Kupując coś w sieci, klient zazwyczaj klika na dany przedmiot, umieszcza go w wirtualnym koszyku, a następnie wypełnia formularz zamówienia. W praktyce dochodzi w ten sposób do zawarcia umowy kupna-sprzedaży. Pojawia się pytanie, w którym momencie zostaje ona zawarta i w jakim miejscu.

Przy zakupach w Internecie najczęściej mamy do czynienia z umowami zawieranymi w trybie ofertowym. Sprzedawca na stronie WWW sklepu czy serwisu aukcyjnego zamieszcza ofertę sprzedaży.

Zgodnie z [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80633]ustawą o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny[/link] powinna ona jednoznacznie i w sposób zrozumiały informować o zamiarze zawarcia umowy przez tego, kto ją składa.

[ramka][b]Konsument specjalnie chroniony[/b]

[b]Art. 6[/b] [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80633]ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (DzU z 2000 r. nr 22, poz. 271)[/link]

1. Umowy zawierane z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, w szczególności drukowanego lub elektronicznego formularza zamówienia niezaadresowanego lub zaadresowanego, listu seryjnego w postaci drukowanej lub elektronicznej, reklamy prasowej z wydrukowanym formularzem zamówienia, reklamy w postaci elektronicznej, katalogu, telefonu, telefaksu, radia, telewizji, automatycznego urządzenia wywołującego, wizjofonu, wideotekstu, poczty elektronicznej lub innych środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=166837]ustawy z 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (DzU nr 144, poz. 1204)[/link], są umowami na odległość, jeżeli kontrahentem konsumenta jest przedsiębiorca, który w taki sposób zorganizował swoją działalność.

2. Propozycja zawarcia umowy w postaci oferty, zaproszenia do składania ofert lub zamówień albo do podjęcia rokowań powinna jednoznacznie i w sposób zrozumiały informować o zamiarze zawarcia umowy przez tego, kto ją składa.

[b]Art. 9[/b]

1. Konsument powinien być poinformowany, przy użyciu środka porozumiewania się na odległość, najpóźniej w chwili złożenia mu propozycji zawarcia umowy, o:

1) imieniu i nazwisku (nazwie), adresie zamieszkania (siedziby) przedsiębiorcy oraz organie, który zarejestrował działalność gospodarczą przedsiębiorcy, a także numerze, pod którym przedsiębiorca został zarejestrowany,

2) istotnych właściwościach świadczenia i jego przedmiotu,

3) cenie lub wynagrodzeniu obejmujących wszystkie ich składniki, a w szczególności cła i podatki,

4) zasadach zapłaty ceny lub wynagrodzenia,

5) kosztach oraz terminie i sposobie dostawy,

6) prawie odstąpienia od umowy w terminie dziesięciu dni, ze wskazaniem wyjątków, o których mowa w art. 10 ust. 3,

7) kosztach wynikających z korzystania ze środków porozumiewania się na odległość, jeżeli są one skalkulowane inaczej niż wedle normalnej taryfy,

8) terminie, w jakim oferta lub informacja o cenie albo wynagrodzeniu mają charakter wiążący,

9) minimalnym okresie, na jaki ma być zawarta umowa o świadczenia ciągłe lub okresowe,

10) miejscu i sposobie składania reklamacji,

11) prawie wypowiedzenia umowy, o którym mowa w art. 8 ust. 3.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, powinny być sformułowane jednoznacznie, w sposób zrozumiały i łatwy do odczytania.

3. Przedsiębiorca jest obowiązany do potwierdzenia konsumentowi na piśmie informacji, o których mowa w ust. 1, najpóźniej w momencie rozpoczęcia spełniania świadczenia. [/ramka]

Dodatkowo musi zawierać wszystkie informacje wynikające z art. 9 tej ustawy. Oferta musi więc informować np. o nazwie i siedzibie przedsiębiorcy, istotnych właściwościach świadczenia czy prawie do zwrotu towaru w ciągu dziesięciu dni.

[srodtytul]Liczy się także kodeks cywilny[/srodtytul]

Dodatkowe wymagania zawiera art. 66[sup]1[/sup] [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=86F27ADE2102E1D67842E76D535F1BD1?id=70928]kodeksu cywilnego[/link]. Zgodnie z § 2 przedsiębiorca składający ofertę w postaci elektronicznej jest obowiązany przed zawarciem umowy poinformować drugą stronę w sposób jednoznaczny i zrozumiały o:

- czynnościach technicznych składających się na procedurę zawarcia umowy;

- skutkach prawnych potwierdzenia przez drugą stronę otrzymania oferty;

- zasadach i sposobach utrwalania, zabezpieczania i udostępniania przez przedsiębiorcę drugiej stronie treści zawieranej umowy;

- metodach i środkach technicznych służących wykrywaniu i korygowaniu błędów we wprowadzanych danych, które jest obowiązany udostępnić drugiej stronie;

- językach, w których umowa może być zawarta;

- kodeksach etycznych, które stosuje, i o ich dostępności w postaci elektronicznej.

