[i][b]Rozmawiamy z Agnieszką Pytlas-Skwierczyńską, adwokatem, partnerem w kancelarii prawniczej Magnusson[/b][/i]
[b]GPP: Zdarza się czasem, że pracownik zachoruje w trakcie urlopu wypoczynkowego. Kiedy w związku z tym pracodawca powinien otrzymać od niego zwolnienie lekarskie – po powrocie z urlopu czy jeszcze w czasie choroby? [/b]
Nie każda choroba pracownika podczas wypoczynku przerywa bieg urlopu. Dzieje się tak tylko wtedy, gdy lekarz wystawi pracownikowi zwolnienie lekarskie, a pracownik przedstawi je pracodawcy. O tym, kiedy przełożony powinien otrzymać takie zwolnienie, powinny decydować przepisy zakładowe. Jeśli jednak przepisy prawa pracy obowiązujące u danego pracodawcy nie określają tego, wówczas pracownik powinien powiadomić pracodawcę o swojej chorobie lub przez inną osobę telefonicznie, lub za pośrednictwem innego środka łączności. Może też zrobić to drogą pocztową, przy czym za datę zawiadomienia uważa się wtedy datę stempla pocztowego.
[b]Czy w takiej sytuacji urlop pracownika zostanie automatycznie przedłużony o okres pozostawania na zwolnieniu lekarskim, czy też pracodawca w porozumieniu z pracownikiem może wyznaczyć jego nowy termin, który będzie obejmował liczbę dni niewykorzystanego w związku z chorobą urlopu?[/b]
Pracodawca, zgodnie z kodeksem pracy, musi w późniejszym terminie udzielić podwładnemu części urlopu niewykorzystanej z powodu choroby. Jeśli nie jest możliwe wykorzystanie tych dni wolnych przez zatrudnionego do końca roku kalendarzowego, szef musi mu ich udzielić najpóźniej do 31 marca następnego roku kalendarzowego. Warto też pamiętać, że późniejsze wykorzystanie przez pracownika zaległego urlopu jest możliwe tylko na jego wniosek.
Zdarza się też, że pracownicy samodzielnie przedłużają sobie urlop o dni niewykorzystane w związku z chorobą. Tego rodzaju praktyka jest niezgodna z prawem. Prawdopodobnie jest wynikiem przyzwyczajenia podwładnych, wynikającego z przepisów nieobowiązującego już rozporządzenia ministra pracy, płacy i spraw socjalnych z 21 października 1974 r. w sprawie pracowniczych urlopów wypoczynkowych. Przewidywały one, że część urlopu wypoczynkowego niewykorzystana z powodu choroby – jeżeli okres niezdolności do pracy trwał w czasie urlopu nieprzerwanie co najmniej trzy dni kalendarzowe i obejmował więcej niż siedem dni wypoczynku – ulegała przesunięciu na okres następujący bezpośrednio po terminie zakończenia urlopu. Jedynie na wniosek pracownika pracodawca mógł przesunąć mu niewykorzystaną część urlopu wypoczynkowego na później. Rozporządzenie to przestało obowiązywać 24 stycznia 1997 r. Obecnie zatem na przedłużenie urlopu wypoczynkowego o dni choroby pracownik powinien mieć zgodę pracodawcy.
[b]Pracownik, któremu udzielono urlopu np. na cztery tygodnie, już w pierwszym tygodniu wolnym od pracy zachorował i przebywał na zwolnieniu dwa tygodnie. Nie chce jednak wykorzystać pozostałych dwóch tygodni urlopu zaraz po chorobie. Woli cały przysługujący mu urlop wykorzystać w innym terminie, tak by miał nieprzerwane cztery tygodnie wolnego, podczas których mógłby wyjechać za granicę. Czy może bez uzgodnienia z pracodawcą wrócić do pracy w trakcie urlopu i żądać ustalenia nowego terminu wypoczynku?[/b]
Pracownik nie musi wykorzystać pozostałej części urlopu zaraz po zwolnieniu lekarskim. Pracodawca zatem nie jest zobowiązany do wyrażania zgody na powrót takiej osoby do pracy. Kodeks pracy wskazuje, że niewykorzystany wskutek choroby urlop zostaje przesunięty. Jeśli pracownik zachorował np. w trzecim dniu 14-dniowego urlopu i na ten dzień ma już zwolnienie lekarskie, to przesunięciu ulega 12 dni urlopu niewykorzystanych przez niego.
Jeżeli do przesunięcia terminu wykorzystania urlopu doszło właśnie z powodu choroby (albo z innych przyczyn, które usprawiedliwiają nieobecność podwładnego w pracy), wówczas pracodawca będzie musiał uzgodnić z nim termin udzielenia mu urlopu w innym terminie.
[b]A czy pracodawca musi przesunąć urlop na inny termin pracownikowi, który zachorował tuż przed udzieleniem mu dni wolnych od pracy?[/b]
Tak. Kodeks pracy wskazuje, że jeżeli pracownik nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie właśnie z powodu czasowej niezdolności do pracy, wówczas pracodawca musi przesunąć urlop podwładnego na później. Nie może jednak sam wskazać podwładnemu terminu wypoczynku. Musi to z nim uzgodnić.
[b]Czy również w przypadku choroby dziecka pracownik ma prawo do przesunięcia urlopu?[/b]
Każda usprawiedliwiona nieobecność pracownika w pracy obliguje pracodawcę do przesunięcia terminu urlopu. Dotyczy to więc konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny, ale tylko w okresie, w którym pracownik ma prawo do zasiłku opiekuńczego.
