Chora załoga to kłopot dla szefa. Słaba frekwencja w pracy oznacza często niewykonane zadania, np. niezrealizowane zamówienia. Dlatego w sezonie jesiennym firmy często zachęcają ludzi do szczepień przeciwko grypie. Jednak ani do poddania się takiemu zastrzykowi, ani do wizyty u lekarza, kiedy choroba już zaatakuje, przełożony nie może nikogo zmusić.

- Pracodawca nie ma możliwości wysłania pracownika na przymusowe badania do lekarza pierwszego kontaktu, jeśli zauważy, że ma on objawy przeziębienia – wyjaśnia Katarzyna Dulewicz, partner w kancelarii CMS Cameron McKenna. – Kodeks pracy nie daje mu takiego upoważnienia.

 

Co zatem może zrobić szef, gdy widzi chorego pracownika? Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej uchyla się od jednoznacznej odpowiedzi.

– Kodeks pracy nie reguluje takich sytuacji. W związku z tym resort pracy nie będzie zajmował stanowiska w tej sprawie – wyjaśniła Bożena Diaby, rzeczniczka MPiPS.

Odsunięcie od pracy

Jeżeli jednak – jak tłumaczy Grażyna Spytek-Bandurska, ekspert prawa pracy w KPP Lewiatan – zatrudniony nie zdoła wykonywać obowiązków, szef może go odsunąć od pracy.

Takie odsunięcie może, zgodnie z art. 209

2

§ 2 k.p., nastąpić jedynie w razie wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia lub życia innych osób.

–        Chory na grypę czy przeziębiony nie stwarza bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia innych pracowników, ale jedynie zagrożenie pośrednie. W tej sytuacji przełożony nie może go zmusić, aby poszedł do lekarza po zwolnienie – ocenia mec. Dulewicz.

Jednocześnie, jak zauważa Grażyna Spytek-Bandurska, jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest ochrona zdrowia i życia zatrudnionych. Musi zatem zapewnić im bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Tak nakazuje art. 94 k.p. Dlatego musi ich objąć profilaktyczną opieką lekarską. Pilnuje, aby kandydaci do pracy przeszli wstępne badania lekarskie. Kieruje pracowników na badania okresowe.

Nawet jednak przepisy o gwarantowaniu zasad bhp nie pozwalają pracodawcy nakazać komuś, aby poszedł na zwolnienie lekarskie, jeżeli stan jego zdrowia bezspornie nie wskazuje, że jest niezdolny do pracy.

Można próbować wywieść ten nakaz z obowiązku przestrzegania przez pracownika przepisów bhp, dbania o dobro firmy. Pracownik musi także stosować się do poleceń przełożonego w zakresie przestrzegania zasad związanych z bhp.

– Pracodawca, który zauważa, że podwładny niedomaga, dla dobra tej osoby oraz innych współpracowników może też wysłać go do domu, zwalniając z obowiązku świadczenia pracy – podkreśla Grażyna Spytek-Bandurska.

Ile chorobowego

Niechęć pracowników do korzystania ze zwolnień lekarskich wynika często z tego, że za czas choroby co do zasady dostają tylko 80 proc. wynagrodzenia. Jest jednak na to rada.

– Jeżeli pracodawca wpisze w swoich wewnętrznych przepisach, że płaci 100 proc. wynagrodzenia za czas każdej choroby, to nie będzie miał kłopotu z zatrudnionymi, którzy nie chcą iść na zwolnienie lekarskie – podpowiada Spytek-Bandurska.