Podatek od nieruchomości od obudowy i wyposażenia technicznego

Spór w sprawie dotyczył podatku od nieruchomości. Z wnioskiem o interpretację wystąpiła spółka – właścicielka dwóch myjni bezdotykowych, posadowionych na dzierżawionych gruntach.

Podatniczka tłumaczyła, że zgodnie z umowami dzierżawy, po jej zakończeniu ma obowiązek demontażu naniesień (myjni samochodowych) i przywrócenia terenu do stanu pierwotnego. Uważała, że konstrukcja myjni wraz z wyposażeniem techniczno-technologicznym składa się na całość użytkową, ale nie występuje między nimi powiązanie techniczne. Tym samym, opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości będzie podlegać tylko część budowlana myjni, bez wyposażenia techniczno-technologicznego. Ponadto, zdaniem spółki, to ona jako właściciel będzie podatnikiem podatku od nieruchomości od obiektu myjni.

Prezydent miasta zgodził się, że to spółka będzie podatnikiem, ale nie potwierdził zakresu opodatkowania myjni podatkiem od nieruchomości. Po analizie przepisów stwierdził, że obiekt myjni samochodowych oraz pozostałe elementy stanowiące wyposażenie techniczno-technologiczne stanowią całość techniczno-użytkową, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

W jego ocenie do elementów składających się na całość techniczno-użytkową można zaliczyć zarówno elementy nieruchome, trwale zamontowane, jak i elementy ruchome, które można dowolnie demontować i przenosić w inne miejsce. Przy czym ruchomy charakter urządzeń i instalacji nie oznacza, że taka konstrukcja przestaje stanowić całość techniczno-użytkową z częścią budowlaną.

Spółka zaskarżyła interpretację, ale Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił jej skargę. Racji spółce nie przyznał też Naczelny Sąd Administracyjny. NSA zauważył, że możliwość opodatkowania podatkiem od nieruchomości jako budowli zarówno części budowlanych, jak i technicznych myjni bezdotykowej jest uzależniona od tego czy stanowią one całość techniczno – użytkową. Przepisy prawa budowlanego nie wyjaśniają kiedy zachodzi taki związek.

Odwołując się do wykładni językowej NSA stwierdził, że całość techniczno-użytkowa występuje wówczas, gdy określone elementy stanowią części składowe jednej rzeczy złożonej, a o tym rozstrzyga obiektywna ocena gospodarczego znaczenia istniejącego między nimi powiązania fizycznego i funkcjonalnego. Jeżeli są one powiązane fizycznie i funkcjonalnie tak, że tworzą razem gospodarczą całość, to stanowią części składowe jednej rzeczy złożonej, choćby całość ta dała się technicznie łatwo zdemontować.

Ze względu na złożony charakter obiektu wszystkie elementy, w tym urządzenia, instalacje, elementy konstrukcyjne są ze sobą zintegrowane, stanowiąc tym samym jednolity ustrój konstrukcyjny. W ocenie NSA nie ma przy tym znaczenia to, że urządzenia techniczne myjni mogą być zdemontowane i przeniesione w inne miejsce. Bez stosownej konstrukcji, w której zostaną one umieszczone, nie będą one mogły prawidłowo funkcjonować. Myjni bezdotykowej nie można zatem „rozbijać" na czynniki (elementy) o charakterze budowlanym i niebudowlanym. Nie sposób także przyjąć, że pomiędzy elementami budowlanymi i technicznymi myjni bezdotykowej zachodzi tylko związek użytkowy. Urządzenia techniczne nie zostały włączone do obiektu budowlanego tylko dla przemijającego użytku, lecz do stałego ich łącznego z częściami budowlanymi użytkowania.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 31 stycznia 2018 r. (II FSK 3/16).

Komentarz eksperta

Artur Sałbut, doradca podatkowy, zespół ds. podatku od nieruchomości w Deloitte

Przedmiotowy wyrok jest kontynuacją linii orzeczniczej NSA (np. II FSK 2671/15, II FSK 1941/15). Zdaniem NSA, myjnia samochodowa będąca przedmiotem sprawy podlega opodatkowaniu w całości jako budowla, od swojej wartości. NSA argumentuje, że zarówno elementy budowlane (fundamenty, ściany, zadaszenie), jak i techniczne (kontener z wyposażeniem, myjki ciśnieniowe) są konieczne do realizacji wyznaczonej funkcji, tj. mycia samochodów. Zdaniem NSA jest to wystarczająca przesłanka aby twierdzić, że stanowią jednolitą konstrukcję i tzw. „całość techniczno-użytkową" – jedną budowlę.

Takie rozumienie pojęcia „całość techniczno- -użytkowa" jest sprzeczne z poglądami, jakie prezentuje NSA w innych przypadkach, np. stacji redukcyjno-pomiarowych gazu. W tej linii orzeczniczej NSA twierdzi, że „całość techniczna" występuje, jeśli elementy są wykonane w tej samej technice. Natomiast o „całości użytkowej" można mówić, jeśli posiadają one identyczną funkcję. Elementy budowlane i techniczne z natury rzeczy są wykonane w różnej technice. Te pierwsze powstają w procesie budowlanym i są wykonane z betonu lub stali. Te drugie składają się podzespołów mechanicznych i elektronicznych.

NSA nie zdecydował się jednak na przyjęcie takiej interpretacji w niniejszej sprawie. Nasuwa się zatem wniosek, że to rozstrzygnięcie jest przejawem pewnego „automatyzmu". Fakt, że pewne rodzaje myjni są uznawane w orzecznictwie lub literaturze za budowle nie oznacza, że wszystkie muszą być opodatkowane w ten sam sposób. Myjnie mogą znacząco różnić się między sobą pod względem konstrukcyjnym. Nierzadko podobieństwa między takimi obiektami ograniczają się do nazwy i pełnionej funkcji. Nie da się wy- kluczyć, że niektóre rodzaje myjni – z uwagi na specyficzną konstrukcję – stanowią w istocie budynki, a nie budowle.