Chodzi o:

- oświadczenie do celów wypłaty zasiłku opiekuńczego na formularzu ZUS Z-15; składa się go przy każdorazowym ubieganiu się o zasiłek opiekuńczy z wyjątkiem tych przypadków, gdy ubezpieczony występuje o zasiłek opiekuńczy za dalszy nieprzerwany okres sprawowania opieki nad tym samym dzieckiem lub członkiem rodziny,

- zaświadczenie płatnika składek ZUS Z-3b,

- dokumenty stwierdzające konieczność sprawowania opieki, odpowiednie do przyczyny.

Opieka nad chorym

Podstawą wypłaty zasiłku opiekuńczego z tytułu sprawowania opieki nad chorym dzieckiem lub innym członkiem rodziny jest zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA. Przedsiębiorca musi je złożyć w jednostce ZUS w ciągu siedmiu dni od daty jego otrzymania. Gdy nie dotrzyma tego terminu, ZUS obniży zasiłek opiekuńczy o 25 proc. za okres od ósmego dnia orzeczonej niezdolności do pracy do dnia dostarczenia zwolnienia. Sankcji tej nie stosuje się, gdy ubezpieczony nie dostarczył zaświadczenia z przyczyn niezależnych od siebie.

Jeśli przedsiębiorca sprawował opiekę podczas pobytu za granicą, dokumentem uprawniającym do wypłaty zasiłku opiekuńczego jest przetłumaczone na język polski zaświadczenie zagranicznego zakładu leczniczego lub zagranicznego lekarza:

- wystawione na blankiecie z nadrukiem określającym nazwę zagranicznego zakładu leczniczego lub imię i nazwisko zagranicznego lekarza, opatrzone datą wystawienia i podpisem,

- określające początkową i końcową datę niezdolności do pracy z powodu konieczności sprawowania opieki.

Wymóg przedstawienia zaświadczenia przetłumaczonego na język polski nie dotyczy dokumentów wystawionych na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, Szwajcarii, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, Ukrainy, Macedonii, Serbii, Czarnogóry oraz Bośni i Hercegowiny w języku urzędowym tych państw. W razie potrzeby to ZUS tłumaczy te dokumenty.

Opieka nad zdrowym dzieckiem do ośmiu lat

Niezbędne dokumenty w zależności od przyczyny sprawowania opieki. Są to w razie:

- nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko – oświadczenie ubezpieczonego w tej sprawie,

- izolacji dziecka z powodu podejrzenia o nosicielstwo zarazków choroby zakaźnej – decyzja właściwego inspektora sanitarnego zarządzającego izolację,

- porodu lub choroby małżonka stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia sprawowanie opieki albo pobytu małżonka stale opiekującego się dzieckiem w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej – zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku, zawierające imię i nazwisko małżonka stale opiekującego się dzieckiem, okres i przyczynę konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem, imię i nazwisko dziecka, nad którym ma być sprawowana opieka, oraz pieczątkę i podpis wystawiającego zaświadczenie,

- choroby niani lub dziennego opiekuna sprawujących opiekę nad dzieckiem – oświadczenie ubezpieczonego oraz potwierdzona przez ubezpieczonego za zgodność z oryginałem kopia zaświadczenia lekarskiego na druku ZUS ZLA albo zaświadczenia lekarskiego o niezdolności do pracy z powodu choroby wystawionego niani lub dziennemu opiekunowi na zwykłym druku. Zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku, powinno zawierać imię, nazwisko i PESEL niani lub dziennego opiekuna albo serię i numer dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano numeru PESEL, okres orzeczonej niezdolności do pracy oraz pieczątkę i podpis wystawiającego zaświadczenie lekarskie.

Przy dodatkowym zasiłku opiekuńczym dla ubezpieczonego ojca dziecka lub innego ubezpieczonego członka najbliższej rodziny w związku z pobytem w szpitalu matki uprawnionej do zasiłku macierzyńskiego w ciągu ośmiu tygodni po porodzie wymaganymi dokumentami są:

- zaświadczenie lekarskie o okresie pobytu ubezpieczonej matki dziecka w szpitalu,

- oświadczenie ubezpieczonego o pobieraniu przez ubezpieczoną matkę dziecka zasiłku macierzyńskiego w okresie ośmiu tygodni po porodzie.

—oprac. pracownicy ZUS

Terminy wypłaty

ZUS wypłaca zasiłek opiekuńczy niezwłocznie, nie później niż w ciągu 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Roszczenie o wypłatę zasiłku opiekuńczego przedawnia się po sześciu miesiącach od ostatniego dnia okresu, za który przysługuje świadczenie.

Jeśli ubezpieczony nie zgłosił roszczenia o wypłatę zasiłku opiekuńczego z przyczyn od siebie niezależnych, sześciomiesięczny termin liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.