Może się wydawać, że osoba, która od lat prowadzi swoją firmę, zna ją najlepiej. Potrafi rozpoznać jej mocne strony i zagrożenia, jakie na nią czyhają. Jednak właśnie ta znajomość, obecność stałych klientów lub dostawców, pewna stabilność popycha w stronę standaryzacji, a z czasem także rutyny, która może być niebezpieczna. Firma, w której się wydaje, że wszystko działa prawidłowo, przestaje się rozwijać. Właściciel traci czujność, przestaje śledzić to, co dzieje się u konkurencji i w jakim kierunku ona się rozwija. Czasem może sobie nawet zdawać sprawę z własnych słabości i dostrzega potrzebę dalszego rozwoju, ale nie ma już pomysłów, co i w jaki sposób można by jeszcze poprawić. Tymczasem rynek nie śpi. Co i rusz pojawiają się nowe firmy i nowe produkty. Tylko to przedsiębiorstwo, które stale potrafi się dostosowywać do zmian, jest w stanie przetrwać i rozwijać się w dłuższej perspektywie. Kluczem do tego sukcesu są innowacje.
Słowo klucz
I myli się ten, kto uważa, że pojęcie „innowacja" jest zastrzeżone dla jakichś kosmicznych lub innych wysmakowanych technologii i że tylko tam jest miejsce na wprowadzanie coraz to nowych produktów lub usług. Innowacyjny może być oczywiście produkt, innowacyjna może być technologia, usługa. Ale czasem wystarczy nieznaczna zmiana sposobu zarządzania firmą, wprowadzenie nowych zasad organizacji, przestawienie sposobu produkcji, aby osiągnąć lepsze wyniki. Trzeba tylko umieć znaleźć te elementy, których zmiana lub poprawa mogłaby zaowocować większymi sukcesami. Problem w tym, jak zostało już zauważone, że osoby ściśle związane z firmą, często nie potrafią w porę dostrzec potrzeb zmian. Są już tak wrośnięci w obowiązujące schematy i standardy, że wydaje im się, że lepiej być nie może. I dlatego czasem przydaje się spojrzenie osoby z zewnątrz. Osoby, która będzie krytyczna wobec stosowanych aktualnie rozwiązań.
Koszt usługi
Jednak skorzystanie z profesjonalnych usług doradców zewnętrznych może być kosztowne. Stąd niewiele mikro i małych firm decyduje się na taki krok. I nie ma w tym nic dziwnego. Warto jednak pamiętać, że przed takimi przedsiębiorcami otwiera się szansa skorzystania ze specjalnych usług oferowanych przez Krajowy System Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw. Jest to system różnego rodzaju usług biznesowych dla przedsiębiorstw i osób podejmujących działalność gospodarczą. KSU świadczy usługi wymagające wsparcia państwa, czyli takie, do których mikro-, mali i średni przedsiębiorcy oraz osoby podejmujące działalność gospodarczą mają utrudniony dostęp ze względu na ich cenę rynkową bądź niedostosowanie do wymagań i specyfiki małych firm. I właśnie jedna z takich usług wiąże się z rozpoznawaniem innowacyjnego potencjału firmy i pomocy w jego wykorzystaniu w praktyce. Korzystając z takiej usługi, firma może przejść przez dwa etapy:
- etap I – audyt innowacyjności – polegający na identyfikacji możliwości rozwoju i potrzeb przedsiębiorcy w obszarze innowacji (produktowych, procesowych, marketingowych lub organizacyjnych),
- etap II – doradztwo we wdrożenie innowacji – polegający na kompleksowym doradztwie, mającym doprowadzić do wdrożenia w przedsiębiorstwie rozwiązań innowacyjnych stanowiących odpowiedź na zidentyfikowane w etapie I potrzeby.
W celu uelastycznienia całego procesu świadczenia usługi proinnowacyjnej KSU, została ona podzielona na mniejsze komponenty, dla których określono minimalny zakres przedmiotowy, spodziewany rezultat i maksymalny koszt realizacji. Dzięki temu, przedsiębiorca z góry wie, ile będzie kosztowało go skorzystanie z usługi i sam ma możliwość wyboru komponentów. Chociaż trzeba mieć świadomość, że dla pierwszego etapu, kilka z nich ma obowiązkowy charakter. Jednocześnie, i to bardzo ważna informacja dla małych firm, część usług może zostać dofinansowana. Przykładowo, jeżeli przedsiębiorca po przejściu audytu innowacyjności, zdecyduje się na wdrożenie jego zaleceń i w tym celu skorzysta z etapu drugiego, koszt tego pierwszego może mu zostać zwrócony nawet w 100 proc. W etapie drugim także przewidziane jest dofinansowanie i w zależności od charakterystyki wykorzystywanych rozwiązań może wynieść od ok. 15 proc. do nawet 50 proc. (jeżeli np. w celu wdrożenia innowacji, firma nawiąże współpracę z jednostką naukową, która będzie dostawcą nowych technologii).
Komponenty obowiązkowe
Jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się na realizację pierwszego etapu (audyt innowacyjności), to obowiązkowo musi wykorzystać komponenty (analizy):
- możliwości zaspokojenia potrzeby zgłoszonej przez przedsiębiorcę,
- pozycji rynkowej,
- modelu biznesowego,
- finansowej,
- organizacji i zarządzania,
- dojrzałości technologicznej.
Przejście tego etapu kończy się przygotowaniem raportu, który daje obraz aktualnej pozycji firmy i co najmniej dwie rekomendacje dotyczące wdrożenia w przedsiębiorstwie innowacji wraz z ich uzasadnieniem (jeżeli ich wydanie jest oczywiście możliwe). W drugim etapie komponenty nie są podzielone na obowiązkowe i fakultatywne. To przedsiębiorca wraz z doradcami wybiera te, które uzna za najistotniejsze. Przykładowo są tam komponenty:
- analizy alternatywnych ścieżek rozwoju,
- opracowania szczegółowego modelu finansowego,
- identyfikacji możliwych do wdrożenia technologii,
- wsparcia w procesie negocjacji z dostawcą technologii,
- wsparcia w pilotażowym lub pełnym wdrożeniu rozwiązania,
- wsparcia zarządzania własnością intelektualną,
- przygotowania strategii zarządzania własnością intelektualną.
Usługa jest świadczona przez ośrodki KSI KSU wybrane w konkursie, ogłoszonym w ramach tzw. projektu systemowego Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, pn. „Doradztwo KSI KSU dla innowacyjnych", finansowanego z tzw. działania 5.2 programu „Innowacyjna gospodarka". Lista ośrodków jest dostępna na stronie www.ksu.parp.gov.pl.
