Urlopu udziela się wyłącznie na dni pracy pracownika, w wymiarze tylu godzin, ile powinien w danym dniu przepracować, zgodnie z obowiązującym go rozkładem (art. 154
2
§ 1 k.p.). Wymiar urlopu ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, przyjmując za podstawę 20 lub 26 dni. Niepełny dzień wolnego zaokrągla się w górę do pełnego (art. 154 § 2 k.p.). Przy udzielaniu urlopu jeden dzień odpowiada ośmiu godzinom pracy (art. 154
2
§ 2 k.p.).
Zatem wymiar urlopu niepełnoetatowca ustala się:
1) wyliczając proporcjonalny wymiar urlopu udzielanego w dniach,
2) przeliczając ten wymiar na godziny, uwzględniając to, że jeden dzień urlopu odpowiada ośmiu godzinom pracy.
Obliczeń należy dokonać w tej kolejności. Inaczej wynik będzie nieprawidłowy.
Przykład
Pracownicy zatrudnionej na 1/3 etatu przysługuje 20 dni urlopu, Jego wymiar obliczono tak:
1/3 x 20 dni = 6,6(6), co po zaokrągleniu daje 7 dni urlopu.
Po przeliczeniu na godziny, przysługuje jej 56 godzin urlopu (7 dni x 8 godzin = 56 godzin).
Gdyby pracodawca zastosował inną kolejność i najpierw przeliczył wymiar urlopu na godziny (20 dni x 8 godzin = 160), a następnie pomnożył ten wymiar przez cząstkę etatu (160 godzin x 1/3 – 53,3(3) godziny), otrzymałby błędny wynik.
Przykład
Zatrudniony na 1/2 etatu jest uprawniony do 20 dni urlopu. Pracuje codziennie po 4 godziny. Wymiar jego urlopu to 10 dni (1/2 x 20 dni), a po przeliczeniu 80 godzin. Jeżeli ta osoba pracuje 5 dni w tygodniu po 4 godziny, 80 godzin należy podzielić przez 4 godziny (80 godzin : 4 godziny = 20 dni). Z tych obliczeń wynika, że podwładny ma prawo do 20 czterogodzinnych dni urlopu. Jeżeli wykorzysta 2 dni urlopu, z wymiaru urlopu zostanie odjętych 8 godzin , czyli 1 dzień.
Przykład
Pracownicy przysługuje 26 dni urlopu, jest zatrudniona na 1/2 etatu. W poniedziałki i wtorki pracuje 6 godzin, a środy i czwartki – po 4 godziny. Kobieta ma wolne piątki i soboty. Wymiar urlopu wynosi 13 dni (1/2 x 26 dni), po przeliczeniu na godziny: 13 x 8 = 104 godziny. Jeżeli pracownica wykorzysta urlop w środę, z wymiaru urlopu należy odliczyć 4 godziny (do wykorzystania zostanie 100 godzin).
Przykład
Pracownik uprawniony do 26 dni urlopu, pracuje na jedna drugą etatu. Wymiar urlopu wynosi 104 godziny (13 dni). Pracownik wykonuje pracę w poniedziałki i środy po 8 godzin, a w piątki po 4 godziny. Pracodawca udzielił mu urlopu na 6 dni (pracownika nie było w pracy przez 2 tygodnie): poniedziałek (8 godz.), środa (8 godz.), piątek (4 godz.), poniedziałek (8 godz.), środa (8 godz.), piątek (4 godz.). Z wymiaru urlopu odjęto 40 godzin (8 + 8 + 4 + 8 + 8 + 4), czyli 5 dni, ponieważ 1 dzień urlopu odpowiada 8 godzinom (40 godzin : 8 = 5 dni).
Jeżeli wymiar czasu pracy zmieni się w trakcie roku kalendarzowego, wówczas należy oddzielnie obliczyć wymiar urlopu przed zmianą i po zmianie. Należy przy tym brać pod uwagę, że wymiar urlopu w danym roku kalendarzowym nie może przekroczyć 20 lub 26 dni (art. 154 § 3 k.p.).
Przykład
Pracownica uprawniona do 26 dni urlopu pracowała w danym roku na 3/4 etatu do 30 czerwca, a od 1 lipca do końca roku – na cały etat. Wymiar urlopu w tym roku wynosił:
- od 1 stycznia do 30 czerwca: 3/4 x 26 = 19,5, po zaokrągleniu 20 dni.
Kobieta pracowała na 3/4 etatu do 30 czerwca, czyli sześć miesięcy, a zatem:
6/12 x 20 dni =10 dni,
- od 1 lipca do 31 grudnia podwładna pracowała na cały etat; trwało to sześć miesięcy, a zatem:
6/12 x 26 dni = 13 dni.
Łącznie w tym roku pracownica miała prawo do 23 dni urlopu.