Coraz więcej firm w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykorzystuje komponenty i surowce pochodzące spoza Unii Europejskiej. Import takich towarów co do zasady wiąże się z koniecznością uiszczenia ceł.
Niewielu przedsiębiorców jednak pamięta o istniejących mechanizmach, które dają możliwość znaczącego zmniejszenia kosztów związanych z importem. Jednym z nich jest system zawieszeń celnych.
System zawieszeń celnych
System zawieszeń celnych polega na czasowym ustanowieniu obniżonych stawek celnych na towary przywożone na obszar Unii Europejskiej. W praktyce pozwala on na import towarów z zastosowaniem zerowej stawki celnej (zawieszenie w całości) lub stawki niższej niż dotychczas stosowana (zawieszenie częściowe).
System zawieszeń celnych przeznaczony jest szczególnie dla tych producentów i importerów, którzy wytwarzają produkty, używając komponentów niedostępnych w Unii Europejskiej lub dostępnych w niewystarczającej ilości. Przykładem branż, które obecnie z powodzeniem korzystają z tego systemu, jest przemysł motoryzacyjny, elektroniczny, petrochemiczny, a także farmaceutyczny.
Nie dla produktów końcowych
Co do zasady zawieszenia poboru ceł ustanawiane są wobec towarów, których odpowiedniki nie są produkowane w Unii Europejskiej lub są produkowane w niewystarczającej ilości lub nieodpowiedniej jakości.
Przy czym towary takie nie mogą być produktami finalnymi, które przeznaczone są do sprzedaży konsumentom końcowym. Ważne jest, aby towary, które mają zostać objęte zawieszeniami, podlegały po ich przywozie procesom przetworzenia (włączając np. montaż części) lub też, jeśli mają charakter produktów końcowych, aby wartość dodana przy ich użyciu była dostatecznie wysoka.
W wyjątkowych sytuacjach zawieszeniami mogą zostać objęte maszyny i urządzenia inwestycyjne przeznaczone do produkcji wysoko przetworzonych towarów, pod warunkiem, że są one szczególne i konieczne do produkcji łatwo identyfikowalnych produktów i nie narażają na niebezpieczeństwo konkurujących przedsiębiorstw krajowych.
Oszczędności na wniosek
Zawieszenia poboru ceł mogą zostać wprowadzone dla towarów, które nie są objęte wyłączną umową handlową ograniczającą możliwość ich zakupu przez innych unijnych importerów od producentów z krajów trzecich. Ponadto ustanowienie zawieszeń jest możliwe w stosunku do towarów, dla których zastosowanie mają stawki celne wyższe niż zero, a kwota oszczędności z tytułu wprowadzenia zawieszeń jest nie mniejsza niż 20 tys. euro w skali roku.
Aby na importowany towar zostało ustanowione zawieszenie, polski przedsiębiorca, podobnie jak każdy inny przedsiębiorca unijny, musi złożyć wniosek. W Polsce składa się je do Departamentu Polityki Handlowej Ministerstwa Gospodarki. Co istotne, złożenie takiego wniosku jest bezpłatne.
Zgłoszenia dwa razy w roku
Zgodnie z przyjętą procedurą zawieszenia celne wprowadzane są dwa razy do roku, tj. w styczniu oraz w lipcu. Dla regulacji wchodzących w życie już 1 lipca 2012 r. termin składania wniosków upłynął niestety z końcem lipca 2011 r. Ostatecznej listy wyrobów, na które zostanie wprowadzone zawieszenie, jeszcze nie ma.
Co do zasady można jednak przyjąć, że będą to wyroby wymienione we wniosku rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1344/2011 zawieszającego cła autonomiczne wspólnej taryfy celnej na niektóre produkty rolne, produkty rybołówstwa i produkty przemysłowe. Przykładowo znajdują się tam takie wyroby, jak sok ananasowy, taśma akrylowa w rolkach, czy też mechanizm zapadkowy w rodzaju stosowanych do produkcji siedzeń samochodowych z odchylanym oparciem.
Kolejny termin na składanie wniosków upływa z końcem stycznia 2013 r. (dotyczy on regulacji, które wejdą w życie 1 stycznia 2014 r.).
Michał Zwyrtek menedżer w dziale prawno-podatkowym PwC (biuro w Katowicach)
Komentuje Michał Zwyrtek, menedżer w dziale prawno-podatkowym PwC (biuro w Katowicach)
System zawieszeń celnych daje realną możliwość obniżenia kosztów zakupu surowców i komponentów spoza Unii Europejskiej. Praktyka pokazuje, że korzystanie z tego mechanizmu przynosi wymierne korzyści finansowe.
Warto zatem już teraz podjąć kroki mające na celu weryfikację importowanych towarów pod kątem możliwości wystąpienia o ustanowienie zawieszeń celnych. Warto też pamiętać, że możliwość skorzystania z wprowadzonego zawieszenia ma nie tylko podmiot wnioskujący, ale każdy importer, który wprowadza na teren Unii Europejskiej towar objęty zawieszeniem.
Nie mniej jednak towar objęty zawieszeniem jest zazwyczaj na tyle specyficzny, a jego opis na tyle szczegółowy, że skorzystanie z preferencyjnych rozwiązań przez inną firmę w praktyce nie jest proste. W takiej sytuacji należy więc być bardzo ostrożnym.
Jeżeli dany przedsiębiorca, który nie był wnioskującym, widzi szanse na możliwość zastosowania danego zawieszenia również dla swoich towarów, to rozsądne jest wystąpienie z wnioskiem o wiążącą informację taryfową (WIT). Jej posiadanie powinno wykluczyć ryzyko zakwestionowania stosowania zawieszenia.
Michał Zwyrtek, Paulina Szwed jest starszą konsultantką w PwC (biuro w Katowicach)
