W piątek 14 sierpnia 2015 r. wchodzi w życie część zmian z ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej: ustawa zasiłkowa). Dzięki nim pracodawcy zaczną zakładać specjalne profile na platformie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a od przyszłego roku ruszy system elektronicznej wymiany informacji o zwolnieniach z powodu choroby pomiędzy lekarzami, ZUS i zatrudniającymi.

Elektroniczny profil

Przedsiębiorcy zatrudniający powyżej pięciu pracowników już od dzisiaj mają obowiązek stworzyć w ZUS specjalne profile służące do wymiany informacji.

– Płatnicy składek, którzy są zobowiązani do przekazywania dokumentów poprzez transmisję danych w formie dokumentu elektronicznego, są zobowiązani utworzyć profil informacyjny płatnika składek nie później niż do 31 grudnia 2015 r. – tłumaczy Radosław Milczarski z Centrali ZUS w Warszawie. – Pozostali płatnicy składek mogą taki profil utworzyć dobrowolnie.

Płatnicy nieposiadający profilu i dostępu do informacji w formie elektronicznej do końca tego roku muszą poinformować swoich ubezpieczonych o konieczności dostarczania papierowej wersji druku ZUS ZLA (dawniej L-4), gdy lekarz wystawia zaświadczenie w formie elektronicznej.

Profity płynące z nowego systemu powinny jednak zachęcać małe firmy do utworzenia profilu w ZUS. W papierowym systemie wymiany informacji o zwolnieniach lekarskich pracodawca o przyczynie nieobecności pracownika dowiaduje się dopiero po jego powrocie do pracy. Nie ma więc możliwości sprawdzenia, czy rzeczywiście chorował. Po zmianach informację o zwolnieniu dostanie, zanim jeszcze pracownik opuści gabinet lekarski. Kontrola będzie więc mogła być błyskawiczna.

Lekarze protestują

Na początku system może jednak działać w ograniczonym zakresie, ponieważ nie wszyscy lekarze będą wystawiali e-zwolnienia. Oni mają aż dwa lata na to, by podłączyć się do systemu. Może być z tym problem, gdyż medycy domagają się wynagrodzenia za wypisanie zwolnienia. Utrudnieniem będzie także to, że koszty zakupu sprzętu elektronicznego mają ponieść z własnej kieszeni.

– Część placówek medycznych działa już w systemach elektronicznych, tam więc nie będzie problemu z podłączeniem się do nowego systemu – mówi Maciej Hamankiewicz, prezes Naczelnej Izby Lekarskiej. – Nie sądzę jednak, aby lekarze z mniejszych placówek kupowali na własny koszt sprzęt elektroniczny tylko po to, by zacząć wystawiać e-zwolnienia. Protestowaliśmy przeciwko tym zmianom, ponieważ nakładają one na nas coraz to nowe obowiązki, nikt jednak nawet nie pomyślał o tym, by przeszkolić lekarzy z nowego systemu – dodaje.

podstawa prawna: ustawa z 15 maja 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych DzU z 30 lipca 2015 r., poz. 1066

Opinia

Piotr Wołejko, ekspert Pracodawców RP

Liczymy na to, że lepsza kontrola nad zwolnieniami lekarskimi zmniejszy ich liczbę nawet o kilkanaście procent, tak jak to było w służbach mundurowych po obniżce świadczeń za czas choroby. Teraz, gdy firma dostanie błyskawicznie informację o zwolnieniu, łatwiej będzie jej skontrolować, czy pracownik jest rzeczywiście chory, czy też wykorzystuje zwolnienie na dodatkowe wolne. Takie częste zwolnienia dezorganizują bowiem pracę, szczególnie mniejszych firm. Pytanie tylko, kiedy lekarze wejdą do tego systemu. Mają bowiem na to aż dwa lata. Może to spowodować, że na początku reformy część zwolnień nadal będzie wystawiana na papierze.