS. W świetle ustaleń sądu krajowego podmiot ten – a nie Thomas Eulitz – pełnił obowiązki instytucji szkoleniowej, w ramach której ten ostatni nauczał oraz świadczył usługi szkoleniowe uczestnikom rzeczonych kursów.

Jak podnoszą rządy niemiecki i grecki, okoliczność ta samodzielnie wyklucza możliwość, by Thomas Eulitz – a zatem i Eulitz GbR – mógł być uznany za nauczającego „prywatnie" w rozumieniu art. 13 część A ust. 1 lit. j) szóstej dyrektywy".

Do podobnych wniosków doszedł Trybunał w orzeczeniu z 14 czerwca 2007 r. (sprawa C-445/05 Werner Haderer przeciwko Finanzamt Wilmersdorf): „Z uwagi na ogół powyżej wymienionych spostrzeżeń na przedstawione pytanie należy odpowiedzieć, iż w okolicznościach, takich jak w postępowaniu przed sądem krajowym, działalność osoby fizycznej posiadającej status niezależnego współpracownika polegająca na udzielaniu lekcji wyrównawczych, a także na prowadzeniu kursów ceramiki i garncarstwa w ośrodkach kształcenia dla dorosłych, może zostać objęta zwolnieniem z VAT przewidzianym w art. 13 część A ust. 1 lit. j) szóstej dyrektywy jedynie wówczas, gdy działalność ta polega na udzielaniu lekcji przez nauczyciela na własny rachunek i własną odpowiedzialność i obejmuje edukację szkolną lub uniwersytecką".

WNIOSEK

Wykładowca nie ma możliwości zastosowania zwolnienia z VAT ani na mocy art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c, ani pkt 27 ustawy o VAT.

Analiza przepisów ustawy o VAT prowadzi do wniosku, że prowadzone przez niego w ramach działalności gospodarczej wykłady na uczelni powinny być opodatkowane według podstawowej stawki VAT, tj. 23 proc.