Tak wynika z wyroku Sądu Najwyższego ?z 6 lutego 2014 r. (II PK 199/13).

Pracownik domagał się od pracodawcy zasądzenia odszkodowania wynikającego z pakietu socjalnego. Zatrudniony rozwiązał umowę o pracę na podstawie art. 55 ?§ 1

1

k.p. z winy pracodawcy. Wskazał, że zgodnie z art. 55 § 3 k.p. rozwiązanie angażu z przyczyn określonych w § 11 pociąga za sobą skutki, jakie przepisy wiążą ?z rozwiązaniem umowy przez pracodawcę za wypowiedzeniem. Pakiet socjalny przewidywał odszkodowanie, gdy umowę o pracę wypowie zakład.

Sąd okręgowy jako sąd I instancji oddalił powództwo o odszkodowanie wynikające z postanowień pakietu socjalnego. ?W tej sprawie kwestię trybu rozwiązania umowy i jego zgodności z prawem rozpoznano w innym postępowaniu przed sądami pracy. Prawomocnie ustalono, że powód rozwiązał łączący strony stosunek pracy w trybie art. 55 § 1

1

k.p. i uczynił to ?z przyczyn nieuzasadniających rozstania w ten sposób.

Od tego wyroku apelację złożył powód. Sąd ją oddalił i stwierdził, że do rozpoznania tej sprawy w zakresie odszkodowania decydujące znaczenie miało ustalenie, czy powód spełnił przesłanki warunkujące nabycie prawa do niego zgodnie z pakietem socjalnym. Określał on, że odszkodowanie nie wynikało z rozwiązania angażu w trybie art. 55 § 1

1

k.p. Natomiast sąd apelacyjny przyjął, że skutki przewidziane w art. 55 § 3 k.p. należy odnieść zarówno do regulacji powszechnych, jak i do wewnątrzzakładowych, w tym do pakietu socjalnego uznawanego za źródło prawa obowiązujące u pracodawcy. Z tego też wynika analiza roszczenia powoda co do trybu rozwiązania angażu i skutków przewidzianych w art. 55 § 3 k.p. Sąd ten stwierdził, że przy czynności powoda rozwiązującej stosunek pracy skutki te nie zaszły, gdyż jego rozwiązanie nie nastąpiło zgodnie z art. 55 § 1

1

k.p., tj. z przyczyn określonych w tym przepisie. Powód zastosował tryb przewidziany w tej regulacji, ale jak wynika z innego prawomocnego wyroku, którym sądy w tej sprawie były związane, rozwiązał umowę z naruszeniem tego przepisu, tj. z przyczyn nieuzasadniających rozstania w tym trybie. Zdaniem tego sądu w takim przypadku nie zachodzi skutek przewidziany w art. 55 ?§ 3 k.p., czyli rozwiązanie umowy z winy pracodawcy nie pociąga za sobą skutków, jakie przepisy wiążą z rozwiązaniem angażu przez pracodawcę za wypowiedzeniem.

Powód zaskarżył w całości skargą kasacyjną wyrok sądu apelacyjnego i zarzucił m.in. naruszenie prawa procesowego (art. 365 § 1 k.p.c.). Chodziło o błędną wykładnię tego przepisu przez uznanie, że w niniejszej sprawie sądy ją rozpoznające są związane ustaleniami faktycznymi i ocenami prawnymi wyrażonymi przez sądy ?w sprawie z powództwa skarżącego ?o odszkodowanie z art. 55 § 1

1

k.p. oraz uznanie, że dlatego nie można uznać, aby sytuacja powoda zrównana była z sytuacją pracownika, któremu szef wypowiedział umowę. W konsekwencji błędnie uznano, że nie ma on prawa do odszkodowania ?z pakietu socjalnego dochodzonego w tym procesie. W wyroku z 6 lutego 2014 r. SN oddalił skargę powoda.

Grzegorz ?Trejgel, radca prawny ?w kancelarii ?Prawa Pracy Wojewódka ?i Wspólnicy sp.k.

Wyrok Sądu Najwyższego zasługuje na aprobatę. Wskazał on, że pracownik może rozwiązać umowę o pracę w trybie określonym w art. 55 § 11 k.p., a więc bez wypowiedzenia, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. Jeżeli ?w przekonaniu szefa brakuje przesłanek rozwiązania umowy w tym trybie, może odmówić wypłaty odszkodowania. Natomiast pracownik w takiej sytuacji może dochodzić swoich racji w sądzie pracy, a pracodawca ma prawo wykazywać, że zatrudniony nie miał podstaw rozwiązać umowy bez wypowiedzenia, mimo iż powołuje się ?na to, że przyczyną dokonanego ?przez niego rozwiązania było ciężkie naruszenie obowiązków pracodawcy wobec pracownika.

W ocenie SN zapatrywania sądów w innej sprawie dotyczącej powoda są wiążące ?w tym postępowaniu. Te same okoliczności ?i fakty występują w obu sprawach, a więc wyrok wydany w pierwszej sprawie dotyczy okoliczności związanych z rozwiązaniem stosunku pracy, które nie mogą być inne ?w następnych sporach między tymi samymi stronami. Roszczenia powoda dochodzone ?w obu sprawach wywiedzione zostały?z odmiennych podstaw prawnych, ?ale z tych samych zdarzeń. Ponieważ są oparte na tym samym stanie faktycznym ?oraz potwierdzone tymi samymi dowodami, ?nie mogą prowadzić do odmiennej oceny. ?Nie sposób uznać, że pracownik może mieć prawo do odszkodowania, mimo że rozwiązał umowę wbrew przepisom.

Z regulacji kodeksowych wynika, że tak jak przy wadliwych czynnościach pracodawcy zmierzających do rozwiązania stosunku pracy, również w razie wadliwości oświadczeń woli pracownika – zwłaszcza ze względu na obowiązywanie zasady wolności pracy – mimo ich sprzeczności z prawem, następuje przewidziany w nich skutek, ?tj. rozwiązanie umowy o pracę. To, że taka sprzeczna z prawem czynność prawna pracownika wywołuje zamierzony przez niego skutek (mimo swojej wadliwości), ?nie oznacza jednak, że podwładny nie tylko na takiej czynności nic nie traci (bo zgodnie ?z jego wolą umowa zostaje rozwiązana ?we wskazanym przez niego terminie),?ale dodatkowo jeszcze miałby na tym ?zyskać.