Ustawa z 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (dalej: nowelizacja z 4 lipca 2019 r.) przewidywała zastąpienie od 1 kwietnia 2020 r. składanych odrębnie deklaracji VAT-7 (VAT-7K) oraz struktury JPK_VAT(3) nową strukturą JPK_VAT (w wersjach JPK_V7 i JPK_V7K). Nowa struktura miała zawierać część ewidencyjną oraz stanowiącą załącznik do niej deklarację VAT-7 (VAT-7K).

Będzie później

Nowe przepisy dotyczące struktury JPK_VAT miały obowiązywać od 1 kwietnia 2020 r. (za okresy od 1 kwietnia 2020 r.). Z tym, że na mocy przepisy przejściowego zawartego w art. 11 nowelizacji z 4 listopada 2020 r. dla części podatników nowy JPK_VAT miał obowiązywać dopiero za okresy od 1 lipca 2020 r. Podmioty te miały mieć możliwość wybrania nowych zasad (bez prawa powrotu) za okresy od 1 kwietnia 2020 r. Te podmioty to m.in. mikro przedsiębiorcy, mali i średni przedsiębiorcy, szkół i placówek niepublicznych, podmiotów leczniczych, jednostek samorządu terytorialnego i innych wskazanych w tym przepisie jednostki sektora finansów publicznych. Zatem 1 kwietnia 2020 r. JPK_VAT i deklaracje VAT-7 (VAT-7K) miały, co do zasady, składać firmy posiadające status dużego przedsiębiorcy.

Czytaj też: Koronawirus: zmiany w VAT odroczone do 1 lipca

W ramach pakietu antykryzysowego dotyczącego przeciwdziałania COVID-19, ustawą z 31 marca 2020 r. przełożono datę wprowadzenia nowego JPK_VAT na 1 lipca 2020 r. (za okresy od 1 lipca 2020 r.) dla wszystkich podatników.

Ewidencja też odroczona

Łącznie z nowym JPK_VAT od 1 kwietnia 2020 r. miały zacząć obowiązywać (na początku dużych przedsiębiorców, a pozostałych podatników od 1 lipca 2020 r.) nowe zasady prowadzenia ewidencji podatnika VAT. Zgodnie z nowymi zasadami faktury wystawione do paragonów miały być ujmowane w ewidencji w okresie rozliczeniowym, w którym zostały wystawione. Nie zwiększają one jednak wartości sprzedaży oraz podatku należnego za okres, w którym zostały ujęte w tej ewidencji (zob. art. 109 ust. 3d ustawy o VAT). Zasady te zostały uszczegółowione w rozporządzeniu ministra finansów, inwestycji i rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (DzU z 2029 r. poz. 1988).

Ustawa z 31 marca 2020 r. o zapobieganiu, przeciwdziałaniu i zwalczaniu COVID-19 także w tym przypadku przesunęła termin wprowadzenia nowych zasad prowadzenia ewidencji podatnika VAT czynnego na 1 lipca 2020 r. dla wszystkich podatników.

Jak czytamy w uzasadnieniu projektu ww. ustawy: „Z uwagi na to, że podatnicy ponoszą duże obciążenia związane z zagrożeniem koronawirusem, przewiduje się odroczenie obowiązku składania nowego pliku JPK_VAT (deklaracja wraz z ewidencją) z 1 kwietnia 2020 r. na dzień 1 lipca 2020 r. dla wszystkich podatników".

Organ może nałożyć kary pieniężne

Nowelizacja z 4 lipca 2019 r. miała wprowadzić do ustawy o VAT art. 109 ust. 3h (od 1 kwietnia br.), zgodnie z którym naczelnik urzędu skarbowego nakłada na podatnika karę pieniężną za każdy błąd w ewidencji podatnika VAT czynnego, który uniemożliwia przeprowadzenie weryfikacji prawidłowości transakcji, w sytuacji gdy pomimo wezwania naczelnika urzędu skarbowego do usunięcia błędu, podatnik w terminie 14 dni od doręczenia wezwania nie prześle ewidencji skorygowanej w zakresie błędów wskazanych w wezwaniu lub nie złoży wyjaśnień albo zrobi to po terminie, bądź w złożonych wyjaśnieniach nie wykaże, że ewidencja nie zawiera błędów, o których mowa w wezwaniu (zobacz więcej: art. 109 ust. 3e –3k ustawy o VAT). Ustawą o zapobieganiu, przeciwdziałaniu i zwalczaniu COVID-19 postanowiono, że naczelnik urzędu skarbowej nie „nakłada" tej kary pieniężnej, lecz „może nałożyć" tę karę. Użycie zwrotu „może nałożyć" sugeruje pewną uznaniowość naczelnika urzędu skarbowego. Wcześniejszy zwrot „nakłada" nie pozostawiał naczelnikowi urzędu skarbowego wyboru. W przypadku zaistnienia przesłanek naczelnik musiał tę karę nałożyć.

Niestety ustawodawca nie wskazał przesłanek, które by stanowiły podstawę do zaniechania nałożenia tej kary (np. brak uszczuplenia zobowiązania podatkowego, sporadyczność tych błędów itp.).

Autor jest doradcą podatkowym

Podstawa prawna: ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2020 r., poz. 106 ze zm.)

ustawa z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2020 r. poz. 568)

ustawa z 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2019 r., poz. 1520)