[srodtytul]Z chwilą dojścia oświadczenia[/srodtytul]

Kiedy dochodzi do zawarcia kontraktu między sprzedawcą internetowym a klientem? Z chwilą przyjęcia przez tego ostatniego oferty, a mówiąc bardziej precyzyjnie z chwilą otrzymania przez sprzedawcę potwierdzenia jej przyjęcia. Wynika to znów z kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 70 § 1 k.c. „w razie wątpliwości umowę poczytuje się za zawartą w chwili otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu”.

[ramka][b]Przykład[/b]

Klient robi zakupy w e-sklepie wkładając różne produkty do koszyka. Gdy już zakończy, przechodzi do zakładki asa i wypełnia formularz zamówienia. Następnie jest poproszony o potwierdzenie złożenia zamówienia. W ten sposób dochodzi do przyjęcia oferty przez konsumenta.

System komputerowy e-sklepu sam generuje potwierdzenie złożenia zamówienia (czyli przyjęcia oferty) i przesyła go sprzedawcy. Z chwilą jego przekazania umowa jest uznawana za zawartą.[/ramka]

[srodtytul]W jakim miejscu[/srodtytul]

Duże znaczenie ma również ustalenie miejsca zawarcia umowy. Zgodnie z art. 70 § 2 k.c. „w razie wątpliwości umowę poczytuje się za zawartą w miejscu otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu, a jeżeli dojście do składającego ofertę oświadczenia o jej przyjęciu nie jest wymagane albo oferta jest składana w postaci elektronicznej – w miejscu zamieszkania albo w siedzibie składającego ofertę w chwili zawarcia umowy”.

Cały problem sprowadza się do ustalenia, kto przy transakcji jest oferentem. Czy sprzedawca, który zamieścił propozycję zawarcia umowy, czy klient, który składa ofertę zakupu? Wydaje się, że przy umowie zawieranej za pośrednictwem sklepu internetowego chodzi o tę pierwszą sytuację. Innymi słowy umowa zostaje zawarta w miejscu siedziby przedsiębiorcy (lub w miejscu jego zamieszkania, gdy chodzi o osobę fizyczną).

Warto tu podkreślić, że lokalizacja infrastruktury technicznej (np. serwery) nie ma dla ustalenia miejsca zawarcia umowy żadnego znaczenia. Serwer, na którym przetwarzane jest w formie elektronicznej zamówienie czy umieszczona jest oferta, równie dobrze może być w Hongkongu.

Przedsiębiorcy sprzedający w Internecie często nie zdają sobie sprawy, że po zawarciu umowy nadal ciążą na nich obowiązki informacyjne. Wszystkie informacje wskazane w art. 9 ust. 1 ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów muszą zostać potwierdzone i to na piśmie najpóźniej w momencie rozpoczęcia spełniania świadczenia.

W praktyce znaczy to tyle, że wraz z towarem konsument powinien otrzymać kartkę papieru, na której sprzedawca potwierdzi wszystkie wymagane informacje. Brak takiego pisma (co jest w zasadzie regułą wśród polskich sprzedawców) działa na niekorzyść e-sklepu. Konsument zyskuje bowiem dodatkowy czas na rezygnację z towaru. Zamiast dziesięciu dni ma aż trzy miesiące na odstąpienie od umowy bez podania przyczyn.

[ramka][b]Przykład[/b]

Sprzedawca w regulaminie sklepu internetowego wskazuje wszystkie informacje wymagane przez przepisy. Klient wie więc, od kogo kupuje,jaka jest cena i może też dowiedzieć się o prawie do zwrotu towaru. 2 lutego otrzymuje przesyłkę z zamówieniem.

Dołączona jest do niego tylko faktura. Nie ma natomiast żadnej informacji o prawie do odstąpienia od umowy. W tej sytuacji klient ma aż trzy miesiące na zwrot towaru.[/ramka]

Możliwa jest jednak sytuacja, że po otrzymaniu towaru klientowi zostaje dostarczone pismo ze wszystkimi wymaganymi prawem informacjami.

Wówczas termin na odstąpienie od umowy znów staje się dziesięciodniowy, przy czym liczy się go od dnia otrzymania tych informacji.

[ramka][b]Czytaj więcej:

[link=http://www.rp.pl/temat/55732.html]o handlu w Internecie[/link]

[link=http://www.rp.pl/temat/403627.html]o zakupach w internecie[/link][/b][/ramka]