Zgodnie z nowymi przepisami pracownik powinien wykorzystać urlop, a pracodawca go udzielić do 30 września następnego roku. Na tym tle powstały różne interpretacje, bo ustawa zmieniająca nie ma przepisów przejściowych.
Zgodnie z interpretacją Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z 21 grudnia 2011 r. urlopu zaległego za 2011 r. należy udzielić do 30 września 2012 r. W ocenie ministerstwa nowe regulacje dotyczą również urlopów za poprzednie lata. W 2012 r. urlopy niewykorzystane mają bowiem status urlopów zaległych. Oznaczałoby to, że urlopy za lata sprzed 2011 r. kumulują się i mogą zostać wykorzystane w 2012 r. do końca września. Takie rozumienie przepisów daje pracownikom dłuższy czas wykorzystania.
Odmienną interpretację prezentuje Główny Inspektorat Pracy (stanowisko z 16 grudnia 2011 r.). Uznał, że nowe przepisy nie dotyczą urlopów za lata poprzednie. Oznacza to, że urlopów za lata 2010, 2009 i 208 należy udzielić do końca marca 2012 r. GIP natomiast, podobnie jak ministerstwo, uznaje, że nowe przepisy mają zastosowanie do urlopów zaległych z 2011 r. i że należy ich udzielić do września 2012 r.
Przychylam się do stanowiska GIP. Urlopy zaległe uzyskały swój status pod starymi przepisami i należy do nich stosować poprzednie zasady. Dlatego pracodawcy powinni sprawdzić, czy pracownicy mają niewykorzystane urlopy za poprzednie lata od 2008 do 2010 r., i jak najszybciej ich udzielić. Nieudzielenie zaległego urlopu w terminie stanowi wykroczenie, chyba że wynikło z obiektywnych usprawiedliwionych przyczyn, takich jak np. choroba pracownika czy brak jego zgody. Urlopów niewykorzystanych za 2011 r. pracodawca może udzielić do końca września tego roku. W tym zakresie też istniały wątpliwości, ponieważ przepisy weszły w życie 1 stycznia 2012 r. i nie było jasne, czy dotyczą urlopu nabytego przed dniem wejścia jej w życie. Należy jednak uznać, że urlop za 2011 r. uzyskuje status urlopu zaległego 1 stycznia 2012 r., czyli już w dniu obowiązywania nowych zasad.
Nowe przepisy mają też wpływ na moment przedawnienia niewykorzystanych urlopów. Od tego roku urlopy będą się przedawniały trzy lata, ale licząc od końca września, a nie od końca marca.
Katarzyna Dulewicz, radca prawny z kancelarii CMS Cameron McKenna
—oprac. mrz
