„Sklep nie ponosi odpowiedzialności za niedostarczenie towaru lub opóźnienie w dostawie spowodowane błędnym lub niedokładnym adresem podanym przez klienta lub błędem wynikającym z pracy firmy kurierskiej". To fragment regulaminu jednego ze sklepów internetowych, czyli przedsiębiorcy, który oferuje towary w sieci i prowadzi tzw. sprzedaż na odległość. Jako taka podlega ona zarówno przepisom kodeksu cywilnego, jak i przepisom szczególnym zawartym w ustawie o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (DzU z 2012 r., poz. 1225). Umieszczenie tego typu zapisu w regulaminie sklepu stanowi naruszenie prawa. Powinni o tym pamiętać wszyscy przedsiębiorcy, którzy w ten sposób zorganizowali swoją działalność. Dlaczego tak jest? Ponieważ tego rodzaju klauzula została uznana przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów za nieuczciwą w obrocie z konsumentami. W związku z tym została wpisana do specjalnego rejestru niedozwolonych postanowień umownych, a jej użycie w obrocie gospodarczym (w umowach z konsumentami) jest od tamtej pory nielegalne. Wynika to z treści art. 24 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.

Zbiorowe interesy

Zgodnie z nim zakazane jest stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. A przez takie czyny rozumie się godzące w te interesy bezprawne działania przedsiębiorcy. Przepis ten wskazuje także na przykłady takich praktyk, wymieniając:

Jak wynika z tego przepisu, już samo stosowanie klauzuli, która na mocy wyroku SOKiK znalazła się w rejestrze, niejako z automatu jest traktowane jako naruszenie zbiorowych interesów konsumentów. Warto jeszcze dodać, że postawienie takiego zarzutu firmie i jego udowodnienie może mieć dla przedsiębiorcy przykre konsekwencje finansowe. Kara za takie naruszenie, jaką może nałożyć urząd antymonopolowy, to nawet 10 proc. przychodów (nie zysków) firmy.

Liczy się hipoteza

Wracając natomiast do klauzuli zacytowanej na samym początku, to jej treść (znaczenie) mieści się w hipotezie klauzuli zamieszczonej w rejestrze pod nr 2484 o treści: „Sklep nie ponosi odpowiedzialności za nieterminowe dostarczanie przesyłek Pocztą Polską oraz firmy kurierskie" (wyrok SOKiK z 1 kwietnia 2011 r., XVII AmC 751/10). W uzasadnieniu wyroku sąd uznał, że kwestionowane postanowienie w sposób sprzeczny z prawem przewiduje wyłączenie odpowiedzialności przedsiębiorcy wobec konsumentów z tytułu działania lub zaniechania osób, z których pomocą przedsiębiorca zobowiązanie wykonuje, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza. Za sprzeczne z dobrymi obyczajami należy bowiem uznać przerzucanie w treści kwestionowanej klauzuli na konsumenta ryzyka prowadzonej przez pozwanego działalności gospodarczej, w której wykonywaniu posługuje się on innymi podmiotami, w tym przypadku przewoźnikiem pocztowym bądź firmą kurierską. W myśl bowiem art. 474 kodeksu cywilnego dłużnik odpowiedzialny jest jak za własne działanie lub zaniechanie za działania lub zaniechania osób, z których pomocą wykonuje zobowiązanie, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza. Treść zakwestionowanej regulacji – wbrew cytowanemu przepisowi – umożliwia przedsiębiorcy uchylenie się od odpowiedzialności za nieterminowe dostarczanie przesyłek przez Pocztę Polską oraz firmy kurierskie. Działanie takie, w opinii sądu, należy ocenić jako nieuczciwe wobec konsumenta i stawiające go w nierównorzędnym położeniu wobec kontrahenta – przedsiębiorcy.

Z kodeksu ?cywilnego

Warto także zauważyć, że zgodnie z art. 3853 k.c. w razie wątpliwości uważa się, że niedozwolonymi postanowieniami umownymi (w kontaktach z konsumentami) są te, które w szczególności :

Podobne zapisy

W rejestrze niedozwolonych postanowień umownych można także znaleźć m.in. takie klauzule:

- „Czas dostarczenia przesyłki może ulec przedłużeniu z przyczyn niezależnych od sklepu. W razie opóźnienia w dostawie przesyłki nabywca powinien niezwłocznie zawiadomić sklep. Sklep nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienia w dostarczeniu przesyłki spowodowane przez firmy kurierskie", klauzula nr 5640 wpisana na mocy wyroku z dnia 20-12-2011r., XVII AmC 3878/10,

- „Wszystkie zamówione produkty wysyłane są Pocztą Polską. Za nieterminowe dostarczanie przesyłek i inne błędy popełnione przez Pocztę Polską firma nie ponosi odpowiedzialności. W przypadku otrzymania towaru uszkodzonego w trakcie transportu należy sporządzić protokół w obecności listonosza lub kuriera, który jest podstawą reklamacji", klauzula nr 5635 zamieszczona w rejestrze na mocy wyroku z dnia 21-03-2013r., XVII AmC 4552/12,

- „Sklep Internetowy nie ponosi odpowiedzialności za wydłużony czas dostawy zawiniony przez Pocztę Polską lub Firmę Kurierską", klauzula nr 5626 wpisana na podstawie wyroku z dnia 28-03-2014r., XVII AmC 9227/12.