Nie każdy może zawiązać spółkę partnerską. Prawo takie przysługuje tylko 20 grupom zawodowym (zob. ramka). Tworzący spółkę wspólnicy zwani są partnerami.
Spółka partnerska to spółka osobowa. Od innych spółek osobowych różni się m.in. szczególnymi zasadami odpowiedzialności za zobowiązania. W spółce partnerskiej obowiązuje ta sama zasada co w spółce jawnej: wspólnicy odpowiadają swoim majątkiem za długi spółki (art. 22 § 2 w zw. z art. 89 k.s.h.). Wierzyciel może się domagać zaspokojenia z majątku osobistego wspólników dopiero wtedy, gdy egzekucja przeciwko samej spółce okaże się bezskuteczna (art. 31 § 1 k.s.h.). Różnica polega na tym, że partner nie odpowiada za zobowiązania spółki, które powstały w związku z wykonywaniem w spółce wolnego zawodu przez pozostałych partnerów i ich podwładnych. W umowie spółki każdy ze wspólników może co najwyżej zgodzić się na to, że będzie odpowiadał tak jak wspólnik w spółce jawnej - czyli za wszystkie bez wyjątku zobowiązania spółki (art. 95 § 2 k.s.h.).
W ewentualnym procesie sądowym to partner, a nie wierzyciel, będzie musiał udowodnić, że za konkretne zobowiązanie nie odpowiada. W interesie wspólników jest zatem precyzyjne ułożenie stosunków pracy, bo jeśli spółka stanie się dłużnikiem z winy pracownika, a nie będzie jasne, komu on podlega, to partnerom trudno będzie się zwolnić z odpowiedzialności.
Warto również pamiętać o tym, że spółka partnerska to jedyna spółka osobowa, w której można powołać zarząd. Partnerzy zostają wówczas pozbawieni prawa reprezentowania spółki (art. 97 k.s.h.).
Partnerzy nie unikną wizyty u notariusza. Umowa spółki partnerskiej musi mieć bowiem formę aktu notarialnego (art. 92 k.s.h.). Choćby dlatego partnerzy nie muszą wpisywać do umowy daty jej zawarcia, miejsca, w którym została sporządzona itp. Informacje te i tak zostaną wpisane do aktu przez notariusza.
Kodeks wymienia minimalne wymogi umowy. Musi ona określać przynajmniej (art. 91 k.s.h.):
- przedmiot działalności spółki,
- jej firmę i siedzibę,
- wolny zawód wykonywany przez partnerów w ramach spółki,
- wkłady wnoszone przez każdego partnera i ich wartość.
Ponadto, w zależności od konkretnej sytuacji, wspólnicy muszą oznaczyć w umowie:
- nazwiska i imiona partnerów, którzy zgodzili się odpowiadać za zobowiązania spółki tak jak wspólnicy spółki jawnej (oczywiście jeżeli taka zgoda została wyrażona),
- nazwiska i imiona tych partnerów, którzy reprezentują spółkę (jeśli partnerzy postanowili, że nie wszyscy spośród nich będą spółkę reprezentować),
- czas trwania spółki (jeżeli zawarto ją na czas oznaczony).
W umowie mogą się także znaleźć postanowienia, od których ważność umowy nie zależy, ale które pasują do potrzeb wspólników albo przydadzą się w przyszłości. Jednym z nich jest oznaczenie roku obrachunkowego. Zgodnie z ustawą o rachunkowości muszą to uczynić jedynie te spółki partnerskie, których przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 800 tys. euro (art. 3 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości). O przychodach nie ma oczywiście mowy, gdy spółka partnerska dopiero powstaje, ustawa o rachunkowości więc spółek takich nie obowiązuje. Jednak rok obrachunkowy i tak warto w umowie określić. Przyda się, gdy przychody spółki wzrosną.
Nieobowiązkowe postanowienia umowy spółki mogą dotyczyć nie tylko rachunkowości. Partnerzy mają też sporą swobodę, jeśli chodzi o ukształtowanie relacji między sobą w ramach spółki.
Teoretycznie nie ma obowiązku określenia przedmiotu działalności spółki według Polskiej Klasyfikacji Działalności. Przedsiębiorcy, co prawda, muszą stosować klasyfikacje wprowadzone rozporządzeniem Rady Ministrów w rachunkowości oraz prowadzonych ewidencjach i dokumentacji, ale za taką raczej nie sposób uznać umowy spółki (art. 30 pkt 2 ustawy o statystyce publicznej). W praktyce w umowach opis według PKD pojawia się jednak dosyć często, bo przedmiot działalności przedsiębiorców jest według tej klasyfikacji wpisywany do Krajowego Rejestru Sądowego.
Do powstania spółki konieczne jest, aby partnerzy zgłosili ją w sądzie rejestrowym. O spółce można mówić dopiero wtedy, gdy zostanie wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.
Wniosek o wpis wspólnicy składają na formularzu KRS-W1 - tym samym co w wypadku spółki jawnej lub komandytowej. Można go dostać w sądzie rejestrowym lub wydrukować ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości ([link=http://www.ms.gov.pl]www.ms.gov.pl[/link]). Na stronie resortu partnerzy mogą też odszukać adres właściwego sądu rejestrowego. Powstanie spółki może zgłosić do rejestru każdy z partnerów.
Do wniosku należy wpisać (art. 93 k.s.h.):
- firmę,
- siedzibę,
- adres spółki,
- nazwiska i imiona partnerów oraz ich adresy albo adresy do doręczeń,
- określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki,
- przedmiot działalności spółki,
- nazwiska i imiona partnerów, którzy są uprawnieni do reprezentowania spółki (nie dotyczy to wypadku, gdy umowa spółki nie przewiduje ograniczeń prawa reprezentacji przez partnerów),
- nazwiska i imiona prokurentów lub osób powołanych w skład zarządu (jeśli zarząd powołano),
- nazwiska i imiona partnerów, którzy zgodzili się ponosić odpowiedzialność za zobowiązania spółki tak jak wspólnicy spółki jawnej.
Do zgłoszenia wspólnicy dołączają:
- umowę spółki (art. 9 ust. 3 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym),
- wzory podpisów osób reprezentujących spółkę (art. 19a ust. 1 ustawy o KRS),
- dokumenty potwierdzające uprawnienia partnerów do wykonywania wolnego zawodu (art. 93 § 2 k.s.h.).
Za wpisanie spółki do rejestru i ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym partnerzy zapłacą 1500 zł. Wysokość taksy notarialnej i podatku od czynności cywilnoprawnych zależy od wartości wnoszonych do spółki wkładów.
Obliczając koszty działalności spółki, warto pamiętać, że wszystkie zmiany umowy spółki wymagają formy aktu notarialnego. Wiąże się to oczywiście z zapłatą wynagrodzenia notariuszowi.
[ramka]
- adwokat
- aptekarz
- architekt
- inżynier budownictwa
- biegły rewident
- broker ubezpieczeniowy
- doradca podatkowy
- makler papierów wartościowych
- doradca inwestycyjny
- księgowy
- lekarz
- lekarz dentysta
- lekarz weterynarii
- notariusz
- pielęgniarka
- położna
- radca prawny
- rzecznik patentowy
- rzeczoznawca majątkowy
- tłumacz przysięgły
[/ramka]
